Gastrointestinal transit üzerine opioid ilaçların etkilerinde nitrik oksitin rolü

Abstract

7. ÖZET Nitrik Oksit bilindiği gibi endotel'den salgılanan, santral ve periferik sinir sisteminde önemli roller oynayan ve iltihabi durumlarda da sentez ve salınımı artan, vazodilatör etkili önemli bir endojen moleküldür. Bu maddenin gastrointestinal transit üzerine ne derecede etkili olduğunu ve gastrointestinal transiti oldukça yavaşlatan opioid ilaçların etkisini nasıl ve ne yönde değiştirdiğini araştırmayı amaçladık. Deneyimizde 13 grup ve her grupta 6 adet olmak üzere 190 + 30 gr. ağırlığında Wistar cinsi, toplam 78 dişi sıçan kullanıldı. Kontrol grubuna sadece aktif kömür; 2, 3 ve 4. gruba, 0.4, 2, ve 10 mg/kg dozlarında loperamid; 5, 6 ve 7. gruba 1, 5, ve 10 mg/kg dozlarında morfin; 8, 9, 10 ve 11. gruba, 0.4, 2, 10 ve 50 mg/kg dozlarında bir NOS inhibitörü olan L-NAME verildi. Morfin, loperamid ve L-NAME incebarsak transitini azalttı. Transiti en az inhibe eden 0.4 mg/kg L-NAME'i önce uygulayarak 12. gruba 10 mg/kg'lık loperamid, 13. gruba 5 mg/kg morfin birlikte verildi. Böylece NO'nun opioidlerin konstipasyon yapıcı etkisindeki rolü araştırıldı. 0.4 mg/kg dozundaki L-NAME'in kısmen de olsa opioidlerin oluşturduğu konstipasyonu engellediği görülmüştür. Bu çalışmada, opioidlerin etkilerini, kısmen, NO salınımını artırarak oluşturduğu, NO'nun gastrointestinal transitte de rol oynayan önemli bir nöromediyatör olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: gastrointestinal transit, morfin, loperamid, nitrik oksit 40

8. SUMMARY Nitric Oxide ( NO ) is a vasodilatory endogenic substance secreted from the endothelium which acts on the central and peripheral nervous systems. It's production and secretion increase during inflammation. The aim of the study was to determine how NO affects gastrointestinal transit and to look at its activity on opiod drugs which are known to slow transit through the gastrointestinal tract. A total of 78 female (13 groups) Wistar rats, each weighing 190 * 30g, were divided into groups of 6. Activated charcoal was given to group 1 (control group). Loperamid at 0,4, 2 and 10mg/kg was given to group 2, 3, 4; morphine at 1, 5 and 10mg/kg was given to group 5, 6, 7; L-NAME (a NOS inhibitor) was given to group 8, 9, 10 and 11. at 0.4, 2, 10 and 50 mg/kg respectively. Morphine, loperamide and L-NAME reduced the gastrointestinal transit. In order to investigate the effects of NO on constipation caused by the opiod compounds, 0.4mg/kg of L-NAME (the dose shown to have the minimum inhibitory effect on gastrointestinal transit) was given before doses of loperamid at 10mg/kg to the group 12 and morphine at 5mg/kg to the group 13. A decrease in constipation was observed in both groups as compared to opiod treatment alone. From this study it was concluded that NO is an important neuromediator which acts on gastrointestinal transit. Furthermore, the effects shown by the opiods are in part due to an increase in NO secretion. Key words: gastrointestinal transit, morphine, loperamide, nitric oxide 41