Hiperkolesterolemi geliştirilen ratlarda N-asetilsisteinin farklı dozlarının nitrik oksit, lipid peroksidasyonu ve glutatyon düzeylerine etkileri

Abstract

ÖZET Diyetle kolesterol tüketiminin ateroskleroza yol açtığı ve kolesterolün serbest radikal üretiminde artışa neden olduğu ileri sürülmektedir. Ayrıca hiperkolesterolemik diyetin antioksidan sistemde değişikliklere yol açtığı da bildirilmektedir. Çalışmamızda; ratlarda hiperkolesterolemik diyetle oluşturulan oksidatif stres üzerine antioksidan etkili N-asetilsisteinin etkisini incelemeyi amaçladık. Çalışmaya 53 adet dişi Sprauge-Dawley rat alındı. Denekler rastgele olarak 5 gruba ayrıldı. Kontrol grubu normal standart rat diyeti ile beslenirken diğer grupların tümü %1 kolesterol içeren diyetle 8 hafta boyunca beslendi. Tedavi gruplarına ayrıca 25, 50 ve 100 mg/kg/gün N-asetilsistein (ip) olarak uygulandı. Deney sonunda elde edilen örneklerde malondialdehit, glutatyon, nitrik oksit; kolesterol ve trigliserit analizleri yapıldı. Sonuçlar Mann-Whitney U testi ile değerlendirildi. Kolesterol grubunda GSH düzeyleri düşükken; kolesterol, trigliserit, MDA ve NO düzeyleri yüksekti. 25 mg/kg/gün uygulamasında MDA düzeyleri azalmamışken, 50 mg/kg/gün uygulamasında azalmıştı. Bununla beraber 100 mg/kg/gün uygulamasında ise MDA düzeylerinde artış dikkati çekmekteydi. Bulgularımız ışığında hiperkolesterolemik diyetle beslenmenin oksidan strese ve antioksidan savunmada dengesizliğe yol açtığını söyleyebiliriz. Kolesterolle beslenme ile oluşturulan bu oksidatif hasarı önlemede 25 mg/kg/gün NAC dozunun yetersiz kaldığını, 100 mg/kg/gün NAC dozunun toksik etki gösterdiğini ve en etkin dozun 50 mg/kg/gün olduğunu düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: Hiperkolesterolemi, N-Asetilsistein, oksidan stres, glutatyon, nitrik oksit. 47

THE EFFECT OF DIFFERENT DOSES OF N-ACETYLCYSTEİNE ON THE LEVELS OF NITRIX OXiDE, LİPİD PEROXİDATİON AND GLUTATHIONE İN RATS WITH HYPERCHOLESTEROLEMIA SUMMARY Cholesterol taken in diet is suggested causing atherosclerosis and increasing the produce of free radicals. It is reported that hypercholesterolemic diet make some changes on the antioxidant system. In our study we aimed to observe the effect of N- acetylcysteine (NAC) on the oxidative stress that caused by the hypercholesterolemic diet in rats. We took 53 female Sprague-Dawley rats to our study. We put them in different 5 groups randomly. Control group was feed standard basal rat chow, the others were feed enriched with 1% cholesterol by 8 weeks. NAC was also administered to treatment groups by intraperitoneally (25, 50 or 100 mg/kg/day of doses) At the end of the study, malondialdehide, glutathione, nitrix oxide, cholesterol and trigliseride were analyzed in the samples. The results were analyzed by Mann- Whitney U test. While the levels of GSH in cholesterol group were decreased, the levels of cholesterole, trigliseride, MDA and NO were elevated. The level of MDA was not decreased in groups that given NAC at 25 mg/kg/day dose, although it was decreased in groups that given NAC at 50 mg/kg/day dose. In tr^ie other hand, the levels of MDA were significantly increase in groups that given NAG at 100 mg/kg/day dose. 48In the light of our findings, we can tell that hypercholesterolemic diet causes oxidant stress and the imbalance at antioxidant defense systems. To avoid the oxidative impairment caused by taking cholesterol, 25 mg/kg/day NAC dose is not enough, 100mg/kg/day NAC dose shows toxic effect and we think that the most effective dose is 50 mg/kg/day Key Words: Hypercholesterolemia, N-Acetylcysteine, oxidant stress, glutathion, nitric oxide 49