Ergenlerde algılanan anne-baba tutumu ile duygusal özerklik ve sır saklama arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı algılanan anne tutumu ve baba tutumu alt boyutlarının (duyarlık, psikolojik kontrol, davranışsal denetim, özerklik desteği) ergenlerin toplam duygusal özerklikleri ve alt boyutları (idealleştirmeme, bağımsızlaşma, bireyleşme) ile sır saklama eğilimleri üzerindeki yordayıcı rolünü incelemektir. Araştırmada ayrıca cinsiyet değişkeni ile algılanan anne tutumu ve baba tutumu, toplam duygusal özerklik ve alt boyutları ve sır saklama eğilimi arasındaki ilişkilerin incelenmesi de amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Antalya ili Serik ilçesinde 2017-2018 eğitim-öğretim yılı ilk döneminde öğrenim gören 565, 8, 9, 10. ve 11. sınıfa devam eden öğrenciden oluşturulmuştur. Araştırmanın bağımsız değişkenlerini anne tutumu ve baba tutumu alt boyutları (duyarlık, psikolojik kontrol, davranışsal denetim, özerklik desteği) oluşturmaktadır. Araştırmanın bağımlı değişkenlerini duygusal özerklik ve alt boyutları (idealleştirmeme, bağımsızlaşma, bireyleşme) ile sır saklama eğilimi oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında Soenens, Beyers ve Goossens (2004) tarafından geliştirilmiş ve Türkçeye uyarlaması Sevim (2014) tarafından yapılmış Leuven Algılanan Ana Babalık Ölçeği; Steinberg ve Silverberg (1986) tarafından geliştirilen, Türkçeye uyarlaması Deniz, Çok ve Duyan (2013) tarafından yapılmış Duygusal Özerklik Ölçeği ve Larson ve Chastain (1990) tarafından geliştirilen ve Türkçeye uyarlaması Deniz (2010) tarafından yapılmış Kendini Gizleme Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Veri toplama araçları, 2017-2018 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde öğrencilere uygulanmıştır. T-testi analizleri kızların anne tutumu duyarlık ve davranışsal denetim puanlarının ve baba tutumu davranışsal denetim puanlarının daha yüksek olduğunu göstermiştir. T-testi analizleri erkeklerin duygusal özerklik alt boyutu idealleştirmeme puanlarının daha yüksek, kızların ise sır saklama puanlarının daha yüksek olduğunu göstermiştir. Çoklu doğrusal regresyon analizi sonuçları anne tutumu duyarlık alt boyutunun, duygusal özerkliğin tüm alt boyutlarının (idealleştirmeme, bağımsızlaşma, bireyleşme) yordayıcısı olduğunu göstermiştir. Bireyleşme ise, anne tutumu alt boyutları duyarlık, psikolojik kontrol, davranışsal denetim tarafından yordanmaktadır. Çoklu doğrusal regresyon analizi sonuçları, baba tutumu duyarlık alt boyutunun duygusal özerkliğin tüm alt boyutlarının (idealleştirmeme, bağımsızlaşma, bireyleşme) yordayıcısı olduğunu göstermiştir. Bireyleşme ise, baba tutumu alt boyutları duyarlık ve psikolojik kontrol tarafından yordanmaktadır. Çoklu doğrusal regresyon analizi sonuçları toplam duygusal özerkliğin anne ve baba tutumu alt boyutlarından duyarlık ve psikolojik kontrol tarafından yordandığını göstermiştir. Toplam duygusal özerklik anne ve baba tutumu alt boyutlarından duyarlık ve psikolojik kontrol tarafından yordanmaktadır. Sır saklama, anne tutumu alt boyutlarından duyarlık ve psikolojik kontrol; baba tutumu alt boyutlarından özerklik desteği, duyarlık ve psikolojik kontrol tarafından yordanmaktadır. Anahtar kelimeler: Algılanan anne-baba tutumu, Duygusal özerklik, Sır saklama

The main purpose of this study is to determine the predictive role of perceived paternal attitude and father attitude sub-dimensions (sensitivity, psychological control, behavioral control, autonomy support) on the total emotional autonomy and sub-dimensions of adolescents (non-idealization, independence, individuation) and secrecy tendencies. It is to examine in the study, mother attitude and father attitude perceived by gender variable; the aim of this study is to examine the relationships between total emotional autonomy and sub-dimensions and secrecy. The study group consisted of 565, 8, 9, 10, and 11th grade students attending the first semester of 2017-2018 academic year in Serik, Antalya. Paternal attitude and father attitude sub-dimensions (sensitivity, psychological control, behavioral control, autonomy support) constitute the independent variables of the study. The dependent variables of the study are emotional autonomy and sub-dimensions (non-idealization, independence, individuation) and secrecy.The Leuven Perceived Parenting Scale developed by Soenens, Beyers and Goossens (2004) and adapted to Turkish by Sevim (2014); The Self-Confidentiality Scale and Personal Information Form developed by Steinberg and Silverberg (1986), Emotional Autonomy Scale developed by Deniz, Çok and Duyan (2013) and the Self-Constraint Scale and Personal Information Form developed by Larson and Chastain (1990) and adapted to Turkish by Deniz (2010) had been used. Data collection tools were applied to students in the autumn semester of 2017-2018 academic year. T-test analysis showed that girls' mother attitude, responsiveness and behavioral control scores and father attitude behavioral control scores were higher.T-test analysis showed that men had higher scores of idealization of emotional autonomy sub-dimension and higher self-concealment scores of girls. The results of multiple linear regression analysis showed that paternal attitude responsiveness sub-dimension is the predictor of all sub-dimensions of emotional autonomy (non-idealization, independence, individuation).In the individualization, paternal attitude sub-dimensions are predicted by sensitivity, psychological control, and behavioral control. The results of multiple linear regression analysis showed that the father attitude responsiveness sub-dimension was predictor of all sub-dimensions of emotional autonomy (non-idealization, independence, individuation).Individualization is predicted by responsiveness and psychological control. The results of multiple linear regression analysis showed that total emotional autonomy was predicted by responsiveness and psychological control in the sub-dimensions of paternal and father attitudes. Total emotional autonomy is predicted by the sub-dimensions of parental attitudes and responsiveness and psychological control. Self-concealment, paternal attitude and psychological control; the attitude of father is predicted by autonomy support, responsiveness and psychological control.Key words: Perceived parental attitude, Emotional autonomy, Secrecy.