Arnebia densiflora (Nordm) ledeb ekstresinin kromozom, lökosit, idrar kompozisyonu ve bazı serum enzimlerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada Arnebia densiflora kök ekstresinin ve aflatoksin B ı 'in kromozomlara, lökositlere, idrar kompozisyonu ve serum enzim düzeylerine olan etkileri ayrı ayrı ve birlikte verilerek araştırıldı. Çalışmada ağırlıkları 256.91±2.99 g olan Rattus norvegicus (Wistar albino) türü 42 adet dişi sıçan kullanıldı. Sıçanlar 6 gruba ayrıldı. Kontrol olarak tutulan ilk üç gruptan I. Gruba 0.3 mi serum fizyolojik, II. Gruba 0.3 mi ekstreyi çözündürdüğümüz sıvı yağ, III. Gruba 0.3 mi Af B j ' i çözündürdüğümüz Dimethyl sulphoxide (DMSO), deney grubu olarak ayrılan IV. Gruba 2 mg/kg AfBj, V. Gruba 4 mg/kg A. densiflora, VI. Gruba ise 2 mg/kg AfBj 4 mg/kg A. densiflora tek doz halinde intraperitoneal (i.p) olarak verildi. Çalışma sonunda V. grupta, kontrol gruplarında olduğu gibi önemli düzeyde kromatid tipi kırığa rastlanmadı. IV. ve VI. grupta ise önemli düzeyde kromatid tipi kırık gözlendi. Böylece A. densiflora'nın kromatid tipi kırık yapmadığı fakat aflatoksin ile birlikte verildiğinde AfBj 'in oluşturduğu kırıkları engelleyemediği tesbit edildi. Hematokrit değerleri ve monosit yüzdeleri gruplar arasında Önemli bir farklılık göstermezken lenfosit yüzdesi kontrol gruplarına göre V. grupta önemli düzeyde artarken nötrofil yüzdesinin V. ve VI. gruplarda düştüğü görüldü. Kreatinin, üre azotu, fosfor ve ürik asit seviyeleri V. ve VI. grupta, önemli düzeyde artarken, kalsiyum seviyesi ve pH'ta farklılık görülmedi. Sodyum ve potasyum seviyeleri ise sadece AfBj verilen IV. grupta artış gösterdi. Serum kreatinin seviyesi AfBj ve A. densiflora'nın birlikte verildiği VI. grupta artarken, kreatinin klerensinde önemli bir fark görülmedi. Enzimlerden SGOT, SGPT, ALP ve ASP seviyelerinin IV. ve VI. gruplarda kontrole göre önemli düzeyde arttığı belirlendi. Sonuç olarak A. densiflora'nın kromatid tipi kırıkları önleyemediği, toksik etkisi olduğu bilinen bu bitkinin 4 mg/kg dozunun bile toksik etki gösterdiği tesbit edildi. Anahtar Kelimeler: Arnebia densiflora, Aflatoksin Bı, Kromozom, Enzim

In this study, the effects of Arnebia densiflora root extract and aflatoxin Bi on chromosomes, leukocytes, uric compositions and serum enzymes, researched seperately and together. In this research, 42 female rats which are in the class of Rattus norvegicus (Wistar albino) and which have a weight between 256.91±2.99 gr, are used. Rats are classified into 6 groups. From the first three group which are under control, to former group 0.3 ml serum phsiological, to II. group liquid oil which has a soluble of 0.3 ml extract, to III. group Dimethyl sulphoxide which has a soluble of 0.3 ml AfBi, to IV. group which is an observation group, 2 mg/kg AfBi, to V. group 4 mg/kg A. densiflora, to VI. group 2 mg/kg AfBi+4 mg/kg A. densiflora and one dose of intraperitoneal (i.p.) has given. At the end of the research, chromatid typed breakage, which is quite big amounts in control groups, haven't seen too much in the V. group. But in the IV. and VI. group, quite big amounts of chromatid typed breakage has observed. Therefore, it's seen that when A. densiflora is used on its own it doesn't form chromatid typed breakage but when its given with AfBi, it cannot stop the breakage which is formed by AfBi. It has seen that haematocrit amounts and monocyte percentages haven't got big differences between groups but lymphocyte percentage, compared with control groups, in the V. group it's increasing more, but neutrophil percentage is decreasing in the V. and VI. groups. On the other hand, in the V. and VI. group, while creatinine, urea nitrogen, phosphorus and uric acid levels increasing, on calcium level and pH no difference has seen. Sodium and potassium levels increased only in the group IV. which is given only AfBi. Serum creatinine level increased in the group VI. which is given AfBi and A. densiflora together, but in creatinine clearance no change has seen. From enzymes SGOT, SGPT, ALP and ASP levels in the groups IV. and VI has understood that there is a noticeable increase. Finally it's proved that A. densiflora could not stop chromatid typed breakage, and this plant which has toxic effects, even at 4 mg/kg showed its toxic effect. Key words : Arnebia densiflora, Aflatoxin Bi, Chromosome, Enzymes