Fabrika işçilerinde stres kaynakları ve stresle başa çıkma yöntemleri

Abstract

Bu çalışmada, plastik ve konfeksiyon sanayine ait iki ayrı fabrikada çalışan işçilerin stres kaynaklarını ve stresle başa çıkma yöntemlerini belirlemek ve bunların işçilerin çeşitli sosyo-demografik özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek amaçlanmıştır.Kesitsel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini; Plaş Plastik A.Ş'nin Kırklareli- Lüleburgaz Fabrikası'nda çalışan 110 işçi ile C&T Konfeksiyon Sanayi Dış Ticaret Ltd. Şti.'nin Kırklareli Fabrikası'nda çalışan 205 işçi oluşturmaktadır.Örneklem seçimi yapılmamış, evrenin tümü araştırma kapsamına alınmıştır. Çalışmanın yapıldığı günlerde fabrikada olan ve araştırmaya katılmayı kabul eden ve anket bilgilerini eksiksiz ve doğru olarak yanıtlayan çalışanlar araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırmaya toplam katılım oranı % 64.1 olarak gerçekleşmiştir.Veri toplamada, sosyo-demografik kimi özellikleri sorgulayan bir soru formu, Batlaş tarafından geliştirilen Stres Kaynağı Ölçeği ve Folkman ve Lazarus tarafından geliştirilen Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği'nden oluşan bir anket formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi SPSS Ver. 13.0'da yapılmıştır.Araştırmaya katılan 202 işçinin 133'ü (% 65.8) erkek, 69'u (% 34.2) kadın işçiden, 106'sı (% 52.5) evli, 96'sı (% 47.5) bekârlardan oluşmaktadır.Erkek işçiler sosyal stres vericilerden daha fazla etkilenmektedir, iş hayatından kaynaklanan stres vericiler ise eşi çalışmayan işçileri daha fazla etkilemektedir. Mesleğinin kendisini ekonomik olarak tatmin etmediğini söyleyen işçiler tüm stres vericilerden diğerlerine göre daha fazla etkilenmektedir.İşçilerin meslekte çalışma süresi arttıkça iş hayatından kaynaklanan stresleri de artmaktadır.İşçilerin stresle başa çıkmada kullandıkları tarz; yaşa, cinsiyete, öğrenim durumuna, eşin çalışma durumuna, çalışma sistemine, sigara ve alkol kullanımına ve mesleğin ekonomik açıdan tatmin algısına göre farklılaşmamaktadır.Çalışanların yaşadıkları stresle baş edebilmeleri ve değişimin olumsuz etkilerine karşı güçlenebilmeleri için, iş yerinde sosyal destek çalışmaları ile desteklenmeleri gerekmektedir.Anahtar Kelimeler: Stres, stres kaynağı, stresle başa çıkma, işçi

The aims of this study are to determine stres resources and coping methods of the workers who are working in plastic and apparel industry and to investigate if they would differentiate with some socio-demographic characteristics of the workersIt is a cross-sectional study. The universe of the study is 110 workers who were working in Luleburgaz factory of Plaş Plastik AŞ and 205 workers who were working in Kırklareli factory of C&T Konfeksiyon Sanayi Dış Ticaret Ltd. Şti.The study was comprised all workers in two factories. Workers who were in the factory when the study was done, and who accepted to participate in the study, and who fully completed the questionnaire forms were included to study. 64.1 % of the workers participated to the study.For collecting data a questionnaire form which was made of Baltaş?s Stres Resources Scale and Folkman and Lazarus?s Stres Coping Methods Scale was used. Data were analyzed with SPSS Ver. 13.0.133 (65.8%) of the 202 workers were male, and 69 (34.3%) of them were females. 106 (52.7%) of them were married. Male workers were affected from social stress resources more than females. Occupational stress resources affected the workers whose partners have not worked more than the others whose partners have worked. Workers who said they have not been satisfied from their job were affected all stress resources more than the others. Workers occupational stress was increased with the working time.The stress coping methods of the workers were not differentiated with age, sex, educational status, partners work, working system, smoking and job satisfaction.The worker must have been socially and medically supported for strengthening them against the negative effects of stress and coping their stressesKey words: stress, stress resources, coping strategies, workers