Edirne ili merkezinde 0-1 yaş arası bebeği olan annelerin anksiyete düzeyleri ve yardım arama davranışları

Abstract

Bu araştırma; doğum sonrası anksiyetenin görülme sıklığını ve etkileyen faktörleri belirlemek, bu faktörler ile yardım arama davranışları arasındaki ilişkiyi tanımlamak amacıyla tanımlayıcı tipte planlandı.Araştırmanın örneklemini, Edirne il merkezindeki on beş aile sağlığı merkezine kayıtlı 0-12 ay arasında bebeği olan anneler arasından randomize örnekleme yöntemi ile seçilen 244 anne oluşturdu (N=1551).Araştırma verileri, anne ve yakınlarına özgü sosyodemografik ve doğumsal özellikleri sorgulayan bilgi formu, Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri ve Yardım Arama Ölçeği ile toplandı.Araştırma verilerinin değerlendirilmesi SPSS 13.0 paket programı kullanılarak yapıldı.Araştırma grubunu yaş ortalaması 28.0±5.9, çoğunluğu lise mezunu (% 50.4), ekonomik durumlarını ?iyi? olarak ifade eden (% 47.5) ve çekirdek aile tipinde olan (% 69.3) anneler oluşturdu. Annelerin % 38.1'i ikinci gebeliğini yaşamış idi. Sezeryanla doğum oranı (% 74.6), gebelikte sigara kullanımı (% 42.2), planlı gebelik (% 78.2) ve bebek bakımında eşlerinden destek görme ( % 67.6) oranları yüksek bulundu.Annelerin yaklaşık yarısı anne-kayınvalide-kayınpeder ve arkadaş ilişkilerini ?iyi? olarak tanımladı.DKE ve SKE puanına göre 214 annenin (% 87.3) durumluk, 230 annenin (% 94.3) süreklilik gösteren anksiyeteyi orta düzeyde yaşadıkları belirlendi.Bu çalışmada eğitimi ve ekonomik durumu iyi olan annelerin DKE puan ortalamaları parçalanmış aile tipinde olan annelerin ise SKE puan ortalamaları yüksek bulundu (p<0.05).Bu gebeliği planlı olmayan, çevresi ile ilişkileri orta ve iyi düzeyde olan annelerin DKE puan ortalamaları yüksek bulundu (p<0.05).Annelerin DKE puan ortalamaları arttıkça SKE puan ortalamalarının da arttığı bulundu (p=0.00).Eğitim düzeyi düşük ekonomik durumu kötü olan annelerin daha fazla yardım gereksinimi içinde olduğu ve yardım kaynaklarını kullanma-toplam, bebek bakımı ve dinlenme kaynaklarını daha fazla kullandıkları bulundu (p<0.05). İlişkileri iyi olan annelerin yardım kaynaklarını kullanmaları daha yüksek bulundu (p<0.05). Zamanında doğum yapan annelerin dinlenme kaynağını, sık doğum yapan annelerin bebek bakımı kaynağını daha fazla kullandıkları bulundu (p<0.05).Annelerin, bebek bakımı ile ilgili yardıma gereksinimleri için birinci sırada sağlıkla ilişkisi olmayan yakın çevresine (% 80.7), bebeklerinin ciddi sağlık problemleri için ancak öncelikle sağlık profesyoneline (% 100) başvurdukları bulundu.Anahtar kelimeler: Doğum sonrası anksiyete, yardım arama, risk faktörleri

Anxiety Levels Of Mothers Who Have 0-1 Year Babies In The Center Of Edirne City And Their Attitudes Towards Help Seeking.This research has been designed to identify the incidence of the postpartum anxiety and effective factors for the postpartum anxiety with the aim of investigating the relationship between these factors and mother?s attitudes towards seeking help in descriptive way.The sample of this research includes 244 mothers who were selected with random sampling technique from the mothers who have babies of 0-12 months and are registered to 15 Family Health Centers of Edirne City (N = 1551).The research data were collected by applying the information form which examines socio-demographic and congenital characteristics inherent in mothers and their kins, and administrating State Trait Anxiety Inventory (STAI) and Help Seeking Questionaire (HSQ).Research data were evaluated with SPSS 13.0 package programme.The research group was constituted by mothers whose average of age is 28.0±5.9, most of whom are high school graduates (% 50.4), who indicate their economic conditions ?well? (% 47.5) and who are from nuclear family (% 69.3). % 38.1 of mothers have experienced their second pregnancy. The ratios of caesarean birth (% 74.6), smoking during the pregnancy (% 42.2), planned pregnancy (% 78.2), husband?s support of their pregnant wifes (% 67.6) were found high.Approximately half of the mothers defined .the relationship with mothers, mothers in low, fathers in low and friends as ?good?.According to the DKE and SKE scores it was identified that 214 mothers with state anxiety (% 87.3) and 230 mothers with trait anxiety (% 94.3) live the anxiety at the middle level.At this study it was found that the mothers whose educational and economical conditions are well have high DKE scores and also mothers who are from separated family have high SKE scores (p<0.05). The mothers whose current pregnancy is not planned, and whose relationship between their environment are in the middle or good level have high DKE score average (p<0.05).It was found that when DKE average scores of mothers increase, their SKE average scores increase, too (p=0.00).It was found that mothers whose educational and economical conditions are not good need more help and use help resources, baby care and resting resources (p<0.05). The mothers whose relationship is better use help resources (p<0.05). The mothers who give a birth in time use resting resources more whereas mothers who give a frequent birth use baby care resources more (p<0.05).When they are in need of advise on baby care, the mothers primarily consult those around them who have nothing to do with health care (% 80.7). However they seek medical advice for serious health problems primarily with professional health personnel (% 100).Key words: Postpartum anxiety, help seeking, risk factors.