Uzun süreli egzersizde profesyonel sporcularda leptin seviyelerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Leptin besin alımım sınırlayan ve enerji tüketimini düzenleyen, adipoz doku kökenli bir sinyal molekülüdür. Bu etkileriyle leptin vücudun ağırlık kontrolünde önemlidir. Leptin yağ asidi ve trigliserid sentezini azaltıp, lipid oksidasyonunu artırarak vücutta yağlanmayı azaltmaktadır. Özellikle maks VCVnin %50-60'larında yapılan egzersizlerde aerobik yolla serbest yağ asitlerini yakarak vücutta yağlanmayı azalttığı bilinmektedir. Çalışmamızda erkek ve kadın profesyonel sporcularda vücut yağ ağırlığının kontrolünde serum leptin, Apo A, Apo B, Lp(a), glukoz, insülin ve erkeklerde total testosteron düzeylerini ölçmeyi amaçladık. Çalışmamızda yaş 15,71 ± 0,35 yıl, ağırlık 54,71 ±2,12 kg, boy 163,71 ±2,06 cm ve VKİ 20,37 ±0,48 kg/m2 olan 7 kadın atlet; yaş 17,28±0,60 yıl, ağırlık 70,85±4,73 kg, boy 179,71±1,96 cm ve VKİ 21,85 ±1,17 kg/m2 olan 7 erkek atlet denek olarak alındı. Denekler 2 yıldır aktif spor yapmaktaydılar. Bir saat ısınma hareketinden sonra, bir saatlik antrenman süresinde kısa molalar vererek 1,2 km'yi üç kez koşmaktaydılar. Hızlan 1,6 m/sn' idi. Her atletin antrenman boyunca harcadıkları enerji, kadınlarda 1072,32 ± 41,55 kkal, erkeklerde 1388,66 ± 92,71 kkal olarak hesaplandı. Kan örnekleri atletlerden antrenmanlarına 2 ay ara verip tekrar başladıktan sonra alındı. Antrenman öncesi ve sonrasında iki ay ara ile 3 kez kan alındı. Antrenmanlarına iki ay ara verip tekrar başladıklarında, antrenman öncesi ve sonrasında alman kan örnekleri kontrol grubu olarak çalışıldı. Kadın ve erkeklerden 4 aylık periyot içinde ikişer ay ara ile alman kan örneklerinin test sonucunda, antrenman öncesi ve sonrasında serum Apo A, Apo B, Lp(a), glukoz, ve erkeklerde Total testosteron düzeylerinde anlamlı bir değişiklik görülmezken, antrenman sonrasında serum leptin ve insülin düzeyleri antrenman öncesinde ki düzeylerden anlamlı olarak düşük bulundu. Kadın ve erkekler ayrı ayrı kendi gruplarıyla karşılaştırıldığında, kadın ve erkeklerde kontrol grubu antrenman öncesi serum, Apo B, Lp(a), insülin ve leptin düzeyleri 4. aydaki antrenman sonrasıdüzeylerinden anlamlı olarak yüksek, Apo A ve erkeklerde total testosteron, anlamlı olarak düşük bulundu. (p<0,001, p<0,001, p<0,001, p<0,001, p<0,001, p<0,001). Glukoz düzeylerinde istatistiksel bir fark yoktu. Kadın ve erkeklerin VKİ' leri karşılaştırıldığında anlamlı bir fark bulunamadı. Erkek kontrol grubun VKİ grup 2.ay ( p<0,01), grup 4. aydan ( p<0,001) grup 2.ay da grup 4 aydan. (p<0,01,) anlamlı olarak yüksekti. Kadın kontrol grubun VKİ grup 2.ay ( p<0,001), grup 4 aydan.( p<0,001) grup 2.ay da grup 4. aydan (p<0,001) istatistiksel olarak yüksek bulundu. İstatistiksel Analiz: Veriler eşleştirilmiş t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile istatistiksel olarak değerlendirildi. Sonuç olarak on dakikayı aşan orta şiddetteki egzersizlerin VKİ'i ile temsil edilen vücut yağ yüzdesini azaltmasına bağlı olarak serum leptin düzeylerini baskıladığı gözlenmiştir.

SUMMARY Leptin an adipose tissue originated signalling molecule, whose mission is to limit the food uptake and regulate the energy usage. With these effects, leptin is important in weight regulation of our body, reduces the fat ratio of human body by decreasing fatty acid and triglyceride synthesis and by increasing lipid oxidation. Especially on exercises done at %50-60 of Max V02, it burns out free faty acids and reduces the fat of human body. Our aim was to investigate the role of serum leptin levels in the control of body fat mass in professional athletes. In our study, 7 female athletes with ages 15.7±0.35 years old, weight 54.71±2.12 kg, length 163.71±2.06 cm. and BMI 20.37±0.48 kg/m2; and 7 male athletes with age 17.28±0.60 years, weight 70.85±4.73 kg., length 179.71±1.96 cm. and BMI21.85±1.17. Test subjects have been active sports life for 2 years, after 1 hour exercise to warm up, they could run 1.2 km distance three times in a 1 hour exercising period with short breaks. Their speed was 1.6 m/sn. The energy amount which each athlete spend during exercise were measured as 1072.32 ±41.55 kcal in females and 1388.66±92.71 kcal in males. First blood samples were taken at the period when athletes began exercises after a 2 months break. When athletes gave a break of two months and began exercising again, blood samples taken after exercise and before exercise were studied as control group, When we examined the blood samples taken three times in 4 months period with intervals of 2 months, we didn't determine a significant change in serum Apo A, Apo B, Lp(a), glucose and total testosterone (Male) levels in pre-exercise and post-exercise period, whereas serum leptin and insulin levels after exercise period were found significantly lower than pre-exercise period. When males and females were compared seperately with their own groups, in males and females of control group, serum, Apo B, uLp (a), insulin and leptin levels before exercise period were found significantly higher than the post-exercise period in 4th month, whereas Apo A and total testosterone (Male), levels were found significantly lower. (p<0.001 for all) No considerable difference was found when BMI of males and females were compared. The BMI of male control group was significantly higher than 2th (p<0.01) and 4th (p<0.001) groups and 2th group was higher than 4th group (p<0.01) significantly. The BMI of female control group was higher than 2th (p<0.001) and 3th (p<0.001) groups and 2th group was higher than 4th group statistically. Statistical Analysis: Datas were interpreted with paired t test and one way variance analysis (ANOVA). As a result we observed that medium level exercises exceeding 10 minutes has a suppressor effect on serum leptin levels connected with reduction of body fat ratio. u