Gebelik ve doğumun pelvik taban kas aktivitesi ve işeme fonksiyonları üzerine etkisi

Abstract

Çalışmada gebelik ve doğumun pelvik taban kas gücü ve işeme fonksiyonları üzerine olan etkisinin incelenmesi, gebelik ve doğum sonrası dönemde uygulanan pelvik taban kas egzersizlerinin kas gücü ve işeme fonksiyonları üzerine olan etkilerinin belirlenmesi amaçlandı.Çalışma prospektif randomize kontrollü olarak Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalının Ürojinekoloji ünitesinde yürütüldü. 60 hasta bilgisayar programı yardımıyla randomize olarak egzersiz ve kontrol gruplarına (30 hasta egzersiz, 30 hasta kontrol) atandı. Egzersiz grubuna Kegel egzersizlerini nasıl yapmaları gerektiği konusunda araştırmacı tarafından eğitim verildi, diğer gruba ise herhangi bir eğitim verilmedi. Hastaların çeşitli demografik ve klinik verileri sorgulandı. Pelvik taban kas gücü değerleri ve işeme fonksiyonları ölçüldü. Pelvik taban hastalıklarının semptom ve hayat kalitelerini belirlemede Pelvik Taban Sıkıntı Ölçeği ve Pelvik Taban Etki Anketi ile Aşırı Aktif Mesane Anketi kullanıldı. Hastaların 3 günlük idrar günlüğü bilgileri sorgulandı. Pelvik taban kas gücü, işeme fonksiyonları ve hayat kalitesine ilişkin ölçümler gebeliğin 28. haftasında, gebeliğin 36-38. haftasında ve doğum sonrası 6-8. haftada tekrarlandı.Çalışmada gebelik sürecinin ve doğum eyleminin pelvik taban kas gücünü düşürdüğü bulundu. Ancak gebelik süresince ve doğum sonrası dönemde uygulanan egzersizlerin ise pelvik taban kas gücünde kontrol grubuna göre istatistiksel anlamlı artış yarattığı saptandı. Hem egzersiz hem de kontrol gruplarında gebeliğin işeme fonksiyonlarını olumsuz yönde etkilediği görüldü ve gebeliğin 36-38.haftasında işeme fonksiyonlarında düşüş gözlenirken doğum sonrası dönemde iyileşme gözlendi. Egzersiz grubunda gebeliğin 28. haftası ile doğum sonrası 6-8. hafta arası üriner semptomlardaki iyileşme kontrol grubundan anlamlı olarak yüksek bulundu.Sonuç olarak gebelik ve doğum pelvik taban kas gücünü ve işeme fonksiyonlarını önemli derecede etkilemekte, hayat kalitesini düşürmektedir. Gebelik sürecinde ve doğum sonrası dönemde yapılan pelvik taban kas egzersizleri kas gücünü anlamlı olarak yükseltmektedir. Bu nedenle hemşireler ve sağlık profesyonelleri gebelik ve doğum sonrası dönemde pelvik taban disfonksiyonlarından korunmak için pelvik taban kas egzersizlerinin yapılması gerektiğini hastalara anlatmalıdırlar.

The aim of this study is to investigate the effect of pregnancy and delivery on pelvic floor muscle activity and voiding functions, to determine the effect of pelvic floor muscle training in pregnancy and postpartum period on pelvic floor muscle activity and voiding functions.The study conducted as prospective randomized controlled design at Trakya University, Faculty of Medicine, Urogynecology Unit of Gynecology and Obstetrics Department. Sixty patients were randomly divided into two groups (Exercise group 30 patients, Control group 30 patients) by using computer based system. Patients were educated by researcher on how to do Kegel exercises in the exercise group, however, no education were given to the patients in the control group. Demographic and clinical characteristics of patients were collected. Pelvic floor muscle strength and voiding functions were measured. The Pelvic Floor Distress Inventory, The Pelvic Floor Impact Questionnaire and The Overactive Bladder Questionnaire were used to determine symptoms and quality of life of pelvic flor diseases in patients. Voiding diary values in three day of patients were obtained. Measurements of pelvic flor muscle strength, voiding functions and quality of life were obtained at pregnancy 28th week, pregnancy 36th to 38th week and postpartum 6th to 8th week.Pelvic flor muscle strength significantly decreased in pregnancy term and delivery. However, pelvic flor muscle strength in exercise group was found significantly higher than control group. Voiding functions were negatively affected in both groups and they decreased at pregnancy 36-38th week while they increased postpartum period. Improvement in urinary symptoms between pregnancy 28th week and postpartum 6-8 week in exercise group was found significantly higher than control group.In conclusion, pregnancy and delivery significantly affected to the pelvic floor muscle strength and voiding functions, in addition they decreased to the quality of life. Pelvic floor muscle training that was performed in pregnancy and postpartum period significantly increases to the pelvic floor muscle strength. Therefore, nurses and health professionals should explain to the patients why to do pelvic floor muscle training in order to avoid from pelvic floor disorders.