14-16 yaş kız ve erkek basketbol öğrencilerinde iki aylık sadece pliometrik veya pliometrik ile yaygın interval antrenman programının birlikte uygulamasının fizyolojik değerlere etkisi

Abstract

ÖZETBasketbolda; pliometrik ve yaygın interval antrenmanın ayrı ayrıperformansı olumlu yönde geliştirdiği daha önce gösterilmiş olmasına rağmen bu ikiantrenman programının bir arada kullanılmasıyla ilgili bir çalışmaya rastlanmamıştır.Bu çalışmanın amacı, 14-16 yaş grubu kız ve erkek basketbol öğrencilerinde birdayanıklılık antrenmanı olan yaygın interval metodu ile kuvveti geliştirme niteliğitaşıyan pliometrik egzersizlerin birlikte yapılması ve sadece pliometrik antrenmanprogram uygulamasının motorik spor testleri, kardiyorespiratuvar ve kardiyovaskülerfonksiyonlar üzerine etkilerini karşılaştırmaktır.Araştırma; ortalama 8 yıldır basketbol sporuyla uğraşan 14-16 yaş arası 12erkek ve 12 bayan öğrenci olmak üzere toplam 24 kişi üzerinde ve 4 grup altındayapıldı. 12 erkek ve bayan sporcudan altışar kişi bay ve bayan grupları olarak 2 aylıkyaygın interval + pliometrik antrenmanına alınırken; diğer altı bay ve bayan sporcusadece pliometrik antrenman programına alındılar. Öğrencilerin araştırma öncesi vesonrasında grup içi ve gruplar arası vücut ağırlığı, yağlı vücut ağırlığı, yağsız vücutağırlığı, vücut yağ yüzdesi ölçüldü ve motorik spor testlerinden; yatay sıçrama, dikeysıçrama, 30m sürat, anaerobik güçleri kaydedildi. Dinlenim ve maksimum egzersizsırasında dakikada kilogram başına tüketilen maksimum oksijen miktarı (VO2 max),solunum gaz değişim oranı (R), solunum dakika hacmi (VE), tidal volüm (VT), dakikasolunum sayısı (RR), kalp atım hızı (HR), sistolik kan basıncı (SKB), diyastolik kanbasıncı (DKB) ölçüldü. Maksimum egzersize dayanma süresi ve maksimum egzersizdeulaşılabilen en yüksek güç (W max) değerleri CPX-25 egzersiz protokolü uygulanarakergospirometre ile değerlendirilmiştir.2 aylık yaygın interval + pliometrik antrenman grubu ile sadece pliometrikantrenman grubu erkek ve bayan öğrencilerde çalışma öncesi ve sonrası grup içiantropometrik ölçümler karşılaştırıldığında; vücut yağ oranında anlamlı azalmalarsaptanmıştır. Pliometrik ve yaygın interval + pliometrik antrenman grupları arasındavücut yağ oranları karşılaştırıldığında gerek antrenman öncesi gerekse 2 aylıkantrenman sonrası anlamlı düzeyde farklılık bulunamadı. 2 aylık yaygın interval +pliometrik antrenman ve sadece pliometrik antrenman öncesi ve sonrası grup içimotorik spor test değerlerinde önemli düzeyde azalmalar kaydedilirken, Sadecepliometrik antrenman alan grupta hem erkek ve hem de bayan öğrencilerde gruplar arasıdeğerlendirmede yaygın interval + pliometrik antrenman grubuna göre sıçrama veanaerobik güç üzerinde önemli düzeyde artış saptandı.Kardiyorespiratuvar ve kardiyovasküler parametreler karşılaştırıldığında; 2aylık yaygın interval + pliometrik antrenman programı, yine iki aylık ama sadecepliometrik antrenman programına göre erkek ve bayan basketbol öğrencilerinde gruplararası karşılaştırmada hem erkek hem de bayan gruplarında aerobik kapasiteyi (VO2max, R), solunum kapasitesini (VE, VT, RR) ve kardiyovasküler performans (Wmax,HR, SKB) gelişimi üzerine önemli düzeyde etkili olduğu görüldü.Araştırma sonuçlarına göre, 2 aylık yaygın interval + pliometrik antrenman vesadece pliometrik antrenman hem erkek hem de bayan öğrencilerde genel olarakantropometrik değerler, anaerobik güç, solunum kapasitesi, ve kardiyovaskülerperformansta artışlara yol açmaktadır. Fakat 2 aylık yaygın interval + pliometrikantrenman aerobik kapasite artışında daha etkiliyken, sadece pliometrik antrenmanyapılması anaerobik güçte diğerine göre üstündür.Anahtar Kelimeler: Egzersiz, Yaygın nterval, Pliometrik, Aerobik Kapasite,Anaerobik Güç

SUMMARYEFFECTS OF 2 MONTH PLYOMETR C OR PLYOMETR C AND EXTENS VENTERVAL EXERC SES TOGETHER ON PYHS OLOG C PARAMETERS OF 14-16 AGE BOY AND G RL BASKETBALL PLAYERSAlthough it has been shown that both plyometric or extensive intervalexercises improve the performance in basketball, no clear study compares the effect ofboth exercise programs used together. The purpose of this study is to compare theeffects of plyometric exercise alone and extensive interval plus plyometric exercisestogether in 14-16 year old girl and boy basketball students (on the means of) bymeasuring motoric sports tests, cardio-respiratory and cardiovascular functions.The study has been conducted on 4 subgroups of a 24-students whichconsists of 12 girls and 12 boys who play basketball for about 8 years and are agedbetween 14 and 16 years old;. 6 of the girls and 6 of the boys have been subject toextensive interval + plyometric exercises for 2 months while the remaining 6 girls and 6boys have been subject to only plyometric exercise program. The followingmeasurements have been recorded and statistically analysed for both within andbetween the groups, at the beginning and at end of the study: The body weight, bodyweight with fat, body weight without fat, body fat percentage, motoric sports testmeasurements (including horizontal jumping, vertical jumping, 30 m sprint, andanaerobic strength) have been recorded. The maximum volume of oxygen consumedper minute for every kg (VO2 max), respiratory quotient (R), minute ventilation (VE),tidal volume (VT), respiratory rate (RR), heart rate (HR), systolic blood pressure(SKB), diastolic blood pressure (DKB) have been recorded during relaxation andmaximum effort, as well. The endurance time for maximum exercise and the maximumpower (W max) achieved during maximum exercise have been evaluated by usingergospirometer and CPX-25 exercise protocol.When the antropometric measurements within the groups have beencompared at the beginning and end of the 2-month training period, it has been observedthat there have been meaningful decreases in body fat ratios for both boys and girls inboth extensive interval plus plyometric exercise together and plyometric exercise alone..When the antropometric measurements between the groups have been compared, nomeaningful differences were found in terms of body fat ratios either between girls orboys doing extensive interval exercise plus polymetric exercises together or onlyplyometric exercise.For extensive interval + plyometric exercise together groups and onlyplyometric exercise groups, significant reductions in motoric sport tests have beenobserved within the groups compared to beginning of the training. On the other hand,for the plyometric only exercise group, more significant improvements have beenrecorded in jumping and anaerobic strength compared to extensive interval + plyometricexercise group for both boy and girl students.When cardio-respiratory and cardiovascular parameters have been comparedbetween the groups, it has been found that the extensive interval + plyometric exercisetogether program cused highly significant increases on the aerobic capacity (VO2 max,R), respiratory capacity (VE, VT, RR) and cardiovascular performance (Wmax, HR,SKB) compared to only plyometric exercise program in both boy and girl groups for thesame period of time.According to the results of the present study, extensive interval + plyometricexercise together or plyometric exercise alone applied for a duration of 2 monthsincreases antropometric, anaerobic strength, respiratory capacity, motoric sports testperformances and cardiovascular performance for both boy and girl students, in general.However, extensive interval + plyometric exercise together leads to relatively moreincrease in aerobic capacity, whereas plyometric exercise causes to more increase injump and anaerobic strength.Key Words: Exercise, Extensive Interval, Plyometric, Aerobic Capacity, AnaerobicStrength