Ratlarda iyonlaştırıcı radyasyonun neden olduğu oksidatif hasara karşı melatonin ve amifostinin koruyucu etkisi

Abstract

Amifostin sağlıklı dokuları, sitotoksik tedavilerin (alkilleyici ve platin bazlı kemoterapötikler yanında, özellikle iyonizan radyasyonun) neden olduğu hasara karşı tümör hücrelerinden daha fazla korur. Melatonin de aynı şekilde hücre çekirdeğindeki DNA'yı, iyonizan radyasyonun neden olduğu serbest radikallere karşı korur. Bu çalışma melatonin ve amifostinin ratlarda tüm vucut ışınlaması sonucu oluşan organ hasarlarına karşı koruyucu etkisini belirlemek için tasarlandı.50 albino sıçan 5 gruba ayrıldı ve ışınlanmayan kontrol grubu (grup 1) dışındaki her bir hayvana ketamin anestezisi altında 800 cGy tek doz tüm vucut ışınlaması uygulandı. Işınlamadan 30 dk önce grup 2'ye 0.9% izotonik solüsyonu ip, grup 3'e melatonin (10 mg/kg, ip), grup 4'e amifostin (200 mg/kg, ip) ve grup 5'e melatonin + amifostin (sırasıyla 10 mg/kg, 200 mg/kg, ip) verildi. Denekler ışınlamadan 72 saat soınra dekapite edildi. Total antioksidan kapasite ve total oksidan kapasite düzeyeleri serum ve doku örneklerinde spektrofotometrik yöntemle kit kullanırak ölçüldü. Oksidatif stres indeksi total oksidan kapasitesinin total antioksidan kapasitesine oranı olarak belirlendi. Doku ve serum örneklerindeki eser element düzeyleri atomik absorbsiyon spektrofotometresi ile, lipit peroksidasyonu ise ultraviyole spektrofotometrik yöntemle ölçüldü. Serumda ve beyin, böbrek, karaciğer, dalak ve bağırsak dokularında malondialdehit, total antioksidan kapasite, total oksidan kapasite ve eser elementler (Fe, Cu, Zn ve Se) düzeyleri belirlendi.Bu çalışmada radyoprotektan etkili melatonin ve amifostinin tek veya birlikte kullanımlarının çeşitli organlardaki iyonizan radyasyona karşı olan koruyucu etkileri istatistiksel olarak karşılaştırıldı ve birbirlerine olan üstünlükleri gösterildi.AnahtarKelimeler: amifostin, melatonin, iyonizan radyasyon, rat, eser element

Amifostine protects healthy tissues but not tumor cells from the damage induced by cytotoxic treatments, particularly ionizing radiations, alkylating and platinating chemotherapeutic agents. Similarly melatonin protects DNA in the cell nucleus from free radical damage induced by ionizing radiation. This study was designed to compare the effects of melatonin and amifostine against organ damage induced by whole-body irradiation in rats.Fifty albino rats were divided into 5 groups, and out of the control group (Group 1), each rat received a single whole-body dose of 800 cGy under ketamine and xylazine anaesthesia. 30 minutes before irradiation, Group 2 received 0.9% saline solution ip, Group 3 received melatonin (10 mg/kg, ip) , Group 4 received amifostine (200 mg/kg, ip) and Group 5 received melatonin +amifostine (respectively 10 mg/kg, 200 mg/kg, ip). 72 hour after exposure to irradiation the animals were decapitaded. Total antioxidant and total oxidant capacity levels were determined in the serum by spectrophotometric method using a commercial kit. Oxidative stress index was found with the ratio of total oxidant capacity to total antioxidant capacity. Trace elements levels in serum and tissue samples were measured by using atomic absorption spectrometry and lipid peroxidation was measured by ultraviolet spectrophotometric method. Levels of malondialdehyde, total antioxidant status, total oxidant status, trace elements (Fe, Cu, Zn and Se) were determined in brain, kidney, liver, spleen and intestinal tissues as well as in serum samples.The radioprotective agents melatonin and amifostine, and their combined administration effects against ionizing radiation were compared statistically in various organs and serum, and the advantage against each other was determined by the results of this study.Key Words: amifostine, melatonin, ionizing radiation, rats, trace elements