Demanslı hastalarda asetilkolinesteraz aktivitesi ve oksidatif stresin asetilkolinesteraz enzim inhibitörleri ile değişimi

Abstract

Alzheimer hastalığı temel olarak kolinesteraz metabolizmasındaki değişim ve dejenerasyon ile ilişkilidir. Alzheimer hastalığının semptomatik tedavisinde kullanılan acetylcholiesterase inhibitörlerinin, serbest radikal toksisitesinden hücreleri koruduğuna ve antioksidan üretimini arttırdığına dair kanıtlar bulunmaktadır.Bu tez çalışmasında 3 ay süresince, donepezil ve rivastigmin tedavisi alan Alzheimer hastalarında kolinesteraz inhibisyonu ile oksidatif stres değişiminin incelenmesi hedeflenmiştir.Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Polikliniği'nde Alzheimer hastalığı tanısı konulan 13 hastaya (8 kadın, 5 erkek), rivastigmin, geri kalan 13 hastaya (8 erkek, 5 kadın) ise donepezil tedavisi başlandı. Kontol grubu ise 17 sağlıklı kişiden (9 erkek, 8 kadın) oluşturuldu.Kontrol grubu ile tedavi öncesi ve sonrasında hasta grubundan elde edilen örneklerde; asetilkolinesteraz, bütirilkolinesteraz, süperoksit dismutaz, katalaz, glutatyon peroksidaz aktivitesi ve malondialdehit düzeyleri ölçüldü. Mini mental durum incelemesi yapıldı, kognitif demans evrelendirilmesi ve günlük yaşam becerileri saptandı.Çalışmamızda rivastigmin ve donepezil tedavisinin Alzheimer tanı gruplarında artmış olarak saptadığımız malondialdehit düzeylerini anlamlı düzeyde azalttığı saptanmıştır. Rivastigmin ve donepezil tedavisi, Alzheimer hastalarında azalmış olduğunu saptadığımız eritrosit süperoksit dismutaz ve katalaz aktivitesini anlamlı düzeyde arttırmıştır. Rivastigmin tedavisinin plazma bütirilkolinesteraz aktivitesini donepezil tedavisinin ise eritrosit asetilkolinesteraz aktivitesini anlamlı düzeyde azalttığı saptanmıştır. Rivastigmin tedavisi uygulanan hastaların günlük yaşam becerileri olumlu etkilenmiştir.Çalışmamızdan elde ettiğimiz sonuçlar; rivastigmin ve donepezil tedavisinin Alzheimer hastalığının semptomatik tedavisinde asetilkolin düzeylerini arttırarak kolinerjik iletinin düzenlenmesine yardımcı olabileceğini ve aynı zamanda oksidatif stres üzerindeki olumlu etkileri ile tedavinin etkinliğinin arttırılmasında rol oynayabileceğini göstermektedir.

Alzheimer?s disease is related with alterations and degeneration in the metabolism of cholinesterase. Acetylcholinesterase inhibitors are used in symptomatic theraphy of the disease. There are evidence that acetylcholinesterase inhibitors used in the the symptomatic theraphy of Alzheimer?s disease protect cells from free oxidative damage and increase production of antioxidants.The aim of this study is to investigate cholinesterase inhibition and the changes at oxidative stress in three mounths donepezil and rivastigmine administered Alzheimer?s disease patients.Rivastigmine is administered to 13 patients (8 female, 5 male) and donopezil to 13 patients (8 male, 5 female) whom are diagnosed as Alzheimer?s disease at department of neurology, Medical Faculty of Eskişehir Osmangazi. Control group consist of 17 healthy voluenters (9 male, 8 female).Acetylcholinesterase, butrylcholinesterase, superoxide dismutase, catalase, glutathione peroxidase activities and malondialdehyde levels were measured in blood samples obtained from patients with Alzheimer?s disease before and after treatment and healthy volunteers. Mini mental state examination, cognitive dementia rating and activity of daily living was determined .Rivastigmine and donepezil treatment has decreased malondialdehyde levels; increased superoxide dismutase and catalase activities significantly in Alzheimer?s disease patients. Rivastigmine treatment has decreased plasma butrylcholinesterase and donepezil treatment has decreased erythrocyte acetylcholinesterase activities significantly. Rivastigmine treatment has shown beneficial effects on activity of daily living.Data obtained from our study show that for symptomatic therapy of Alzheimer?s disease, donepezil and rivastigmine treatment may help regulation of cholinergic transmission by elevating acethylcholine levels and also may increase the efficacy of therapy due to their beneficial effects on oxidative stress.