Hemşirelerde uyku kalitesi iş doyumu ve tükenmişlik arasındaki arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

İş doyumu, işin özellikleriyle çalışanların istekleri birbirine uyduğu zaman gerçekleşen ve çalışanın işinden hoşnutluk duymasını belirleyen bir olgudur. Çalışanların iş doyum düzeyinin artırılması örgütsel olarak çalışanın işe ve iş yerine olan bağlılığının ve performansının arttırılmasında isteğe bağlı iş gücü devir hızının ise azaltılmasında bireysel olarak da motivasyonun ve uyku kalitesinin artırılması ve tükenmişliğin azaltılmasında oynadığı rol açısından önemlidir. Bu çalışma hemşirelerin uyku kalitesi, iş doyumu ve tükenmişlik durumlarını belirlemek ve aralarındaki ilişkiyi saptamak amacıyla yapılmıştır. Çalışma Mayıs ?Temmuz 2013 tarihleri arasında Bursa Çekirge Devlet Hastanesi'nde çalışan hemşireler üzerinde gerçekleştirilen kesitsel tipte bir araştırmadır. Devlet hastanesinde çalışan toplam hemşire sayısı 357 olup, çalışmanın evrenini çalışmaya katılmayı kabul eden 284 hemşire (%79,5) oluşturmaktadır. Çalışmanın yapılabilmesi için Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Etik Kurulu'ndan 2013/149 sayılı onay ve Bursa İli Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği'nden 2013/12763 sayılı onay ile yasal izin alındı. Çalışmanın amacına yönelik literatürden faydalanarak hazırlanan anket formlar hemşirelerin çalıştıkları birimlerde gözlem altında dolduruldu. Çalışmamızda iş doyumu Minnesota İş Doyumu Ölçeği ile tükenmişlik düzeyi Maslach Tükenmişlik Ölçeği ile uyku kalitesi ise Pittsburg Uyku Kalitesi Ölçeği ile değerlendirilmiştir. Verilerin istatistiksel analizleri için Mann-Whitney U Testi, Kruskall-Wallis Testi, Spearman Korelasyon Analizi ve Çoklu Lineer Regresyon Analizi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p?0,05 alınmıştır. Çalışma grubunu oluşturanların 203'si(%71.5) kadındır. Yaşları 17-54 arasında değişmekte olup, ortalama 33,1±7,85 yıl idi. Bu çalışmada hemşirelerin genel iş doyumu orta düzeyde olup, puan ortalaması 2,83±0,73 idi.Çalışmamızda yapılan çoklu regresyon analizine göre işinden memnun olmanın ve toplam 5 yıl ve altında çalışmış olma durumunun içsel-dışsal ve genel doyumu; son bir yılda kongre/seminer vb. etkinliklere katılmış olmanın sadece içsel doyumu, aile gelir durumunun 2000 TL ve altında olmasının ve 2001-2500 TL arası olmasının ise dışsal ve genel doyumu artırdığı saptanmıştır.İşinden memnun olma durumunun, toplam çalışma süresinin 5 yıl ve altında olması ve birimde çalışmayı kendi istemesi durumunun duygusal tükenme ve duyarsızlaşmayı azalttığı, meslekle ilgili yayın izleme durumunun ise sadece duygusal tükenmeyi azalttığı saptanmıştır. İşinden memnun olma durumunun, birimde çalışmayı kendi isteme ve aile gelir durumunun 2000 TL ve altında olma durumunun da kişisel başarıyı artırdığı saptanmıştır.İşinden memnun olma durumunun, son bir yılda katılınan kongre sayısının bir olması ve toplam çalışma süresinin 5 yıl ve altında olması durumunun da uyku kalitesini artırdığı saptanmıştır.Hemşirelerin iş doyum düzeyleri arttıkça, tükenmişlikleri azalmakta ve uyku kaliteleri artmaktadır. Tükenmişliği azaltmak, Uyku kalitelerini ve iş doyumunu artırmak için; haftalık çalışma süresinin 45 saat altına çekilmesine yönelik yeni planlamaların yapılması, hemşirelerin çalışacakları birimle ilgili tercihlerinin dikkate alınması ve hemşirelikte bilimsel aktivitelerin desteklenmesi yararlı olabilir.Anahtar Kelimeler: Hemşirelik, Uyku, Tükenmişlik, İş doyumu

Job satisfaction is a phenomenon that occurs when job characterictics and employees' requests fit each other and determines employees to be satisfied with their job. Increasing the level of job satisfaction of employees is important to role for the, organizationally, increasing employees' devotion to job and working place and performance also, reducing optional labor turnover rate; individually, improving motivation and sleep quality and reducing fatigue. This study has been made to define status of nurses' sleep quality, job satisfaction and fatigue and to determine the relationship between them. The study is a cross sectional research that is conducted between May- July 2013 with nurses work in Bursa Çekirge State Hospital. Number of the nurses work in the hospital is 357 and number of the nurses accept joining the study is 284 (%79,5). For ability to make the study, legal permission was get from University of Eskişehir Osmangazi, the Ethics Committee of Faculty of Medicine with the number of approval 2013/149 and General Secretary of Bursa Public Hospitals Union with the number of approval 2013/12763. Survey forms that are prepared for the purpose of the study and taking advantage of the literature were filled out in units of the nurses' working place under survaillance. On the study, job satisfaction was evaluated by using Minnesota Job Satisfaction Scale, fatigue level was evaluated by using Maslach Fatigue Scale and sleep quality was evaluated by using Pittsburg Sleep Quality Scale. For the statistical analysis of data, Mann-Whitney U Test, Kruskall- Wallis Test, Spearman Correlation Analysis and Multiple linear regression analysis was used. The statistical level of significance was accepted as p?0,05.There are 203 women (%71,5) in the study group. Their ages are between 17-54 and the mean is 33,1±7,85 year. In this study, general job satisfaction of nurses is mid-level and the mean score is 2,83±0,73.According to this study, the multiple regression analysis, a total of 5 years and be satisfied with his job status under the internal-external , and overall satisfaction of having worked in the last one year, the convention / seminar and so on. only the inner satisfaction of being involved in activities , family income level is between 2000 TL and 2001 to 2500 TL are lower than the external , and overall satisfaction , and were found to increase .Condition to be satisfied with his job , and the total run time is less than 5 years of work in this unit, and the status of their request to reduce emotional exhaustion and depersonalization , emotional exhaustion only to reduce occupational status were broadcast monitoring . Being satisfied with his job status , and family income status of the volume of work with his claim of being under £ 2000 , and were found to increase success in your personal situation .Condition to be satisfied with his job , attended the convention last year, and the total operating time of a number is less than five years and were found to increase the quality of the sleep state .Nurses' job satisfaction levels increase, decrease burnout and increase the quality of sleep . Decrease burnout , job satisfaction , and to improve the quality of sleep , weekly working time to 45 hours under the planning for attracting new nurses on the unit will work to support scientific activities preferences taken into account and may be useful in nursingKey Words: Nursing, Sleeping ,Burnout, Job Satisfaction