Adölesanlarda beslenme egzersiz davranışları ile beden kitle indeksi arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışma, adölesanlarda beslenme egzersiz davranışları ile beden kitle indeksi arasındaki ilişkiyi ve bunları etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla, Balıkesir'in Savaştepe ilçesi Fatih Ortaokulu ve Alişuuri Ortaokulu'nda 290 adölesan ile gerçekleştirildi. Çalışmanın verileri, 'Anket Formu' ve 'Beslenme-Egzersiz Davranış Ölçeği' ile toplandı. Verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama ve standart sapma, Shapiro Wilk testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), post hoc Tukey, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis testi ve Spearman korelasyon katsayısı kullanıldı. Tüm analizlerde, p<0,05 değeri anlamlı kabul edildi. Çalışmaya katılan adölesanların yaş ortalaması 12,7±0,9, %52,8'i erkekti. Adölesanların %89,7'sinin sabahları kahvaltı yaptığı, %83,1'inin ara öğün yaptığı, %58,3'ünün düzenli egzersiz/spor yaptığı, %44,5'inin günde 1-2 saat TV izlediği belirlendi. Adölesanların %36,2'sinin kilo verme girişiminde bulunduğu ve beden kitle indekslerinin 50-75. persentil değeri arasında olduğu bulundu. 11 yaşındaki adölesanların ve kız adölesanların daha fazla sağlıklı beslenme egzersiz davranışları sergilediği (p=0,002; p=0,016) bulundu. Annesi okur-yazar olmayan, babası okur-yazar olan ve gelir düzeyi düşük olan adölesanların öğünlerinin daha düzensiz (p<0,05), ilçede yaşayanların daha düzenli olduğu belirlendi (p=0,004). Kendisini şişman olarak ifade eden adölesanların psikolojik (bağımlı) yeme davranışlarını (p=0,021), günde 4 saatten fazla Tv izleyen ve kilo verme girişiminde bulunan adölesanların sağlıksız beslenme egzersiz davranışını daha fazla gösterdiği bulundu (p=0,048; p=0,022).Sonuç olarak, adölesanların BKİ değerleri ile beslenme egzersiz davranışları arasında istatistiksel anlamlı bir ilişki bulunmadı. Adölesanların yaşları, cinsiyetleri, anne baba eğitimi, yaşadıkları yer, gelir durumu, kardeş sayısı, beslenme- egzersiz alışkanlıkları ve beden kitle indeksi algılarının beslenme egzersiz davranışlarını etkilediği bulundu.Anahtar Kelimeler: adölesan, beslenme, egzersiz, beden kitle indeksi.

This study was conducted with 290 adolescents in Savaştepe district of Balıkesir province in Fatih Middle School and Alişuuri Middle School in order to determine the relationship between nutrition exercise behaviors and body mass index in adolescents and the factors affecting them. The data of the study were collected by 'Survey Form' and 'Nutrition-Exercise Behavior Scale'. In the analysis of the data, frequency, percentage, mean and standard deviation, Shapiro Wilk test, one-way variance analysis (ANOVA), post hoc Tukey, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis test and Spearman correlation coefficient were used. In all analyzes, p <0.05 was considered significant.The average age of adolescents participating in the study is 12.7 ± 0.9 and 52.8% were male. It was determined that 89.7% of the adolescents had breakfast in the morning, 83.1% made snack meal, 58.3% had regular exercise / sports, and 44.5% watched television for 1-2 hours a day. It was found that 36,2% of the adolescents are trying to lose weight and body mass indexes are in the range of between 50-75. percentile value. Eleven-year-old adolescents and female adolescents showed more healthy nutrition exercise behaviors (p = 0.002; p = 0.016). It was determined that the meals of the adolescents whose mother was illiterate, whose father was literate and who have a low income was more irregular (p <0,05) and who lives in the district were more regular (p = 0.004). It was found that adolescents who expressing themselves as obese showed more Psychological (dependent) eating behaviors (p = 0.021), adolescents who were watching television more than 4 hours of daily and adolescents who were trying to lose weight showed more unhealthy nutrition exercise behavior (p = 0.048, p = 0.022).As a result, there was no statistically significant relationship between body mass index values of adolescents and nutrition exercise behaviors. Adolescents' age, gender, parental education, place of living, income status, number of siblings, nutrition-exercise habits and body mass index perceptions were found to affect nutrition exercise behaviors.Key Words: adolescents, nutrition, exercise, body mass index.