Ardahan il merkezindeki ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören kız öğrencilerin üreme sağlığı bilgi düzeyi, tutumlarının belirlenmesi ve geliştirilmesine yönelik bir çalışma

Abstract

Amaç: Bu çalışma, Ardahan il merkezindeki ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören kız öğrencilerin Üreme Sağlığı (ÜS) bilgi düzeyi, tutumlarının belirlenmesi ve geliştirilmesi amacıyla yapılmıştır.Kapsam: Çalışma 01.11.2013-27.02.2014 tarihleri arasında Ardahan il merkezinde yer alan İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı tüm ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören kız öğrencilerle yapılan, tek grupta eğitim öncesi ve sonrası sonuçların karşılaştırıldığı bir müdahale araştırmasıdır. Çalışmada onbir ortaöğretim kurumundaki toplam 1602 kız öğrenciden 1445'ine ulaşılmıştır.Yöntem: Verilerin toplanmasında; öğrencilerin sosyo-demografik özelliklerini, ÜS ve tutumlarını, ÜS konusunda bilgi alma durumu, bilgi kaynağı ve ÜS hizmetlerinden beklentilerin belirlenmesine yönelik bilgi formu ile ÜS bilgi düzeyini ölçmeye yönelik soru formunun ön ve son-test şekli kullanılmıştır. Öğrenci bilgi formu ile ÜS bilgi düzeyini ölçmeye yönelik soru formunun ön-test şeklinin uygulanması sınıf ortamlarında araştırmacı eşliğinde bir ders saatinde (40 dk) uygulanmıştır. Bir hafta sonra öğrencilere `Gençlerde ÜS'' başlıklı eğitim sunumu 20'şer dakikalık iki oturum şeklinde yapılmıştır. Eğitimi takiben `Gençlerde ÜS` başlıklı eğitim rehberi ve `Çocuk Değilim, Artık Gencim!'' başlıklı eğitim broşürü dağıtılmıştır. Eğitim oturumundan bir hafta sonra ÜS bilgi düzeyini ölçmeye yönelik soru formunun son-test şekli uygulanmıştır. Verilerin istatistiksel analizi IBM SPSS Statistics 22 paket programında yapılmıştır.Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 15.90±1.27 olarak saptanmıştır. Öğrencilerin %64.1'inin ÜS ile ilgili bilgi aldığı ve bilgi alanların %66.3'ünün bilgi kaynağının annesi olduğu belirlenmiştir. Çalışmada öğrencilerin eğitim öncesi ÜS bilgi düzeyi yetersiz olup, eğitim sonrası yaklaşık 4 kat artış göstermiştir (P<0.001; Z=-32,856). Eğitim öncesinde en az bilinen (%7.5) kadın iç üreme organının ''Tubalar'' en çok bilinenin (%33.3) ''Overler'' olduğu belirlenmiştir. Eğitim öncesi öğrencilerin bilgi düzeyinin kardeş sayısı, anne-baba yaşı, yoğun gün ve son gün ped sayısı, eğitim sonrası ise yaş ve yoğun gün ped sayısı ile istatistiksel olarak önemli düzeyde (p<0.001) ilişkili olduğu bulunmuştur. Eğitim öncesi bilgi düzeyi; öğrencilerin okul, anne öğrenim durumu, aile tipi, aile gelir düzeyi algısı, sağlık güvencesi, ikamet edilen yer, flört ilişkisi yaşama, ÜS ile ilgili bilgi alma, ÜS bilgi düzeyini yeterli bulma durumlarına göre anlamlı düzeyde farklılık göstermiştir (p<0.01; p<0.001). Eğitim sonrası bilgi düzeyi; öğrencilerin okul, aile tipi, aile gelir düzeyi algısı, en uzun süreyle yaşanılan yere göre anlamlı düzeyde farklılık göstermiştir (p<0.01; p<0.001). Sonuç: Öğrencilerde ÜS bilgi düzeyi yetersizdir. Çok sayıda ailevi ve sosyo-demografik özelliğin ÜS bilgisi üzerinde etkisi olduğu görülmüştür. Bilgi düzeyini artırmaya yönelik verilen eğitim etkili bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Bilgi Düzeyi, Adolesan Üreme Sağlığı, Üreme Sağlığı Eğitimi

Objective: This study was performed with the aim of determination and improvement of Reproductive Health (RH) knowledge level and attitudes of female students receiving education at the secondary education institutions at Ardahan province center.Content: The study is an intervention research performed with all female students receiving education at the secondary education institutions associated with Provincial Directorate for National Education at Ardahan province center, between the dates 01.11.2013-27.02.2014 and in which pre-education and post-education related results were compared in a single group. 1445 of a total of 1602 female students receiving education at a total of eleven secondary education institutions were contacted in the study. Method: In the collection of the data; student information form for determination of students' socio-demographic characteristics, RH level and attitutes, opportunity of getting information about RH, their expectations for source of information and RH services and question form for measuring of RH information level were applied in the way of pre-test and post-test. Pre-test application of both student information form and RH information level measurement intended question form were performed in a course's hour (40 min.) in the classroom environments, accompanied with a researcher. A week later, education presentation titled `RH in the Young` prepared for students was carried out in two 20-minute sessions. Following the education, `RH in the Young` titled education guide and `I'm not a Child anymore, I'm Young!` titled education brochure were distributed. One week later than education session, post-test of RH information level measurement intended question form was conducted. The statistical analysis of the data was conducted with IBM SPSS Statistics 22 package program.Results: The average age of students has been identified as 15.90 ± 1.27. It was determined that 64.1% of the students received information about RH and information resource of 66.3% of which was their mothers. As well as RH information level of the students were insufficient in the study, it increased about 4 times after education (P<0.001; Z=-32,856). It was found that before education; least known (7.5%) female internal reproductive organ was `Fallopian Tubes`, most known (33.3%) one was `Ovaries`. Pre-education students' information level was determined to be statistically significantly associated with number of siblings, parents' age, number of pads in intensive day and the last day, Post-education students' information level was determined to be statistically significantly (p<0.001) associated with parents' age number of pads in intensive day. Pre-education related information level was determined to differ significantly according to students' school, mother's educational background, family type, family income level perception, health insurance, place they lived, experiencing flirtation, getting information about RH, finding RH information level sufficient (p<0.01; p<0.001). Post-education related information level was differed significantly according to students' school, family type, family income level perception, to the place where they lived for along time (p<0.01; p<0.001). Conclusion: RH information level of the students was insufficient. It was seen that a large number of familial and socio-demographic feature had effect on the knowledge of RH. Information level increase oriented education was found effective.Keywords: Level of Information, Adolescent Reproductive Health, Reproductive Health Education