Prematüre bebeklerin annelerinde doğum sonu yaşam kalitesi ve depresyon

Abstract

Amaç; Preterm doğum eyleminin etkileri bebekle sınırlı kalmamakla birlikte annelerde de adaptasyon, bebek bakımı ile ilgili sorumluluklar ve ciddi ruhsal problemlerle başetme gibi sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu çalışmanın amacı prematüre bebeği olan annelerde yaşam kalitesini ve depresyon riski düzeylerini belirleme ve doğum sonu dönemde annenin yaşam kalitesi ile depresyon riski arasındaki ilişkiyi saptamaktır.Yöntem; Araştırma, 07 Kasım 2018 – 07 Mart 2019 tarihleri arasında, İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Süleymaniye Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları ek binasında 150 gönüllü anne ile yapılmıştır. Araştırmaya lohusa servisinde takip edilen ve miad bebeğe sahip olan 74 gönüllü anne ile bebeği ismi geçen hastanenin Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi'nde prematürite tanısı ile yatmakta olan 76 gönüllü anne katılmıştır. Veri toplama aracı olarak; araştırmacı tarafından literatür bilgisi doğrultusunda geliştirilen 24 soruluk anket formu, Doğum Sonu Yaşam Kalitesi Ölçeği (DSYKÖ) ve Edinburgh Doğum Sonu Depresyon Ölçeği (EDSDÖ) kullanılmıştır. Veriler yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. İstatistiksel analizler ve hesaplamalar için IBM SPSS Statistics 21.0 (IBM Corp. Released 2012. IBM SPSS Statistics for Windows, Version 21.0. Armonk, NY: IBM Corp.) ve MS-Excel 2007 programları kullanılmıştır.Bulgular; Çalışmada yer alan annelerin %49,3'ünün bebekleri miadında ve %50,7'sinin bebekleri ise prematüredir. Prematüre bebeği olan annelerin yaş ortalaması 29.84±6.02, miad bebeği olan annelerinki ise 28.22±4.69 olarak bulunmuştur. Annelerin yaş ortalaması benzerdir ve istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermemiştir. Sigara kullanımı prematüre bebeği olan annelerde daha fazla görülmüştür (p<0.05). Prematüre bebeği olan annelerde prematürite öyküsü daha çok görülmüştür (p<0.05). İlk gebeliği olan annelerin çoğunluğunu prematüre bebek annelleri oluşturmuştur (p<0.05) . Çalışmamızda prematüre bebek annelerinin doğum sonu yaşam kalitesi düşük (p<0.05), doğum sonu depresyon riski yüksek (p<0.001) bulunmuştur. Sonuç; Araştırmamızda prematüre bebeği olan annelerin doğum sonu yaşam kalitesi düşük, depresyon riski ise yüksek bulunmuştur. Doğum sonu yaşam kalitesi ile depresyon riski arasında negatif yönlü, doğrusal ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır. Çalışmamızda doğum sonu dönemde yaşam kalitesi azaldıkça/arttıkça depresyon riski artmıştır/azalmıştır.Anahtar Kelimeler; prematürite, yaşam kalitesi, doğum sonu yaşam kalitesi, postpartum depresyon, yenidoğan yoğunbakım

Aim;. The results of preterm labor are not limited to infants, mothers also have problems such as adaptation, baby care responsibilities and coping with serious mental problems. The aim of study was to determine the quality of life and the level of depression in mothers with preterm labor and to determine the relationship between the quality of life and depression in postpartum period.Material and Method; The research was conducted with 150 volunteer mothers (76 volunteers have a preterm and 74 voulunteers have a term infant) at the Istanbul Education and Research Hospital in Suleymaniye Obstetrics and Gynecology Department between 07 November 2018 and 07 March 2019. As a data collection tool; the questionnaire form which was composed of 24 questions, Postpartum Quality of Life Scale (PQLS) and Edinburgh Postpartum Depression Scale (EPDS) were used. The data were filled by face-to-face interview technique. For statistical analysis and calculations, IBM SPSS Statistics 21.0 and MS-Excel 2007 programs were used.Results; Women in the study, 49.3% had term and 50.7% had premature infants. The mean age of the mothers who had premature infants was 29.84 ± 6.02 and the mothers who had term infants was 28.22 ± 4.69 years. The mean age of the mothers was similar and no statistically significant difference was found. Smoking was more common in mothers who had premature infants (p <0.05). Prematurity was more common in mothers who had premature infants (p<0.05). In our study, postpartum quality of life of mothers who had premature infants was found to be low (p <0.05) and postpartum depression risk was to be high (p <0.001).Conclusion; In our study, postpartum life quality of mothers with premature infants were found to be low and the risk of depression was high. A negative, linear and statistically significant relationship was found between postpartum quality of life and depression risk.In our study, the risk of depression increased / decreased as quality of life decreased / increased in postpartum period.Keywords; prematurity, quality of life, postpartum quality of life, postpartum depression, neonatal intensive care