Üniversite gençlerinin cinsel sağlık arama davranışını etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık arama davranışını ve cinsel sağlık arama davranışını etkileyen faktörleri değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapılmıştır.Materyal ve Metod: Mart-Mayıs 2018 tarihleri arasında yapılan tanımlayıcı ve kesitsel bir çalışmadır. Araştırma, Ordu Üniversitesi Cumhuriyet Yerleşkesi' nde öğrenim gören, 18-24 yaş aralığında olan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 745 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler literatür bilgisi, araştırmacının deneyimi ve uzman görüşü doğrultusunda hazırlanan 32 soruluk anket formu ile yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin analizi IBM SPSS Statistics 23 (Statistical Package for the Social Sciences) paket programı ile gerçekleştirilmiştir.Bulgular: Öğrencilerin, %55,9'unun 21-24, %44,1'inin 18-20 yaş arasında, %57,9'unun kadın, % 42,1'inin erkek olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin, %78,4'ünün çekirdek aileye sahip, %41,5'inin yaşamında en uzun süre il merkezinde yaşamış ve annelerin %71,9' unun ve babaların %54,9'unun eğitim durumunun ilkokul ve altı olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların cinsel sağlık arama davranışlarını etkileyen faktörler incelendiğinde; yaş, cinsiyet, okudukları fakülte, gelir durumunu algılama, baba eğitim durumu, sağlık kuruluşunu yeterli bulma, cinsel deneyim, korunma yöntemi kullanma durumu ve cinsel sağlık sorununu önemseme ile cinsel sağlık arama davranışları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0,05). Sonuç: Araştırmada; kadınların, 21 yaş ve üzeri olanların, sağlık bilimleri fakültesinde öğrenim görenlerin, korunma yöntemi kullananların ve cinsel sağlık sorunlarını önemseyenlerin cinsel sağlıkla ilgili bir sorunu olduğunda daha sık sağlık kuruluşuna başvurdukları ve yakın sosyal çevresinden yardım aldıkları belirlenmiştir. Cinsel sağlık arama davranışını olumlu etkileyen faktörlerin başında yaş, cinsiyet, öğrenim gördükleri fakülte, gelir durumu, baba eğitim durumu, sağlık kuruluşunu yeterli bulma, cinsel deneyim, korunma yöntemi kullanma ve cinsel sağlık sorununu önemseme gelmektedir. Lojistik regresyon analizi sonuçlarına göre, uzun süre ilde yaşayan, sorunları ailesi ile paylaşan, sağlık personelinin önyargısız ve anlayışlı olmasını isteyen öğrencilerin sağlık arama davranışı gösterme ve sağlık kuruluşuna gitme oranı diğer öğrencilere göre 3-7 kat daha fazla olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, ailenin yaklaşımı, öğrencilerin bilinçlendirilmesi ve sağlık kurumlarının güvenilir ve etkin hizmet sunması öğrencilerin cinsel sağlık arama davranışını pozitif yönde etkileyeceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Gençlik, cinsel sağlık, sağlık arama davranışı

Aim: The aim of this study is to evaluate the sexual health search behavior of university students and the factors affecting their sexual health search behavior.Materials and Methods: This descriptive and cross-sectional study was conducted between March and May in 2018. The study was carried out with 745 students aged 18-24, who were studying in Cumhuriyet Campus of Ordu University and who agreed to participate in the research. Data were collected with face-to-face interviews and a 32-question questionnaire prepared by the researcher based on the relevant literature, the experience of the researcher and expert opinion. Data were analyzed using SPSS Statistics 23 package program.Results: It was determined that 55,9% of the students were 21-24 years old, 44,1% of them were 18-20 years old, 57,9% of them were female and 42,1% of them were male. Of the students, 78,4% had a nuclear family, 41,5% of them lived in a city center for the longest time, and the mothers of 71,9% and the fathers of 54,9% were primary school graduates or lower. When the factors affecting sexual health search behavior of the participants were examined, a statistically significant relationship was found between age, gender, major of study, income level, the father's education status, finding health facilities adequate, sexual experience, using protection methods and caring about sexual health problems and sexual health search behavior (p<0,05).Conclusion: It was determined that the participants who were female, those aged 21 and over, those who studied at Faculty of Health Sciences, those who used prevention methods and those who cared about their sexual health problems sought care from healthcare institutions and their social environment more often when they had problems. The primary factors affecting sexual health search behavior positively were age, gender, major of study, income level, the father's education, finding health facilities adequate, sexual experience, using protection methods and caring about sexual health problems. The results of the logistic regression analysis showed that students who lived in a city center for a long time, shared their problems with their family, and who wanted healthcare personnel to be insightful and without prejudice showed health search and visiting healthcare institutions behaviors 3 to 7 times more than the other students. As a result, attitude of the family, the awareness of the students and the reliable and efficient service of healthcare institutions are thought to positively affect the students' sexual health search behavior. Keywords: Youth, sexual health, health search behavior