İstanbul`da Orta Dönem Bizans kiliselerinin doğu cepheleri

Abstract

İstanbul lıristiyanlık tarihi için Kudüs ya da Iloma kadar önemli bir şehir olmuştur. Bu önem Bizans devletinin başkenti olması nedeni iledir. Başkent farklı dönemlerde farklı mimari formların yaratıldığı yer olmuştur. Bu dönemler içerisinde en önemi i lir inden biri de `İkinci` Altın Çağ`olarak adlandırılan Ûrtu dönem olmuştur. Bu dönemde halcim güç olan kilisedir. Kilise formları da kilisenin istediği biçimde olmuştur. Ancak kiliselerin farklı cephelirde farklı değişiklik ve gelişimler olmuştur. Doğu cephesi de gerek litürjik gerekse sembolik olarak en önemli bölümlerden biridir. Bu cephe süslemenin en az kullanıldı jı ancak mimari elemanların süsleme elemanları gibi kullanıldığı bir bölümdür. Bu cephede Orta döneme özgü karakteristik bir eleman olarak üçüz pencere ve nişlerin kullanımını görmekteyiz. Başlangıçta Erken döneme bağlı olan mimarlar zamanla kendi formlarını yartmışlardır. Ancak bu mimar ve sanatçı grupları arasında bazıları yenilikçi iken bazıları ise daha muhafazakar olmuşlardır. Bunun sonu cunda da cephelerde farklı görüntüler ortaya çıkmıştır. Fakat genel olarak Orta dönemde başkent kendiae özgü desen ve formlar yarutmağa devam etmiş ama azalan etkisi nedeniyle bu formlar eyaletler tarafından daha az kullanılır olmuştur.

SüiaiAltY Istanbul had become for the history of Christianityas importon as Jerusalem and Home. That's because of being Capital. The Capital was the place where in different eras different architectural styles were creatâd.Aınong these eras it was thb `Second Golden Age` or `Middle Byzantine`period which was may be the most important one.Atthis age the dominant power was the Church. Architectural forms of the churches were also under the control of the Church. But in tehe different facades of the churches have survived different changes and development Eastern facade is one of the most important parts of the church liturgically and symolically.This is the facade where the architectural elements have been used as ornamentation elements.On this facade we may see the charasterics of the `Middle Byzantine`pûriod which were the triple window and the use of niches. The architects who were very keen on the Early period, created their own styles. But some among these architects and artisans were revolutionist and some were conservatives. As a result of these different groups we meet different appearances on different facades. But the Capital have created special designs and forms though these were not accepted at the provinces because of the decreasing influence of the Capital.