İ.M.K.B`de hisse senetlerinin getiri oranları ile riskleri arasındaki ilişkinin ölçülmesinde finansal varlıkları fiyatlandırma modelinin (CAPM) uygulanması üzerine bir inceleme

Abstract

ÖZET Finans literatüıünde son yıllarda Özerinde yoğun çalışmalar yapılan, finansal varlık fiyatlama modeli, risk ve getiri arasındaki ilişkiyi belirleyen bir modeldir. Bu modelin geçerliliğini araştıran birçok araştırmacılar modelin geçerliliği konusunda tam bir fikir birliğine varmış değillerdir. Sermaye piyasaları çok gelişmiş Ülkelerde yapılan testler, hem modelin geçerli olup olmadığım hem de sermaye piyasalarının etkinliklerini araştırmışlardır. Bu çalışmanın birinci bölümünde, finansal varlıkları fiyatlandırma modelini test ederken hisse senetleri kullanılacağından dolayı, hisse seneüerinin hukuksal yapısı, çıkarılan hisse senetleri çeşitleri, hisse senetleri üzerinde yapılan işlemler, hisse senetlerinin aldığı değerler ve hisse senetlerinin yatırımcılar tarafından değerlendirlmesini sağlayan teknik ve temel analiz hakkında bilgi verilmektedir. İkinci bölümde, her yatırımcının yatırım yaparken karşılaştığı bir kavram, risk tartışılmaktadır. Bir menkul kıymetin toplam riski, sistematik ve sistematik olmayan riskin toplanmasıyla elde edilir. Sistematik olmayan riskin kaynakları iyi çeşitlendirme ile ortadan kaldırılabilirken, bir menkul kıymetin sistematik riski bertaraf etmek imkansızdır. Yatırımcıların riske karşı tutumları ile risk -getiri arasındaki ilişkideki değişimler, ikinci bölümde incelenmektedir. Bu çalışmanın üçüncü bölümünde ise, modem portföy teorisinin dayanakları portföy ve sermaye piyasası kuramları anlatılmaktadır. Yatırımcılar, ancak bu kuramların varsayımlarının geçerli olduğu kabul edilirse etkin portföylere ulaşabilirler. Etkin portföyler, yatırımcıların en optimum yatırım kararlarım almasına yardımcı olur. Ayrıca bu bölümde, yatırımcıların oluşturdukları portföyleri her zaman diğer portföylerle karşılaştrılmasını sağlayan performans ölçüm teorileri de verilmektedir. Dördüncü bölümde finansal varlıkları fiyatlama modelinin kurulması için gerekli varsayımlar anlatılmaktadır. FVFM nin varsayımlarının, beşi etkin piyasa varsayımları, üçü ise finansal varlıkları fiyatlama modeli varsayımlarıdır. Modelin geçerli olması için sözü geçen varsayımların hepsinin geçerli olması gerekir. Beşinci bölümde, bu varsayımların temelleri ve eleştirileri geniş olarak verilmektedir. Son bölümde ise, Türk Sermaye Piyasasında yer alan 43 hisse senedinin 36 aylık verileri kullanılarak, modelin Türkiye'de verdiği sonuçlar incelenmektedir. Finansal varlıkları fiyatlama modelinin etkin piyasalarda geçerli olduğu ve daha doğru sonuçlar verdiği amştırmacılarca kanıtlanmıştır. Modelin Türkiye'de geçerli sonuçlar vermesi ancak sermaye piyasamızın gelişmişlik düzeyini arttırması ile gerçekleşebilir. VX11 -