Örgütlerde etkin karar verme ve problem çözme yöntemleri ve bir uygulama araştırması

Abstract

ÖZET Örgütlerin geleceği açısından son derece önemli olan problem çözme ve buna bağlı olarak etkin karar verme durumunda olan yöneticilerin başarısı verdikleri kararlardaki yaratıcılıklarını kullanabilme oranına bağlıdır. Karar vermedeki yaratıcılık, örgütlerin karşılaştıkları problemlere yeni, farklı çözüm alternatiflerini geliştirebilmelerine bağlıdır. Örgütlerde, problemden sorumlu olan yöneticiler yaratıcılık yeteneklerini ve yaratıcı düşünebilmeyi sağlayan faaliyetleri gerçekleştirmekle başarıya ulaşabilirler. Karşılaşılan problemlerin etkinlikle çözümlenebilmesi, problemin tüm yönleriyle analiziyle beraber yaratıcı çözüm önerilerinin eldesiyle, gerçekleştirilebilir. Örgütlerdeki bireylerin problemle tek başlarına mücadele etmeleri, kişileri problemin tüm ayrıntılarını görememek gibi negatif bir sonuca götürebileceği gibi problem için tüm alternatif çözüm önerilerinin elde edilememesine neden olacaktır. Örgütleri ve bireyleri bu negatif etkiden kurtaracak olan problemlere grup halinde eğilme olacaktır. Grup halinde problemlere eğilme, her üyenin sahip olduğu farklı görüş önerilerini beraberinde getirecektir. Bu çalışma örgütlerin etkin karara ulaşabilmelerini sağlayıcı yol ve yöntemleri ele almaktadır. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde karar alma kavramının tanımı farklı bakış açılarıyla ele alınmış, kararın beraberinde getirdiği özellikler ve yönetimle ilişkisi irdelenmiştir. İkinci bölümde karar vermenin bir süreç halinde her bir aşaması ele alınmış bu aşamalarda yapılması ve yapılmaması gerekenler irdelenmiştir. Üçüncü bölüm karar vermede yaratıcılığın kullanım amacı ile örgütleri etkin karara götüren yaratıcı çözüm önerilerinin sağlanmasında birey ve örgüt üzerine düşen görevler açıklanmıştır.n Dördüncü bölümde örgüt içinde yaratıcı çözüm önerilerinin sağlanmasını destekleyen problem çözme teknikleri uygulamaya dönük olarak açıklanmıştır. Beşinci bölüm uygulamaya ayrılmış olup örgütlerde, etkin karar verme ve problem çözme çalışmalarından, yöneticilerin beklentileri ve tutumları saptanmaya çalışılmıştır.

III SUMMARY The success of the managers who have to solve problems and make effective decisions that are vital for the survival of the organization depends on the ability to use their creativity. Creativity in decision making is related to the improvement of the new and different solution alternatives to the problems they confront. Managers who are responsible for problem solving may be successful through stimulating abilities of creativity and creative thinking within the organization.An individual may not be aware of all the aspects of the problem in an organization. So some of the solution alternatives can be neglected.Therefore, problem solving within a group rather than individually, is the only way to get rid of this negative impact. The group approach which is consider all the aspects of the problem will provide many different solution alternatives in problem solving. In this study, methods of effective decision making in organizations are studied. The first section of the thesis is composed of five different parts. The notion of decision making, the characteristics of decision, and its relations with management and their implementition are discussed in these five parts. In the second section, the decision making process and the requirements of each stage of this process are discussed. In the third section, the creative group activities,in an organization and individuals role in these groups are discussed. In the fourth section, the problem solving technique which generate creative solution alternatives are explained. In the fifth and last section, the answers of a questronnaire among six different companies are anaryized to find out what the managers expect in decision making and problem solving in an organization.