Toplam kalite yönetimi uygulamalarının çevre bilincine etkisi

Abstract

ÖZET Tarihçesi Milattan Önceye dayanan kalite, kısaca `mamul ve hizmette, müşteri tatminine yönelik niteliklerin toplamıdır` şeklinde tanımlanmaktadır. İlk olarak muayene, daha sonra kalite kontrol, kalite güvencesi ve son olarak da toplam kalite aşamalarıyla gelişimini sürdürmüştür. Toplam Kalite Yönetimi ise bir bütünü içerir. İnsanı da yaşadığı çevreden soyutlamadan onu çevresiyle birlikte kabul ederek işletmelerin topluma ve çevreye karşı sorumlulukları olduğunu belirtir. Her konuda sürekli gelişimi hedefleyen çağdaş ve uygulamalı bir yönetim felsefesidir. Toplam kaliteden söz edebilmek için mutlaka mamulün kalitesi, onun üretim aşamalarının kalite sistemine uygunluğu yeterli olmayacaktır. Bu üretimin ve mamulün üretildikten sonra geçirdiği safhaların çevreye vereceği zararları da dikkate alınarak denetlenmelidir. Bu aslında işletmelerin sosyal sorumluluğudur. Kuruluşlar, bir yanda topluma hizmet ederek, onların ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik kaliteli mal ve hizmet üretirken, bir yandan da bu üretimin bir sonucu olarak doğal kaynakları tüketmekte ve doğal çevreyi kirletmektedir. İşletmeler bu sorumlulukları gereği, sadece üretime yönelmeyip, aynı zamanda tahrip edilen doğal çevreyi telafi etme ve hatta kirletmeme yoluna gitmelidir. Bu amaçla toplam kalite olgusu içinde çeşitli çalışmalar yapılmış ve çevre yönetim sistemi geliştirilmiş, buna bağlı olarak da ISO 14000 Çevre Yönetim Standardları çıkarılmıştır. Çevre bilincinin gelişmesi konusunda da önemli bir adım niteliğini taşımaktadırlar. Bu amaçla bu tezin konusu olarak `Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarının Çevre Bilincine Etkisi` teması seçilmiş ve Türk Elektronik Sektörü İşletmecileri Derneği' ne üye kuruluşlar arasında yapılan ve tamamen literatür araştırması sırasında ortaya çıkarılan anket soruları ile bu etki araştırılmıştır. Bu anket çalışması, alınan cevaplar doğrultusunda revize edilmiş olup, daha sonradan bu konuda araştırma yapacaklar için bir kaynak niteliğini taşıyacaktır.

ABSTRACT The main and the simpliest definition of quality is : `Quality is all specialities of product or service about satisfaction of client.` Total quality management, which is required management taking human base is a total system approach. It declares that companies have responsibilities against society and environment by accepting a human with its environment. Total quality management is a contemporary and practical management philosophy that has `kaizen` in all subjects. Companies cause pollution and consume natural resources as a result of production while they are producing a product or service with quality to respond needs of clients by giving service to society. So that's why firms must compansate polluted environment even must not pollute. For this reason ISO 14000 environmental management system standards was improved. It is said that in the future, ISO 9000 and ISO 14000 standards join together. It makes the environmental consciousness improved. So that's why in this issue, the subject of `Impact of Applying of Total Quality Management to Environmental Consciousness` has been chosen and the questionnaire which was prepared while researching of literature applied to the companies which are member of Electronic Sector Manager Association to research the impact. This questionnaire has been revised according to the answers from these companies. So it will be resource for researchers about this subject in the future.