Firma birleşmeleri ve değerleme yöntemleri

Abstract

ÖZET Firmaların temel amaçları varlıklarını devam ettirmek ve piyasa değerlerini maksimize etmektir. Günümüzde ezici bir rekabetin olduğu ortamlarda faaliyet gösteren firmalar, bu amaçlarını elde etmek için sürekli olarak büyümek zorundadır. Firmalar büyüme hedeflerine ya kendi yarattığı kaynakları kullanarak içsel yoldan ya da diğer firmalarla işbirliğine giderek dışsal yoldan ulaşabilirler. Dışsal büyüme maliyetinin daha düşük olması nedeniyle tercih edilmekte ve en çok görülen tipi ise firma bileşmeleridir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde faaliyet gösteren küçük ve etkin olmayan firmaların biraraya getirilmesinde ve zor durumda bulunan firmaların tekrar ekonomiye kazandırılmasında firma birleşmeleri önemli bir araçtır. Birleşme sırasında en önemli konulardan biri, birleşecek firmaların değerlerinin belirlenmesidir. Çünkü birleşmek amacıyla yapılan görüşmelerde, ileri sürülecek şartlarda, firma değerleri önemli bir unsurdur. Değerleme için çok sayıda yöntem kullanılmaktadır. Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın önemli olan doğruya en yakın firma değerinin belirlenmesidir. Tez çalışmasında; ilk olarak büyüme kavramı, büyüme modelleri ve büyüme yolları araştırılıp, dışsal büyüme tipi olan firma birleşmeleri üzerinde çalışmalar yoğunluk kazanmıştır. Firmaların birleşme nedenleri, birleşmelerde planlama, birleşmenin finansmanı, firmalar arası birleşme görüşmeleri çalışmanın bir başka bölümünü oluşturmaktadır. Çalışmanın diğer aşaması firma değerleme yöntemleride yine bu bölümde yer almaktadır. Firma değerleme yöntemleri incelendikten sonra Türkiye'deki birleşmelerin hukuki ve vergi boyutu, birleşme sonrası yeni firmanın bilançosunun oluşturulmasıda, çalışma içerisinde yer almaktadır. Ulusal pazarda işlem gören, aynı sektörde yer alan ve birleştikleri düşünülen iki firmaya ait bir uygulama ile çalışma son bulmaktadır. Birleşmelerin firmalar üzerine etkisi ve firma değerlemesi tez çalışmasının esas amacıdır. Teorik ve uygulamalı olarak, hazırlanan çalışma birçok kaynaktan yapılan araştırma sonunda gerçekleştirilmiştir. Büyük ölçekte faaliyette bulunarak girdi maliyetlerinin düşmesi sonucu karlılığın artmasını; daha etkin ve verimli bir üretim sonucunda pazar payının yükselmesini, teknolojik yenilenmeyi, uzman ve yetenekli bir organizasyona sahip olmayı sağlayabilecek firma birleşmeleri, verimli olarak çalışmayı isteyen veya daha fazla büyümeyi hedefleyen firmalar için bu hedeflerine ulaşmada önemli bir adımdır. vn

ABSTRACT Main goal of companies are to keep their existence and to maximize their market values, so the companies working in an overwhelming competition environment should continuously grow up to reach their goal. They can realize it either using self-owned internal sources or collaborating with other companies. External growth is generally the preferable way as it costs lower prices. The most common method for external growth in case combining the small sized and short- of-source companies being operated in developing countries as well as renewing the economic contribution of companies in dire straits. Determination of company values is the first step of merger. Because, it is an important element for merger conditions which will be put forward during the conversations. A lot of methods are used for valuation. But it is important to determine the real value of the company whichever method is used. In this study, growth concept, models and growth ways were first researched and then study were concentrated on merger as an external growth. Merger reasons, planning, finance and merger conversations were researched in another part of the study. Valuation methods of companies were also took place in this part. Juridical and taxation feathures of merger in Turkey, and balance sheet striking of new company after merger were included in study. An example of two merged companies were given in final part assuming both being operated in national markets and taking place in the same field of work. Effects of merger on companies and valuation were the main goals of this study. Theoretical and practical study were constituted at the and of searching a number of sources. Finally, merger is an important step for companies aiming an effective work, desiring more growth and providing increase in profitableness by decrease in input costs with large scale operation, increase in market shares as a result of effective production, development in technology and a professional organization. VIII