Standart ve hipotonik oral rehidratasyon solüsyonlarının rehidratasyon tedavisindeki etkinliği

Abstract

İshalli hastalıklar gelişmekte olan ülke çocuklarında mortalite ve morbiditenin en önemli nedenidir. Dünya üzerinde her gün ishalli hastalıklar nedeniyle 100.000 çocuk yaşamını yitirmektedir. Ülkemizde yapılan bir çalışmada çocuk hastalıkları kliniğine başvuran çocukların %5.9'unda ishalli hastalık saptanmıştır. İshal süresince uygun beslenme ile birlikte oral rehidratasyon sıvılarının (ORS) kullanımının ishale bağlı malnutrisyon ve ölümleri azalttığı tartışmasızdır. Ama ishalin hacim ve süresini azaltmak için ORS kompozisyonu idealize etme yönünde çalışmalar sürmektedir. Bizde çalışmamızda akut ishale bağlı hafif ve orta derecede dehidratasyonu olan 0-3 yaş arası çocuklarda standart ve düşük osmolariteli ORS'larının rehidratasyon tedavisindeki etkinliğini araştırdık. Akut ishale bağlı hafif veya orta derecede dehidratasyonu olan 0-36 ay arası (15.56± 10.36 ay) 64 çocuk çalışmamıza alındı. Koleraya bağlı ishal olguları, kanlı dışkılamah olgular, sistemik enfeksiyonu olanlar, şiddetli malnutrüsyonu olanlar, 5 günden uzun süren ishal olguları, ağır dehidratasyon, süregelen hastalık, diabetes mellitus Tip I, spesifik tedavi gerektiren olgular, kortikosteroid alanlar, cushing sendomu ve hastalığı olanlar, diğer endokrin bozukluğu olanlar ve malignite olguları çalışma dışı bırakıldı. Hastalara rasgele tek-kör yöntemle standart (Na 90, K 20, C/ 80, sitrat 10, glukoz 111, osmolarite 311) ve hipotonik (Na 60, K 20, CI 50, sitrat 10, glukoz 84, osmolarite 224) ORS verildi. Standart ORS verilen, grupta 19 erkek 12 kız çocuk (14.98±10.52 ay), hipotonik ORS verilen grupta ise 21 erkek, 12 kız çocuk (I5.85±9.47 ay) vardı. Hastaların ağırlık, gaita sayısı, rehidratasyon süresi ve kan elektrolit düzeyleri (Na, K, Cl) karşılaştırıldı. İstatistiksel test olarak student t test, ki-kare testi ve Fisher kesin ki-kare testi kullanıldı. Her iki grubun başlangıç değerleri arasında istatistiksel anlamlı farklılık yoktu. Tedavinin 6. saatinde standart ORS verilen hastaların ağırlıkları artarken (p<0.001), kan elektrolit düzeylerinde değişim yoktu. Hipotonik ORS verilen hastaların ise 6. saat değerlerinde ağırlıkları artarken (p<0.001), sodyum düzeyleri azaldı (p<0.001). Her iki grubun 6. saat değerlerini karşılaştırdığımızda sodyum (p<0.001) ve klor (p<0.05) değerleri arasında istatistiksel farklılık vardı. Standart ORS verilen hastaların tedavi sonu ağırlıkları (p<0,001)5 sodyum (pO.OOl) ve klor düzeyleri (p<0.001) artarken, son 24 saatteki gaita sayısı azaldı (p<0.001). Hipotonik ORS verilen hastaların tedavi sonu ağırlıkları artarken (pO.001), son 24 saatteki gaita sayısı (p<0.00 1) ve sodyum düzeyi (p<0. 00 1) azaldı. Standart ve hipotonik ORS verilen hastaların tedavi sonu değerlerini karşılaştırdığımızda; hipotonik ORS verilen hastaların son 24 saatte gaita sayısı (p<0.001), sodyum (p<0.001) ve klor düzeyi (p<0.005) standart ORS verilenlere göre daha düşüktü. Rehidratasyon süresi, anne sütü kullanımı ve semisolid gıda alımı açısından gruplar arasında 53farklılık yoktu. Her iki grubun tedavi öncesi ve sonrası takip kriterlerinin farklılıklarını karşılaştırdığımızda sodyum (p<0.001) ve klor (p<0.001) düzeyleri arasında farklılık saptandı. Hipotonik ORS, standart ORS'ye göre son 24 saatteki gaita sayısını daha fazla azaltmasına (-8.23±4.8, -6.6S±4.21; p>0.005) rağmen bu fark istatistiksel olarak anlamlı değildi. Bizim çalışmamızın sonucu, son zamanlarda yapılan diğer klinik çalışmalar gibi optimum su emilimi, gaita sayısı ve hacminde daha fazla azalma ile daha çabuk klinik. düzelmenin hipotonic ORS kullanımıyla elde edilebileceğini göstermiştir. SUMMARY: The diarrheal diseases are the leading cause of chidhood morbidity and mortality in the developing countries. More than 100.000 childhood deaths due to diarrhea occur each day. The appropriate use of ORS combined with proper feeding during diarrhea can help to lower infant mortality and prevent malnutrition often associated with diarrhea. Controversy continues about the ideal composition of these solutions to decrease duration and volume of diarrhea. We studied the efficacy of standart and hypotonic ORS in rehydratation therapy of children aged 0- 36 months with mild dehydratation due to acute diarrhea. Sixtyfour children were admitted in our study aging between 0-36 months had signs of dehydration due to acute. Children who had had diarrhea for longer than 5 days, visible blood in the stool, severe dehydration, severe malnutrition, endocrinal diseases, malignancy and other diseases requiring spesific additional treatments were excluded. Children who met the inclusion criteria were randomly assigned to two treatment groups. One group received a reduced osmolarity ORS ( Na 60 mE/1, K 20 mE/1, CI 50 mE/1; Citrate 10 mE/1, Glucose 84 mE/1, Osmolarity 224) and the other group received the standart ORS ( Na 90 mE/1, K 20mE/l, CI 80mE/l, Citrate 10 mE/1, glucose 1 1 lmE/1, Osmolarty 3HX There were 19 boys, J 2 girls in the standart ORS group (14.98 ± 10.52) and 21 boys, 12 girls in the hypotonic ORS group ( 15.85 ± 9.47) We were compared the weight gain, stool output,, rehydration time and serum electrolyte concentration of patient. Student t test was used for comparison between groups. There was no difference on characteristics between groups. In the standart ORS group, at the 6. hour of treatment, weight of the patients significantly increased (p<0.001) but serum electrolyte concentrations did not changed. Although weight of the patient increased (p<0.001) at the 6. hour in hypotonic ORS group, sodium concentration decreased at the same time 54

farklılık yoktu. Her iki grubun tedavi öncesi ve sonrası takip kriterlerinin farklılıklarını karşılaştırdığımızda sodyum (p<0.001) ve klor (p<0.001) düzeyleri arasında farklılık saptandı. Hipotonik ORS, standart ORS'ye göre son 24 saatteki gaita sayısını daha fazla azaltmasına (-8.23±4.8, -6.6S±4.21; p>0.005) rağmen bu fark istatistiksel olarak anlamlı değildi. Bizim çalışmamızın sonucu, son zamanlarda yapılan diğer klinik çalışmalar gibi optimum su emilimi, gaita sayısı ve hacminde daha fazla azalma ile daha çabuk klinik. düzelmenin hipotonic ORS kullanımıyla elde edilebileceğini göstermiştir. SUMMARY: The diarrheal diseases are the leading cause of chidhood morbidity and mortality in the developing countries. More than 100.000 childhood deaths due to diarrhea occur each day. The appropriate use of ORS combined with proper feeding during diarrhea can help to lower infant mortality and prevent malnutrition often associated with diarrhea. Controversy continues about the ideal composition of these solutions to decrease duration and volume of diarrhea. We studied the efficacy of standart and hypotonic ORS in rehydratation therapy of children aged 0- 36 months with mild dehydratation due to acute diarrhea. Sixtyfour children were admitted in our study aging between 0-36 months had signs of dehydration due to acute. Children who had had diarrhea for longer than 5 days, visible blood in the stool, severe dehydration, severe malnutrition, endocrinal diseases, malignancy and other diseases requiring spesific additional treatments were excluded. Children who met the inclusion criteria were randomly assigned to two treatment groups. One group received a reduced osmolarity ORS ( Na 60 mE/1, K 20 mE/1, CI 50 mE/1; Citrate 10 mE/1, Glucose 84 mE/1, Osmolarity 224) and the other group received the standart ORS ( Na 90 mE/1, K 20mE/l, CI 80mE/l, Citrate 10 mE/1, glucose 1 1 lmE/1, Osmolarty 3HX There were 19 boys, J 2 girls in the standart ORS group (14.98 ± 10.52) and 21 boys, 12 girls in the hypotonic ORS group ( 15.85 ± 9.47) We were compared the weight gain, stool output,, rehydration time and serum electrolyte concentration of patient. Student t test was used for comparison between groups. There was no difference on characteristics between groups. In the standart ORS group, at the 6. hour of treatment, weight of the patients significantly increased (p<0.001) but serum electrolyte concentrations did not changed. Although weight of the patient increased (p<0.001) at the 6. hour in hypotonic ORS group, sodium concentration decreased at the same time 54(p<0.001). There was an statistical difference between sodium (p<0.01) and chloride (p<0.05) concentrations in both groups at the 6.hour. At the end of the treatment; weight (p<0.001), sodium (p<0.001) and chloride (p<0.001) levels increased significantly in the patient who were given standart ORS, and stool output (p<0.001) was reduced. In the hypotonic ORS group, weight of patient was increased, (p<0.001); stool output (p<0.001) and serum sodium concentrations (p<0.001) decreased significantly at the end of treatment. Comparing the two groups, stool output (p<0.001X sodium (p<0.001) and chloride (p<0.001) concentration were lower in the hypotonic ORS group, than the standart ORS group. The treatment groups, did not differ in rehydratation time, breastfeeding and total intake of semisolid food. On admission and discharge, treatment groups had differencies in terms of sodium (p<0.001) and chloride (p<0.001) concentrations. Although stool output decreased ( -8.23 ± 4.8, -6.68 ±4.21; p=0.237) in the hypotonic ORS group, this difference was not significant statistically. The results of our study like several other clinical trials demonstrate that; optimum water absortion, lower stool volume and output and thus further clinical improvement can be achieved by using hypotonic ORS. 55