Kelime öğretimi stratejileri açısından yabancı dil olarak Türkçe öğretimi kitapları üzerine bir araştırma

Abstract

Bu araştırmada, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi derslerinde kullanılan kitaplardaki kelime öğretim stratejileri karşılaştırmalı olarak incelenmiş, buna ek olarak kitaplarda bulunmayan ve ders öğreticileri tarafından kullanılan stratejiler tespit edilerek uygulanış yöntemleri ve sıklıkları belirlenmeye çalışılmıştır. Nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılan araştırmada veri toplama araçları olarak yabancılara Türkçe derslerinde kullanılan Türkçe ders kitapları, uzman görüşü alarak hazırlanmış olan yapılandırılmış gözlem formları ve ders öğreticileri tarafından doldurulmuş olan anketler kullanılmıştır. Araştırma yabancı dil olarak Türkçe derslerinde kullanılan İstanbul Üniversitesi Yabancılar İçin Türkçe, Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe, Gazi Üniversitesi Yabancılara İçin Türkçe başlangıç seviyesi A1 kitapları çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada bulunan, ders süreçlerinin takip edilmesi için hazırlanmış olan yapılandırılmış gözlem formu İstanbul Üniversitesi Dil merkezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Türkçe Öğretim Merkezi, Gazi Üniversitesi Türkçe Öğretim Merkezlerinde bulunan üçer sınıfta uygulamaya tabii tutulmuştur. Araştırmanın veri toplama araçlarından olan anketler Ankara, İstanbul, Kastamonu, Trabzon, Gaziantep, Tiflis, Saraybosna, şehirlerinde bulunan toplam 90 okutmana uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi kitaplarında bulunan stratejilerin uygulandığı etkinlik alanlarının ve sıklıklarının değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir. Belirlenmiş olan kelime öğretim stratejilerinin hepsinin mevcut kitaplarda bulunmadığı görülmüştür. Ders öğreticilerinin kelime öğretimi stratejileri konusunda alan bilgisi ve farkındalık eksikliği olduğu görülmektedir.

The aim of this research is to analyse comparatively the vocabulary teaching strategies in the coursebooks used in the courses of teaching Turkish as a foreign language and also to determine the practice methods and the frequencies of the strategies that are not found in the coursebooks but used by the instructors of the course. Of the qualitative research methods, the case study was used in the research and Turkish coursebooks used in the courses of teaching Turkish to foreigners, the structured observation form prepared in accordance with the expert opinions and the questionnaire forms applied to the instructors of the course were used as the data collection tools. The research was carried out in the scope of the beginning level A1 coursebooks including Istanbul University Turkish for Foreigners, Institute of Yunus Emre Yedi İklim Turkish, Gazi University Turkish for Foreigners in the courses of teaching Turkish as a foreign language. The structured observation form having been prepared to follow the lesson process was applied to each three classrooms in İstanbul University Language Centre, Yıldız Teknik University Turkish Teaching Centre, Gazi University Turkish Teaching Centre. The questionnaire form was applied to 90 instructors from Ankara, İstanbul, Kastamonu, Trabzon, Gaziantep, Tiflis and Saraybosna. The results acquired from the findings can be summarised as follows: it was found out that the the usages and frequencies of the strategies in the coursebooks of teaching Turkish as a foreign language showed much variety, and all of the vocabulary teaching strategies determined were not available in the present coursebooks, and also the instructors lacked of the knowledge and awareness about the vocabulary teaching strategies.