Primer dejeneratif diz osteoartritinin ayak mekaniğine etkileri

Abstract

ÖZET Osteoartrit, kıkırdak ve sinovyal dokularda çeşitli travmatik, biyomekanik, inflamatuvar ve genetik faktörlerin de etkisiyle meydana gelen yapım ve yıkım süreçlerinin bozulmasıyla birlikte ortaya çıkan bir hastalıktır. Diz eklemi, primer osteoartritin en sık tuttuğu eklemlerden biridir ve kadınlar erkeklere oranla osteoartritten daha sık etkilenirler (K/E=1.5-4.0). Primer diz osteoartritinin ileri dönemlerinde subluksasyon görülebilir. Bir çok hastada varus deformitesi gelişir. Eklemleri darbe ya da torsiyon şeklinde güçlerin etkileyeceği hareketler osteoartrit için semptomları şiddetlendirecek etki yapar. Alt ekstremitelerin biyomekaniği ve ayak kemerlerinin yapısı arasında fonksiyonel bir ilişki vardır. Ayak kemerleri ayağın ön kısmı ile arka kısmı arasında elastik ve dinamik bağlantıyı oluşturur. Bu da ağırlık taşıma boyunca maruz kalınan kuvvetlerin ayrılabilmesini sağlar. Lateral longitudinal kemer destek görevi görürken medial longitudinal kemer ise ayağın elastik ve dinamik görev gören kısmıdır. Yürüyüş esnasında diz ve ayak bileği eklemleri birbirini tamamlar hareket uyumu içindedirler. Eğer bu uyum iki eklemden birinin patolojisi sonucu etkilenirse diğerinin çalışması da bu nedenle bozulacaktır. Bu düşünce ile primer diz osteoartritinin ayak bileği mekaniğine ve ayak eklemlerinin konfigürasyonuna etkisini belirlemek için araştırmamızı planladık. Çalışmamıza Edirne'de yaşayan 67 kadının 134 dizi ve ayak bileği alındı. Primer diz osteoartritinin düzeyini saptamak için Kellgren-Lawrence radyolojik evrelemesi kullanıldı ve hasta grupları bu bulgulara göre oluşturuldu. Kronik dönemdeki diz osteoartriti hastalarının diz ve ayak bileği eklem hareket açıklığı ile diz ve ayak bileği radyolojik değerlendirmeleri yapıldı. Bu sonuçlara göre primer dejeneratif diz osteoartriti; diz fleksiyonu, diz ekstansiyonu, ayak bileği dorsofleksiyonu, ayak bileği plantarfleksiyonu, diz medial eklem aralığı, anatomik medial proksimal tibial açı, obtuse açısı ve kalkaneal eğim açısını etkiliyordu. Bu nedenle primer diz osteoartriti olgularının tedavisinde ayak mekaniğinde ortaya çıkabilecek değişiklikler dikkate alınmalıdır.