Üniversitelerin hazırlık okullarındaki başarılı yabancı dil öğrencilerinin kullandıkları öğrenme stratejileri ve çoklu zeka özellikleri arasındaki ilşkisi

Abstract

Üniversitenin Hazırlık Okullarındaki Başarılı Yabancı Dil Öğrenicilerinin Kullandıkları Öğrenme Stratejileri ve Çoklu Zeka Özellikleri Arasındaki îlişki Yazar: Gülsen Can Danışman: Yrd. Doç. Dr. Z. Hülya Bartu Bu araştırmanın genel amacı, eğitimde görev alan öğretmen ve yöneticilerin, üniversitelerin yabancı dil (İngilizce) hazırlık okullarındaki öğrencilerin yabancı dil öğrenirken kullandıkları öğrenme stratejilerinin, çoklu zeka özelliklerinin, yaş, cinsiyet, güdülenme, tutum, endişe, öğrenme biçimleri ve özerkliklerinin farkında olabilmeleri için bu değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak ve yabancı dil öğretiminin kalitesini arttırmaktır. Bu araştırmada problem, üniversitelerin yabancı dil (İngilizce) hazırlık okullarında okuyan başarılı öğrencilerin öğrenme stratejileri ve çoklu zeka özellikleri arasında ilişkinin bulunup bulunmadığının incelenmesidir. Öğrencilerin yaş, cinsiyet, güdülenme, öğrenme biçimleri, ve becerileri/yetenekleri, devlet ve vakıf (özel) üniversitelerinde öğrenci olma, aile teşviği, ailede yabancı dil bilen birinin olup olmaması, erek dil (İngilizce) ve o dilin kültür ve toplumuna karşı tutumlar, lise türü, lisedeki haftalık yabancı dil dersi saati, lisedeki bölüm, İngilizce öğrenme süresi değişkenler olarak kabul edilmiştir. Başarılı yabancı dil öğrenicilerinin hangi stratejiden ne oranda yararlandıkları ve hangi çoklu zeka özelliklerine ne oranda sahip oldukları da incelenmiştir. Araştırmanın evreni, İstanbul ilindeki tüm devlet ve vakıf (özel) üniversitelerinde yabancı dil hazırlık okullarında öğrenim gören başarılı öğrenicileri kapsamaktadır. Araştırmanın örneklemi ise ikisi devlet ve üçü vakıf üniversitesinden 42 kız ve 41 erkek olmak üzere toplam 83 öğrenciden oluşmaktadır. mÖğrenme stratejilerini ölçmek için Oxford'un (1990) îngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen öğreniciler için geliştirdiği Dil Öğrenme Strateji Envanteri (Strategy Inventory for Language Learning - SILL) ve bu envanter için geliştirilmiş ölçek kullanılmıştır. Bu ölçekte, öğrenicilerin altı öğrenme stratejisinden hangilerini ne oranda kullandıklarım anlamaya yönelik 50 soru sorulmaktadır. Çoklu zeka özelliklerini ölçmek için ise Wingate'in (1997) ve Gregory ve Chapman'nın (2002) Gardner'm Çoklu Zeka Kuramı'na dayanarak hazırladıkları Çoklu Zeka Envanteri (Muliple Intelligences Inventory) ve bu envanter için geliştirilen Ölçek kullanılmıştır. Bu ölçekte, öğrenicilerin sekiz çoklu zeka türlerinden hangilerine ne oranda sahip olduklarını bulmaya yönelik 56 soru sorulmaktadır. Değişkenleri içeren bir sormaca da benim tarafımdan hazırlanmıştır. Bu sormacada, öğreniciler hakkında bilgi toplamaya, onların yabancı dil öğrenimi, erek dil toplumu hakkında neler düşündüklerini, İngilizce öğrenme nedenlerini, yabancı dili konuşurken neler hissettiklerini ve yabancı dil öğrenme biçimlerini ortaya çıkarmaya yönelik 25 soru sorulmaktadır. Hazırlanan envanter ve değişkenler sormacası, envaterler çeviri yapılıp tekrardan düzenlendikleri, kendi hazırladığım sormaca ilk kez benim tarafımdan uygulanacağı ve ileride karşılaşılacak eksikliklerin önceden giderilmesinin gerektiği düşünüldüğünden, 10 üniversite yabancı dil hazırlık öğrenişinden pilot grubu oluşturularak pilot grubunun öğrenicilerinden sormacaların yanıtlamaları istenmiştir. Pilot çalışmada ortaya çıkan eksiklikler not alınarak sormacalarda gerekli düzenlemelere gidilmiştir. Araştırma sonuçlarına gore, üniversite yabancı dil hazırlık sınıfı öğrenicilerinin sözel/dilsel zekalarıyla tüm zihinsel işlemleri kullanma, eksik bilgiyi giderme, duygularını kontrol etme ve başkalarıyla öğrenme stratejileriyle; doğa zekalarıyla da tüm zihinsel işlemleri kullanma ve duygularını kontrol etme stratejileri arasında anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. ivBazı değişkenler ile öğrenme stratejileri ve çoklu zeka özellikleri arasında anlamlı ilişkilerin olduğu (örneğin, 'cinsiyet' değişkeni ile etkin anımsama stratejisinin kullanımı arasında anlamlı bir ilişki olması ve 'kız' öğrenicilerin etkin anımsama stratejisini erkeklere oranla daha fazla kullanmaları; aynı değişken ile mantıksal/matematiksel zeka arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve 'kız' öğrenicilerin erkeklere oranla mantıksal/matematiksel zeka oranının daha yüksek olduğunun bulunması gibi) tespit edilmiştir. Bazı değişkenlerin sadece öğrenme stratejileri ile aralarında anlamlı ilişki olduğu (örneğin, öğrenicilerin 'yabancı dili öğrenme süreleri' değişkeni ile öğrenmeyi düzenleme ve değerlendirme ve başkalarıyla öğrenme stratejilerini kullanma arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu ve bu farkın yanıtı 'bir yıldan daha az süredir yabancı dil öğrendiğini' belirten öğrenicilerin bu iki stratejiden daha fazla yararlandıklarının; bu değişken ile çoklu zeka özellikleri arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığının bulunması gibi) bulunmuştur. Bazı değişkenlerin sadece çoklu zeka alt boyutları ile aralarında anlamlı bir ilişki olduğu (örneğin, İngilizce konuşurken kendini o dilin konuşucusu gibi hissetme değişkeni ile öğrenme stratejilerini hiç biriyle anlamlı ilişkinin olmadığı; bu değişken ile mantıksal/matematiksel zeka, bedensel/devinduyusal zeka ve doğa zekası arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu ve bu soruyu 'Evet' olarak yanıtlayanların bu üç stratejiyi de etkin olarak allandıklarının bulunması gibi) tespit edilmiştir. Bazı değişkenlerin ise ne öğrenme stratejileri ne de çoklu zeka alt boyutlarıyla aralarında ilişkinin olmadığı (örneğin, aile teşviği değişkeni ile öğrenme stratejilerini kullanma ve çoklu zeka türleriyle aralarında anlamlı ilişkinin bulunmaması gibi) tespit edilmiştir.

The Relationship between the Learning Strategies Used by the Successful Foreign Language Learners in the Preparatory School of Universities and the Types of Their Multiple Intelligences Author: Gülsen Can Thesis Advisor: Assist. Prof. Dr. Z. Hülya Bartu The general aim of this study is to increase the quality of foreign language teaching in foreign language preparatory classes at universities by means of investigating the relationship among the following variables: learning strategies, multiple intelligences, age, gender, motivation level, attitudes, anxiety, learning styles and autonomy so as to raise the awareness of the teachers and administrators in these institutions. The problem in this study was to find out whether there is a correlation between the learning strategies of successful learners who had been studying in the foreign language (English) preparatory classes of the universities, and their multiple intelligences. The variables of this study were the learners' age, sex, motivation level, learning styles, abilities, and aptitudes, whether they were a student at a state or private university, whether their parents had been encouraging them, if there was anyone in the family who knew a foreign language, their attitudes towards the target language culture and society, the type of high school they had graduated from, how many hours they had studied a foreign language in high school, the department the had attended at high school, and how long they had been learning English. Which strategies and to what extent these strategies had been put to use and which type of multiple intelligences and to what extent the learners were exhibiting were also investigated. The target group includes successful learners who are studying in state and private universities in Istanbul. The sample group, on the other hand, was made up of 42 female and 41 male students from two state and three private universities. VIThe Strategy Inventory for Language Learning (SILL), an inventory developed by Oxford (1990) for learners who learn English as a foreign language was used to assess the learning strategies and the scale developed was also used to evaluate the inventory. The inventory includes 50 questions making it possible to understand which of the six strategies are used by the learners and to what extent they are used by the learners. To assess the multiple intelligences of the learners, the inventories named Multiple Intelligence Inventories developed by Wingate (1997), and Gregory Chapman (2002) based on Gardner's Multiple Intelligence Theory, were used. The inventory includes 56 questions aiming to find answers to which type of multiple intelligences and to what extent the learners have. In addition, a questionnaire including the other variables was prepared by me. The questionnaire includes 25 questions asked to collect information about the learners, and to inquire what they think about the target language society and foreign language learning, how they feel when they speak a foreign language, and their foreign language learning styles. In order to prevent the inefficiencies that might occur in further studies beforehand and to make sure if the inventories had been translated into Turkish accurately, I asked a pilot group of 10 foreign language students of my university to answer the questions in the questionnaires. After the pilot study, some necessary changes were made in the questionnaires. The results of this study indicate that there is a relationship between the verbal/linguistic intelligence of foreign language university students and the following strategies: 'using mental processes', 'compensating for missing knowledge', 'managing emotions', and 'learning with others'. Furthermore, it can be concluded from the findings of this study that there is a relationship between the learners' naturalistic intelligence and their strategies of 'using mental processes' and 'managing emotions'. vnIt has also been found out that there is a correlation between some of the studied variables and learning strategies and multiple intelligences (for instance, there is a meaningful correlation between the 'sex' factor and the strategy of 'remembering more efficiently' - the girls have made use of this strategy more than the boys have done. The same factor has also got a relationship with logical/mathematical intelligence - the girls seemed to have shown a higher rate of this intelligence than the boys.). On the other hand, it has been found out that some factors are associated with only some of the strategies, while they are not associated with any of the intelligence types (for instance, there is a correlation between the duration of learning a foreign language and the strategies of 'organising and evaluating learning' and 'learning with others', and the learners whose answers are 'less than a year' are making use of these strategies more than the others. Nevertheless, no correlation has been found between this factor and any of the intelligence types.). Some factors, however, have only got a relationship with some types of multiple intelligences, not with the types of learning strategies (for instance, while there is not a relationship between any of the strategies and the factor of 'whether the learners feel as if they are native speakers', this factor has been found related with logical/mathematical intelligence, bodily/kinaesthetic, and naturalistic intelligences, and that the ones who gave positive answers to this have used these three strategies more.). Finally, no relationship was found between some of the variables, and learning strategies and intelligence types (such as between learning strategies and multiple intelligences, and parents' encouragement.). Vlll