İnsüline bağımlı Diabetes Mellitus`da hücresel immünitenin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET DM; gerek humoral, gerek hücresel bağışıklığın bozulması sonucunda normal popülasyona göre infeksiyonların daha sık olarak karşımıza çıktığı kronik bir hastalıktır. Ülkeler için takip ve tedavisi ekonomik açıdan oldukça yüklü olan bu hastalıkta, infeksiyonlar da ekonomik giderleri bir hayli artırmaktadır. Hem mortalite ve hem de morbiditede önemli yeri olan diabette, hücresel immünite parametre düzeylerinin tayini ve düzeylerinde bir değişiklik olup olmadığının bilinmesi önemlidir. Bu sebeble Tip I DM' lu hastalarda hücresel irnmün parametrelerin yanısıra, bunların metabolik kontrol derecesi, diabet süresi ve kronik komplikasyonlarla olan ilişkisini araştırdık. Çalışmamız, Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Diabet polikliniğinde takip edilen veya ilk kez polikliniğimize başvuran 20 Tip I DM' lu hasta ile sağlıklı 18 kontrol arasında yapılmıştır. Tip I DM' lu grubu oluşturan hastaların, 10 tanesi bayan 10 tanesi erkek olup, yaş ortalaması 31.5±7.6 yıl ( 18-48 ), sağlıklı kontrol grubunun 8 tanesi bayan 10 tanesi erkek olup yaş ortalaması 32.2±6.7 yıl ( 18-47 ) idi. Hastalar ve kontrol grubunu oluşturan sağlıklı kişilerden çalışma günü alınan venöz kanda, lökosit sayımı ve lökosit formülü bakılarak, lenfosit oranları ve mutlak lenfosit sayılan bulundu. Aynı gün T-Rozet yöntemiyle total T lenfosit sayılan yanısıra, monoklonal antikor tekniği ile CD/, CDg+, CDi6+ lenfosit sayılarına bakıldı. Metabolik kontrol derecesi olarak hasta grubunda HbAıc düzeyleri belirlendi. Hücresel immünitenin sorumlu olduğu PPD deri testi hasta ve kontrol grubuna uygulanarak sonuçlar 72 saat sonra değerlendirildi. 67Elde ettiğimiz değerleri Tip I DM' lu grup ile kontrol ve Tip I DM alt grupları arasında karşılaştırırken nonparametrik testlerden `Mann Whitney-U` testi kullanılmıştır. Metabolik kontrol derecesi olarak kullandığımız HbAlc ile parametreler arasındaki korelasyon incelemeleri `Spearman Correlation` testi ile bakılmıştır. İstatistiksel değerlendirmelerde p<0,05 olanlar anlamlı olarak kabul edilmiştir. Çalışmamızda elde ettiğimiz sonuçlara göre, Tip I DM' lu grupta lenfosit, T lenfosit, CD4+ oran ve sayıları, CDg+ hücre sayısı ve CD4+/CÜ8+ lenfosit oram kontrol grubuna kıyasla anlamlı olarak düşüktü. Lökosit sayıları arasında anlamlı fark bulunmadı. Diabetlileri oluşturan grupta CDi6+ sayısı ve PPD değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı olmayan bir düşüklük saptadık. Metabolik kontrol derecesi kötü olan ( HbAıC>%7 mg/dl ) grupta lenfosit, T lenfosit, CD/ oran ve sayıları ile CDs+ sayısı, CD4+/CDg+ lenfosit oranım iyi metabolik kontrollü olanlara ( HbAıC<%7 mg/dl ) göre anlamlı olarak düşüktü. Yine kötü kontrolü olan vakalarda PPD değerlerinde anlamlı, CDiğ+ sayısında ise anlamlı olmayan bir düşüklük vardı. Tüm diabetik hastaların sonuçlarını HbAıC ile karşılaştırdığımızda lenfosit, T lenfosit, CD4+ oran ve sayıları yanısıra CD4+/CDg+ lenfosit oranları arasında negatif yönde bir ilişki olduğunu gördük. Diabet süresi daha fazla olanlarda ( 5 yıl< ) lenfosit, T lenfosit ve CD4+/CDg+ lenfosit oranları anlamlı olarak düşük bulunurken, CD*+ oran ve sayılarında anlamlı olmayan bir düşüklük, CD8+ oranında anlamlı bir yükseklik saptandı. Diabetin kronik komplikasyon varlığıyla hücresel immün parametreler arasında anlamlı bir ilişki tesbit edilememiştir. Sonuç olarak Tip I DM' da hücresel immünitenin azaldığım, hücresel immünite parametrelerinden özellikle lenfosit, T lenfosit oranlan ile CÜ4+ ve CD4+/CDg+ lenfosit oranlarının bu azalmayı en iyi gösterdiklerini, diabetin kötü kontrolünün hücresel immünite bozulmasına en fazla etkili olduğunu, geç aşırı duyarlılık parametresi olan PPD' nin Tip I DM' da az duyarlı olduğunu düşünüyoruz. 68

SUMMARY Diabetes Mellitus, is a chronic disease that infections are seen than normal population as a result of impairment of humoral and cellular immunity. Economic outlays are considerably increased by infections in this disease which has economically high follow up and management coasts for countries. It' s important that examination of cellular immunity parameter levels and whether there are changes in these levels have to be known in diabetes, because these have an important place in mortality and morbidity. For this reason we investigated duration of diabetes, association with chronic complication besides cellular immun parameter in type I diabetic patients. Our study, was done in 20 type I diabetic patients followed up in or applied for the first time to Diabetes Policlinic of Trakya University Medical Faculty Internal Medicine Department and 18 healty control group. 10 of type I diabetic patients were female and 10 were male, the mean age was 31.5±7.6 ( 18-48 ), 8 of healty control group were female and 10 were male, the mean age was 32.2±6.7. Venous bloods were obtained from patients and healty control group leukocyte count, examination of leukocyte formüle, lymphocyte ratio and absolute lymphocyte count on the study day. On the same day T lymphocyte count by T-Rosette method and CD/, CDs+, CDi6+ lymphocyte counts by monoclonal antibody technique were calculated. HbAiC levels were determined for metabolic control degrees. PPD skin test which indicates cellular immunity were applied on patients and control group, then after 72 hours the test were evaluated. ® T.C.YİKSIÎK??lEIİMlCDmi PO1CÜMÂMTASY0N MUKESfi'`Mann Whitney-U` test is used in order to compare the obtained values in type I diabetics group and control group and type I diabetics sub grups. The calculation between HbAiC for metabolic control degrees and parameter were evaluated by `Spearman Correlation` test in statistical evaluation those p<0.05 were significant. Lymphocyte, T lymphocyte, CD/ ratio and counts, CDg+ counts, CD4+/CDg+ lymphocyte ratio in type I diabetics group were significantly low according to the control group to the results were obtained from our study. No significant difference was found in leukocyte counts. We found statically nonsignificant decrease in CDi6+ counts and PPD evaluations in diabetics group In good metabolic controlled group lymphocyte, T lymphocyte, CD4+ ratio and counts, CDg+ counts, CD4+/CDg+ lymphocyte ratio were significantly lower than the good metabolic controlled group. In poor controlled cases PPD evaluations were still significantly low CDi6+ counts were nonsignificantly low. We noticed that there were a negative relationship between CÜ4+/CDg+ lymphocyte ratio besides lymphocyte, T lymphocyte, CD/ ratio and counts and HbAic. In patients who have long duration of diabetes while lymphocyte, T lymphocyte and CD4+/CDg+ lymphocyte ratio were being significantly low, CD*+ ratio and counts were not significantly low and CDs+ ratio were significantly high. Significantly relationship between cellular irnmun parametes and presence of diabetic chronic complications were not found. In conclusion, we decide that in type I diabetes mellitus cellular immunity decreases, specially lymphocyte, T lymphocyte ratio and CD4+ and CD4+/CD8+ lymphocyte ratio indicate this decrease, poor controlled diabetes has much effect in the impairment of cellular immunity, PPD delayed hypersensitivity parameter has low sensitivity in type I diabetes mellitus. 70