Nöromuskuler elektrik stimülasyonu ve izometrik egzersizin kuadriseps kasına etkilerinin Tc-99m MİBİ sintigrafisi ile değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Diz osteoartriti fiziksel tıp ve rehabilitasyonda sık karşılaşılan bir sorun olup, bu olgularda kuadriseps kasının güçlendirilmesi tedavide önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada diz osteoartritli olgularda nöromusküler elektrik stimülasyonu (NMES) ile izometrik egzersizlerin kuadriseps kasına etkilerinin, yeni bir yöntem olan kas perfüzyon ajanı 99mTc MİBİ sintigrafisi ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya ACR kriterlerine göre diz osteoartriti tanısı alan 41-62 yaşlan arasındaki 20 kadın olgu alınmıştır. Olguların antrenman programlan öncesi diz grafileri, uyluk çevre ölçümleri ve Lequesne indeksleri değerlendirilmiştir. Randomizasyon sonrası olguların bir kuadriseps femoris kasma günde 23 dk süre ile NMES, diğerine günde 9.5 dk süre ile izometrik egzersiz, haftada 5 gün, 3 hafta süre ile uygulanmıştır. NMES uygulaması bilgisayarlı bir stimulator olan Compex cihazı ile yapılmıştır. Olgulara uygulamalardan 3 gün önce ve 3 gün sonra olmak üzere 99mTc MİBİ sintigrafisi gerçekleştirilmiş olup, kuadriseps kasından aktivite tutulum oranlan hesaplanmıştır. Hem NMES hem de egzersiz grubunda uygulamalar sonrasında kuadriseps kasında istatistiksel olarak anlamlı aktivite tutulum artışlan izlenmiştir. Ancak artış oranlan açısından iki grup arasında istatistiksel anlamlı fark bulunmamıştır. Her iki grupta uyluk çevresinde NMES grubunda daha fazla olmak üzere anlamlı artışlar saptanmıştır. Radyolojik evre I olgulardaki aktivite tutulum ve uyluk çevre artışlarının ileri evrelere göre istatistiksel olarak daha fazla olduğu belirlenmiştir. Tüm olgularda Lequesne indeksinde sintigrafik artış ile uyumlu iyileşme izlenmiştir. Sonuçta diz osteoartritinde NMES ile izometrik egzersiz uygulamalannın 99mTc MİBİ kas perfüzyon sintigrafisinde artışlara yol açtığı, kas rehabilitasyon yöntemlerinin erken radyolojik evreli olgularda daha yararlı olduğu saptanmıştır. Kas rehabilitasyon yöntemlerinin kas perfüzyonu ve mitokondrial fraksiyon üzerine olan etkilerinin değerlendirilmesinde yeni bir yöntem olarak 99mTc MİBİ kas perfüzyon sintigrafisinin de göz önünde bulundurulabileceği düşünülmüştür. 46

SUMMARY EVALUATION OF EFFECTS OF NEURO-MUSCULAR ELECTRICAL STIMULATION AND ISOMETRIC EXERCISES ON QUADRICEPS MUSCLE BY Tc-99m MIBI SCINTIGRAPHY Osteoarthritis of the knee is one of the most frequently encountered joint pathologies in physical medicine and rehabilitation policlinics. Strengthening of the quadriceps muscle is of great importance in the treatment of those cases. In this study, it was aimed to investigate the effects of both neuro-muscular electrical stimulation (NMES) and isometric exercises on quadriceps muscle by Tc-99m MIBI scintigraphy, which is a new skeletal muscle perfusion agent. Twenty cases, whose were diagnosed, as having knee osteoarthritis according to ACR criterion were included in this study. The patients were aged between 41-62 years and all were selected from female population for sexual homogenization. Radiographics of the knees were taken and additionally thigh circumference and Lequesne index values were obtained in all cases before the training activities. After randomization one quadriceps femoris muscle of each case was subjected to the procedure of NMES for 23 min. daily, whereas other side was applied isometric exercises for 9.5 min. daily, 5 times a week for 3 weeks' period. NMES was applied by Compex device, which is a computed electrostimulator. All cases were performed Tc-99m MIBI scintigraphy before and after 3 days of training programmes and thigh uptake ratios were calculated from the images by semiquantitative analysis. Statistically significant increases in ratios of thigh uptakes were determined in both NMES and isometric exercise groups by scintigraphy. However this increase did not reach to statistically significant values for both groups. Statiscally significant increases were also 47found in thigh circumference values for both groups whereas the mean value of it was much more in NMES group. It was determined that the increases in activity uptake ratios and thigh circumference values were statistically significant in cases of stage I when compared with advanced radiological stages. Clinical improvement in Lequesne indices were experienced to be concordant with increases in scintigraphic uptake ratios in all cases. Finally, it was concluded that NMES and isometric exercise training activities seemed to lead increases in muscle perfusion by Tc-99m MTBI scintigraphy. Strengthing methods were more effective in cases with early radiological stages of knee osteoarthritis. Tc-99m MIBI scintigraphy can be considered in evaluation of effects muscle rehabilitation methods on muscle perfusion and mitochondrial fraction as a new method. 48