Vakıf üniversiteleri hazırlık okulu yöneticilerinin liderlik stilleri ile okutmanların örgütsel adanmışlıkları arasındaki ilişki

Abstract

ÖZET Bu araştırma, vakıf üniversiteleri hazırlık okulunda iki yıldır çalışmakta olan Türk Uyruklu İngilizce okutmanlarının görüşlerine göre hazırlık okulu yöneticilerinin liderlik stilleri ile okutmanların örgütsel adanmışlıkları arasında ilişki olup olmadığını ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada örgütsel adanmışlık ile liderlik stillerinden otokratik, katılımcı ve tam serbesti veren liderlik stilleri olmak üzere üç liderlik stili incelenmiştir. Araştırma tarama modelindedir. Araştırmanın evrenini İstanbul'daki 14 vakıf üniversitesinin hazırlık okulları oluşturmaktadır. Bu vakıf üniversitelerinde çalışmakta olan anadili Türkçe olan, en az 2 yıldır aynı bölümde çalışan yaklaşık 204 okutmana ulaşılmıştır. Veri toplamak için Mowday, Porter, Steers'dan izin alınarak uyarlanmış 15 maddelik yedili Likert ölçekli 'örgütsel Adanmışlık ölçeği' ve Donald Clark'ın anketi olan 'Leadership Style Survey'inden araştırmacı tarafından geliştirilip geçerlik güvenirliği yapılmış 32 maddelik beşli Likert ölçekli 'Liderlik Stili ölçeği' kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi için aritmetik ortalama, standart sapma ve Pearson Çarpım Moment Korelasyon Analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, otokratik liderlik stili alt boyutunun 'bazen' aralığında olarak algılansa da diğer iki liderlik stil boyutundan az da olsa yüksek olarak algılandığı ortaya çıkmıştır. Hazırlık okulu okutmanlarının örgütsel adanmışlıkları incelendiğinde okutmanların örgütsel adanmışlıklarının 'genellikle' aritmetik ortalama aralığında ve ortalamadan yüksek olduğu görülmüştür. Araştırmanın sonunda liderlik stili algılarıyla okutmanların adanmışlıkları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Okutmanların otokratik liderlik stili algılan ile örgütsel adanmışlıkları arasında negatif yönlü bir ilişki olduğu, okutmanların katılımcı liderlik stili algılan ile örgütsel adanmışlıkları arasında pozitif, ve tam serbesti veren liderlik stili algılan ile örgütsel adanmışlıkları arasında pozitif yönlü bir ilişki ortaya çıkmıştır. Araştırmanın son bölümünde uygulayıcılara ve araştırmacılara yönelik öneriler sunulmuştur. ııı

ABSTRACT This research was done to find out the relationship between the instructors' organizational commitment and the leadership styles of the coordinators perceived by the instructors who are speakers of Turkish language and have been working in the same preparatory school of private universities for at least two years. In the research, organizational commitment and three dimensions; autocratic, participative and free-reign leadership styles were examined. The research model is the general scanning model. 14 English language preparatory schools of private universities formed the universe of the research. 204 instructors working in these preparatory schools were contacted. In order to collect data, two instruments were used. One is a seven-point Likert- type scale named 'Organizational Commitment Questionnaire' developed by Mowday, Porter, Steers (1979) and adapted to Turkish by the researcher. Second instrument is a five-point Likert-type scale originated from Donald Clark's 'Leadership Style Survey'. It was developed, its validity and reliability were tested and named 'Leadership Style Scale' by the researcher. To analyze data standard deviation, arithmetic mean score and Pearson Product Moment Correlation techniques were utilized. As the result of this research, although the autocratic leadership style dimension is perceived as 'sometimes' as arithmetic mean, it is more frequently perceived than the other two leadership style dimensions. The organizational commitment of the instructors is higher than the average. At the end of the research, between the instructors' perceptions concerning leadership styles and the organizational commitment of the instructors, a meaningful correlation is found. Between the perceptions of autocratic leadership style and organizational commitment, there is a negative correlation. Between the perceptions of participative leadership style and organizational commitment, a positive correlation is found. And between the perceptions of free-reign leadership style and organizational commitment, a positive correlation is found. At the very end of the research, some suggestions are presented for the appliers and the researchers. IV