Şizofreni hastalarında intihar davranışının bilişsel işlevlerle ilişkisi

Abstract

Şizofreni hastalarında intihar girişimi ve tamamlanmış intihar oranları genel nüfustaki intihar oranlarından yaklaşık 20 kat daha fazladır. Şizofreni hastalarında gözlenen bilişsel işlevlerde bozulma, hastalığın çekirdek belirtisi olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmada, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniği'ne ardı sıra başvuran, DSM-IV-TR ölçütlerine göre şizofreni tanısı konan 70 (24 kadın, 46 erkek) hastada, bilişsel işlevlerin intihar davranışı ile ilişkisi araştırılmıştır. Hastaların bilişsel işlevleri Stroop Testi (STP), Wisconsin Kart Eşleme Testi (WKET) ve Rey İşitsel Sözel Öğrenme Testi (RİSÖT) ile değerlendirildi. Klinik semptomları değerlendirmek için Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS) ve Calgary Şizofrenide Depresyon Ölçeği (CŞDÖ) kullanıldı. İntihar girişimi olan (n:27, %38,6) ve intihar girişimi olmayan (n:43, %61,4) şizofreni hastaları karşılaştırıldığında; hastanede yatış sayısı (p<0.05), PANSS genel psikopatoloji alt ölçeği puanı (p<0.05), CŞDÖ toplam puanı (p<0.01) ve intihar maddesi puanı (p<0.01) ile WKET toplam tepki sayısı (WKET1) (p<0.05), intihar girişimi olan şizofreni hastalarında anlamlı olarak yüksek saptandı. Lojistik regresyon analizi (Backward Stepwise) ile değerlendirildiğinde; WKET toplam tepki sayısı (WKET1) (ODDS Ratio: 1.07) ve CŞDÖ toplam puanının (ODDS Ratio: 1.22) intihar riskini öngörecek düzeyde ilişkili olduğu saptandı. Şimdiki intihar eğilimi açısından CŞDÖ intihar maddesi puanı ile klinik değerlendirme ölçekleri ve nöropsikolojik test puanları korelasyon analizi ile değerlendirildiğinde, PANSS pozitif sendrom (r = 0.367, p<0.01), negatif sendrom (r = 0.269, p<0.05), genel psikopatoloji alt ölçek puanları (r = 0.406, p<0.01) ve PANSS toplam puanı (r = 0.394, p<0.01), CŞDÖ toplam puanı (r = 0.474, p<0.01), CŞDÖ umutsuzluk maddesi puanı (r = 0.321, p<0.01) ile Stroop Testi Bölüm 3 tamamlama süresi (r = 0.382, p<0.01), hata sayısı (r = 0.349, p<0.01) ve düzeltme sayısı puanları (r = 0.354, p<0.01) ile anlamlı düzeyde ilişkili olduğu saptandı.Anahtar Kelimeler: Şizofreni, intihar, bilişsel işlevler

The risk of suicide among schizophrenic patients is approximately 20 times higher than in general population. Cognitive dysfunctions associated with schizophrenia are increasingly seen as a core symptom of the disorder. In this study, we assessed the relationship between cognitive functions and suicide behavior in 70 patients (24 female, 46 male) diagnosed as schizophrenia according to DSM-IV-TR criteria. All patients were recruited consecutively from Eskişehir Osmangazi University Faculty of Medicine Psychiatry Department outpatient clinic. The cognitive functions of patients are assessed by using Stroop Test (STP), Wisconsin Card Sorting Test (WCST) and Rey Auditory Verbal Learning Test (RAVLT). In order to evaluate clinical symptoms, Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) and The Calgary Depression Scale for Schizophrenia (CDSS) are used. Patients were categorized as either having attempted suicide or not having attempted suicide based on clinical interview and chart review. Suicide attempters had significantly higher number of hospitalization (p<0.05), PANSS general psychopathology subscale scores (p<0.05), CDSS total score and suicide item score (p<0.01) and WCST total number of response (WCST1) (p<0.05) than non-attempters. When it?s evaluated with logistic regression analysis (Backward Stepwise); WCST number of total response (WCST1) (ODDS Ratio: 1.07) and CDSS total scores (ODDS Ratio: 1.22) were correlated as much as to predict suicide attempt. When CDSS item of suicide score, clinical assessment scales and neuropsychological test scores are evaluated with correlation analyses in terms of current suicide attempt, PANSS positive syndrome (r = 0.367, p<0.01), negative syndrome (r = 0.269, p<0.05), general psychopathology subscale scores (r = 0.406, p<0.01) and PANSS total score (r = 0.394, p<0.01), CDSS total score (r = 0.474, p<0.01), CDSS hopelessness item score (r = 0.321, p<0.01) and completion period of Third Part of Stroop Test (r = 0.382, p<0.01), number of error (r=0.349, p<0.01) and the number of correction ( r= 0.354, p<0.01) were correlated significantly.Key Words: Schizophrenia, suicide, cognitive function