Nozokomiyal üriner sistem infeksiyonlarında risk faktörlerinin, etken mikroorganizmaların ve antibiyotik duyarlılıklarının araştırılması

Abstract

ÖZETNozokomiyal üriner sistem infeksiyonları, hem en sık görülen hastane infeksiyonuolması, hem de hastanenin tüm bölümlerinde görülebilmesi nedeni ile özel önem taşımaktadır.Bu çalışmada, Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Araştırma ve UygulamaHastanesi'nde nozokomiyal üriner sistem infeksiyonu gelişen yetişkin hastalar prospektifolarak değerlendirerek; infeksiyon sıklığının, infeksiyon etkenlerinin, antibiyotikduyarlılıklarının, risk faktörlerinin belirlenmesi ve hastanemizde nozokomiyal üriner sisteminfeksiyonu ile mücadelede doğru yaklaşımlar geliştirilmesine katkıda bulunmakamaçlanmıştır.Hastanemizde 1 Eylül 2004-1 Mart 2005 tarihleri arasında yatan 8704 erişkin hastanın91'inde 104 nozokomiyal üriner sistem infeksiyonu atağı tespit edildi. Ortalama atak hızı%1.19 olarak bulundu.En sık atak üroloji servisinde, en yüksek atak hızı ise reanimasyon ünitesinde saptandı.Atakların %78.8'inde üriner kateter mevcuttu. Kateter bulunan ataklar en sık ürolojiservisinde ortaya çıkmıştı. Kateter bulunan ataklarda, antibiyotik kullanma öyküsü ve fekalinkontinans anlamlı olarak daha fazla tespit edildi. Ürolojik girişim uygulanan ataklarda(%12.5) ateş daha fazla görüldü ve tedavi süresi daha uzundu.En sık izole edilen mikroorganizmalar; E. coli (%40.8), Candida spp. (%23), veEnterococcus spp.'ydi (%11). Kandidüri olan ataklarda üriner kateter varlığı, başka birinfeksiyon odağı varlığı, antibiyotik kullanımı ve kan kültüründe üreme olması anlamlı olarakdaha fazla tespit edildi. Genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz saptanan ataklarda antibiyotikkullanımı anlamlı olarak daha fazlaydı. Bakteriyemi gelişen ataklarda (%31.8) nozokomiyalüriner sistem infeksiyonuna bağlı ölüm anlamlı olarak daha fazla görüldü.Nozokomiyal üriner sistem infeksiyonuna bağlı ölüm oranı % 7.7 bulundu.Sonuç olarak, nozokomiyal üriner sistem infeksiyonları için en önemli risk faktörüüriner kateterizasyon olduğundan bu konuda hastane personelinin eğitilmesi nozokomiyalüriner sistem infeksiyonlarının önlenmesi için gereklidir.Anahtar kelimeler: Hastane infeksiyonu, üriner sistem infeksiyonu, üriner kateter.

NOSOCOMIAL URINARY TRACT INFECTIONS: DETERMINATIONOF RISK FACTORS, BACTERIAL ETIOLOGY ANDANTIMICROBIAL SUSCEPTIBILITYSUMMARYNosocomial urinary tract infections have a special importance as they are the mostcommon nosocomial infections and can be seen in all the wards of the hospital. In this study,we prospectively evaluated nosocomial urinary tract infections in adults in the TrakyaUniversity Hospital. We aimed to determine the risk factors, frequency and the bacterialetiology of infections and antibiotic suspectibility of the causative agents to constitude theeffective strategy to prevent nosocomal urinary tract infections in our hospital.Between 1 September 2004- 1 March 2005, 8704 adult patients were admitted to ourhospital and 91 patients had 104 nosocomial urinary tract infection attacks. The insidence was1.19%.The highest number of cases were detected in urology ward, but the highest incidencewas in intensive care unit. Urinary catheterization was determined in 78.8% of cases.Infections due to urinary catheters were most common in urology service. Antibioticconsumption and fecal incontinance was significantly higher in cases with urinary catheters.Fever (12.5%) was the most frequent symptom and antibacterial treatment was longer in caseswith urological instrumentation.The most frequently isolated pathogens were E. coli (40.8%), Candida spp. (23%),and Entrococcus spp. (11%). Urinary catheterization, another infective focus, antibioticconsumption and positive blood culture were more frequently detected in cases withcandiduria. Cases with extended spectrum beta lactamase producing strains had significiantlyhigher antibiotic utilization rate. The mortality rate due to nosocomial urinary tract infectionwas significantly higher in bacteremic cases (31.8%).The mortality rate due to nosocomial urinary tract infection was 7.7%.As a result, urinary catheterization is the most important risk factor for nosocomialurinary tract infections. Education of the all hospital personnel must be the essential strategyfor preventing nosocomial urinary tract infections.Key words: Hospital-acquired infection, urinary tract infection, urinary catheter.