Epstein-barr virus enfeksiyonları tanısında kullanılan yöntemlerin karşılaştırılması

Abstract

Öz, S. Epstein-Barr Virus Enfeksiyonları Tanısında Kullanılan Yöntemlerin Karşılaştırılması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, Eskişehir, 2014. Epstein-Barr Virus (EBV), tüm dünyada ve ülkemizde erişkinlerin % 90'ını enfekte eden Herpesvirus ailesinin bir üyesidir. Primer EBV enfeksiyonu küçük yaşlarda genellikle belirtisiz geçirilir, yaĢ ilerledikçe belirtili seyretme olasılığı artar. Virus kişiden kişiye tükürük ve boğaz salgıları aracılığıyla çıkarılarak, yakın temas, kan ve kontamine eşyalarla bulaşır. Lenfadenopati, ateş, hepatosplenomegali ve farenjitin eşlik ettiği enfeksiyöz mononükleozisin etiyolojik ajanıdır. Nazofaringeal karsinom, Burkitt lenfoma ve immün yetmezliği olan hastalarda görülen lenfoproliferatif hastalıklarla da yakından ilgilidir. Bu çalışmada Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı'na gönderilen EBV enfeksiyonu şüpheli hastaların serumlarında EBV enfeksiyonu tanısında İndirekt Floresan Yöntem (IFA), ELISA, Immunoblot ve Real-Time PCR yöntemleri çalışılmış ve performansları altın standart yöntem olan IFA ile karşılaştırılmıştır. ELISA ile IFA uyumu seronegatiflik için % 100, akut enfeksiyon için % 95.2, yakın zamanda geçirilmiş enfeksiyon için % 57.1, geçirilmiĢ enfeksiyon için % 95.7 ve maternal antikor varlığı için % 66.6 olarak bulunmuştur. Immunoblot ile IFA uyumu seronegatiflik için % 89.4, akut enfeksiyon için % 66.6, yakın zamanda geçirilmiş enfeksiyon için % 28.5, geçirilmiş enfeksiyon için % 95.1 ve maternal antikor varlığı için % 100 bulunmuştur. Immunoblot yönteminin antikorları saptamadaki duyarlılığı ELISA yöntemi ile anti-VCA IgM için aynı, diğer üç antikor için ise yüksek, özgüllüğü dört antikor için de ELISA yönteminden daha düĢük değerde saptanmıĢtır. Akut enfeksiyonda viremi varlığını saptamada Real-Time PCR yönteminin duyarlılığı % 57.1, özgüllüğü % 99.4 bulunmuştur. Sonuç olarak, hastaların demografik özellikleri ve laboratuvarın koşulları birlikte değerlendirilerek en doğru tanı yöntemine karar verilmelidir.

Oz, S. Comparison of Diagnostic Methods used in Diagnosis of Epstein–Barr Virus Infections. Eskisehir Osmangazi University Medicine of Faculty, Department of Clinical Microbiology, Eskisehir, 2014. Epstein-Barr Virus (EBV), is a member of Herpesvirus family which infects 90 % of adults all over the world. Primary EBV infection is usually asymptomatic at early ages, and the rate of symptomatic infections increases with age. Virus is excreted through coughing and throat secretions. Blood and other contaminated items, and close contact with infected people are other sources of infection. EBV is an etiologic agent of infectious mononucleosis which is accompanied by lymphadenopathy, fever, hepatosplenomegaly and pharyngitis. It is related to nasopharyngeal carcinoma, Burkitt's lymphoma and lymphoproliferative disorders in patients with immune deficiency. In this study, serum samples from suspected patients of EBV infection were sent to Eskisehir Osmangazi University Medicine of Faculty, Department of Clinical Microbiology, and investigated by IFA, ELISA, Immnunoblot and Real-Time PCR, the performances of these tests were compared with gold standard IFA. The rates of harmony between ELISA and IFA were found as 100 % for seronegative, 95.2 % for acute infection, 57.1 % for recently past infection, 95.7 % for past infection and 66.6 % for presence of maternal antibodies. The rates of harmony between Immunoblot and IFA were found to be 89.4 % for seronegative, 66.6 % for acute infection, 28.5 % for recently past infection, 95.1 % for past infection and 100 % for maternal antibodies. The sensitivity of Immunoblot method for detection of anti-VCA IgM were identical with ELISA and higher for anti-VCA IgG, EBNA IgG, anti-EA antibodies, while the specificity of Immunoblot method for these antibodies were found to be lower. The sensitivity and specificity of Real-Time PCR for detection of viremia in acute infection were found as 57.1 % and 99.4 %, respectively. Evaluation of demographic characteristics of patients and laboratory conditions together are highly useful for the right choice of the diagnostic method.