Doksorubisin ekstravazasyon hasarında pentoksifilinin etkisi

Abstract

Ekstravazasyon yaralanması, damar dışına kaçan farmakolojik veya fizyolojikolmayan ajanların doku harabiyeti yapması ile karakterize bir durumdur. Kemoterapötikolarak sıkça kullanılan doksorubisinin ekstravazasyon yaralanması sonucu gelişen tam kat ciltnekrozu kanser hastalarının önemli bir morbidite kaynağıdır. İlerleyici doku nekrozu ağrı,ülserasyon, şekil ve fonksiyon bozukluğuna neden olan doku kaybına yol açabilir. Bu dokuhasarı ile ilgili inanış serbest oksijen radikallerin doku içine serbestleşmesidir. Ekstravazasyonyaralanmalarında çeşitli tedavi seçenekleri önerilmesine rağmen bu gibi lezyonların tedavisihakkında fikir birliği sağlanmamıştır. Çalışmanın amacı rat ekstravazasyon modelindepentoksifilin etkisini ve kullanım zamanıyla etkinlik ilişkisini belirlemektir.Ağırlıkları 300-350 gr olan 40 Wistar-Albino sıçana ketamin hidrokloride ve xylazinekullanılarak anestezi uygulandı. Sıçanların tümüne 1 mg doksorubisin, 1cc izotonik içindeintradermal olarak enjekte edildi. Ratlar 4 gruba ayrılarak 50mg/kg/gün pentoksifilinintraperitoneal olarak günde iki kez (12 saat ara ile) uygulandı. Gruplar sırayla: Grup 1:hasardan 1 gün önce tedaviye başlandı (n=10), Grup 2: hasar ile aynı gün tedaviye başlandı(n=10), Grup 3: yaralanmadan sonraki gün tedaviye başlandı (n=10), Grup 4: kontrol grubuolarak alındı ve serum fizyolojik verildi (n=10). Yaralanmadan 7, 10, 12 ve 15 gün sonraenjeksiyon yerinde ülser boyutu görüntü analiz programı yöntemi ile ölçüldü. Biyopsimateryali tüm nekrotik dokuları ve çevresindeki sağlıklı dokuyu içerecek şekilde elde edildi.Grup 1, 2 ve 3`te nekroz boyutlarında ve lökosit infiltrasyon derecesinde kontrol grubuile istatistiksel anlamlı fark saptandı. Birinci grupta nekroz boyutu kontrol grubu ve grup 2 ve3 ile karşılaştırıldığında daha küçüktü ve bu istatistiksel olarak önemli idi. Grup 2 nekrozalanı grup 3 ile benzerdi. Grup 2 ve grup 3 arasında istatistiksel olarak anlamlı farksaptanmadı. Bu veriler pentoksifilinin doksorubisin yaralanmasından önce kullanıldığındadaha efektif olduğunu göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Ekstravazasyon yaralanması, pentoksifilin, doksorubisin

Extravasation injury is characterized by leakage of pharmachologic or nonphysiologicsubstances from the vessel into the tissue, causing destruction. Full-thickness skin necrosisafter extravasation of the widely used chemotherapeutic agent doxorubicin is a significantsource of morbidity in cancer patients. Progressive tissue necrosis may lead to pain, ulcerationand disfiguring tissue loss. Although, various treatment options have been proposed for thistype of injury, there is no consensus regarding the management of such lesions. The aim ofthis study was to determine the effectiveness of pentoxifylline and the relationship betweenthe efficiency of the therapy with the infiltration of the drug in a rat extravasation model.Forty Wistar-Albino rats, weighing 300 to 350 g, anesthetized with ketaminehydrocloride and xylazine, were used in this study. All rats received 1 mg of doxorubicin in 1cc of saline intradermal flank injection to stimulate extravasation injury. The rats weredivided into four groups and intraperitoneal pentoxifylline of 50 mg/kg/day was administeredwithin 12-hour intervals. Intraperitoneal pentoxifylline were administered 1 day before theinjury in group1 (n=10), on the same day of the injury in group 2 (n=10), one day after theinjury in group 3 (n=10). Group 4 (n=10) consisted the control group and saline infusion wasadministered. At the end of seventh, tenth, twelfth and fifteenth days, the size of ulcers at theinjection site were calculated via image analysis program. A biopsy specimen, including allnecrotic tissue and surrounding healthy tissue, was obtained at the end of fifteenth day.In groups 1, 2 and 3, there were statistically significant differences in the sizes ofnecrosis and polymorph nuclear leukocyte infitration as compared with control group. Ingroup 1, the size of necrosis was smaller compared to group 2 and 3, and this was statisticallysignificant. The size of necrosis in group 2 was similar to that in group 3. This data suggestthat pentoxifylline is more effective in the treatment of doxorubicin induced extravasationinjury when administered on the day before doxorubicin injection.Key words: Extravasation injury, pentoxifylline, doxorubicin