Adölesanlarda internet destekli beslenme eğitiminin etkinliğinin değerlendirilmesi: Randomize kontrollü çalışma

Abstract

Çalışmanın amacı, adölesanlarda okul tabanlı yaklaşımla aşırı kilo alımına engel olmak için sağlıklı yeme alışkanlığı geliştirmek, fiziksel aktiviteyi artırmak ve sedanter davranışları azaltmak amacıyla, `Genç e-sağlık` eğitim portalı oluşturmak ve programın bilgi düzeyi ve davranış değişimindeki etkinliğini sınamaktır. Çalışma, Eskişehir il merkezinde 2014 Mayıs-2015 Ekim arasında lise 2 öğrencileri üzerinde yapılan bir müdahale araştırmasıdır. Çalışmada müdahale grubundaki öğrenciler için bir web sitesi oluşturuldu. Kontrol grubu öğrencilerine ise internet ortamı için hazırlanan eğitim materyalleri slayt şekline getirilerek araştırmacılar tarafından sınıf ortamında her ders bir ders saati süresinde anlatıldı. Eğitimler sonrasında müdahale grubunda bulunan öğrencilerin bilgi puan ortalamalarında anlamlı bir artış tespit edilirken, kontrol grubunda bir fark bulunamadı. Eğitim sonrasında, müdahale grubu öğrencilerinde en az 20 dakika süren şiddetli fiziksel aktivite, kasları zorlayacak fiziksel aktivite düzeylerinde artış olduğu saptandı. Kontrol grubu öğrencilerinde ise en az 20 dakika süren şiddetli fiziksel aktivite düzeylerinde artış olduğu saptandı. Müdahale öncesinde her iki grubun da adım sayısı günlük önerilen 10 bin adım sayısının altında kalırken, müdahale sonrasında bu sınırın üzerine çıkıldı. İnternet tabanlı verilen eğitimin klasik eğitime göre bilgi düzeyini arttırmada daha başarılı olduğu gözlendi. Adölesan yaş grubunda yapılan eğitimlerin davranışları olumlu yönde etkilemesi bu yaş grubunda eğitimlere devam edilmesi ve farklı eğitim öğretim teknikleri kullanılmasının yararlı olacağı kanısına varıldı.

The purpose of this study to create an educational portal `Genç e-sağlık` in an attempt to develop a healthy eating habit, increase physical activity and reduce sedentary behavior in order to prevent to overweight gain which is school-based approach in adolescents and there with also test the level of program information and the behavioral alterations of effectiveness. The study is an intervention study conducted on 10th grade students in centre of Eskisehir province between 2014 May-2014 October. A website was created for the students in the intervention group of the study. Training materials prepared for the internet medium were taught to the control group students by the researchers in the form of slides in the classroom environment during each lesson hour. A significant increase was observed in the average information scores of the students in the intervention group while no difference was observed in the control group. After the training, an increase was observed in the vigorous physical activity levels lasting for at least 20 minutes, the physical activity levels that will force muscles in the intervention group students. However, an increase was observed in the vigorous physical activity levels lasting for at least 20 minutes in the control group students. The number of step that students walked daily, was exceeded suggested level in both group, however the number of step was lower at before of intervention. It has been observed that web-based training was more successful than classic training in improving the level of information. It was concluded that it would be useful to use different teaching and learning techniques and to continue these trainings because of the positive influence of training conducted in adolescent age group towards their behavior.