Acil serviste hemorajik ve iskemik serebrovasküler hastalık tanısı alan hastalarda kan laktat düzeyinin prognoz üzerine etkisi

Abstract

Çalışmamızın amacı iskemik ve hemorajik inme tanısı alanhastalarda, venöz kan laktat değerinin prognoz üzerine etkisinin araştırılmasıdır.Çalışmamıza, ESOGÜ acil servisine başvuran ve 12 saatten kısa süreli iskemik veyahemorajik inme tanısı alan 18 yaş üstü hastalar dahil edildi. Hastaların demografikbilgileri, ilk başvuru, 24 ve 72. saat venöz kan laktat düzeyleri ve NIHSS'i, BTbulguları, ilk başvuru ve 3. ay mRs'si kayıt edildi ve aralarındaki ilişki değerlendirildi.Çalışmaya 51'i (%58) erkek, 72'si (%81,8) iskemik, 16'sı (%18,2) hemorajik inmetanısı alan toplam 88 hasta dahil edildi. Çekilen BBT'de iskemik inme tanısı alan 56(%63,6) hastada, enfarkt alanı MCA sulama alanının 1/3'ünden küçük, 9 (%10,2)hastada 1/3-2/3'ü arasında, 7 (%8) hastada 2/3'ünden büyük idi. Hemorajik inme tanısıalan 16 hastanın ise 12 (%13,6)'sinde intraparankimal, 4 (%4,5)'ünde subaraknoidkanama tespit edildi. Başvuru, 24 ve 72 saat venöz kan laktat düzeyleri sırasıyla:1,98±1,36 mmol/L, 1,63±0,77 mmol/L, 1,41±0,56 mmol/L idi. Venöz kan laktatdüzeylerinin zamanla azaldığı ve bunun da istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespitedildi (0-24 Saat p=0,019, 0-72 saat p<0,001). İskemik inmeli hastlarda ilk başvuruvenöz kan laktat düzeylerinin; enfarkt alanı büyüklüğü MCA sulama alanının2/3'ünden büyük olanlarda, 1/3'ünden küçük olanlara göre daha yüksek olduğu(p=0,018) tespit edildi. Hemorajik inmelerde ise ilk başvuru venöz kan laktatdüzeylerinin subaraknoid kanamalarda, intraparankimal kanamalara göre daha yüksekolduğu (p=0,047) tespit edildi. Başvuru, 24 ve 72. Saat laktat düzeyleri ile NIHSS vemRs arasında anlamlı ilişki tespit edilemedi. İnme hastalarında NIHSS ve mRS ileilişkisi bulunamayan venöz kan laktat düzeyi ölçümü, kanama tipi ve iskemik enfarktalanı büyüklüğünün belirlenmesinde ve inme yönetiminde acil tıp hekimlerineyardımcı olabilir.Anahtar Kelimeler: İnme, laktat, NIHSS, mRs

The aim of our study is to investigate therelationship between venous blood lactate levels (VBLL) and prognosis in strokepatients. The stroke patients over 18 years of age admitted to the ESOGU ED, andwith the diagnosis <12 hours before admission between 01.12.201430.11.2015 wereincluded. The demographic features, the VBLL and NIHSS at admission, following24 and 72h, the CT findings, the mRs at admission and following 3 months wererecorded and the relationships between them were evaluated. Totally 88 patients, ofwhom 51(58%) were male and 72(81.8%) were diagnosed with ischemic, 16(18.2%)and hemorrhagic stroke, were included. The infarct size was evaluated on CT; in56(63.6%) patients <1/3 of the MCA territory, in 9(10.2%) patients between 1/3-2/3of the MCA territory, in 7(8%) patients >2/3 of the MCA territory. Also 12 (13.6%)patients with intraparenchymal hemorrhage and 4(4.5%) patients with subarachnoidhemorrhage, were diagnosed with hemorrhagic stroke on CT. The VBLL were 1.98 ±1,36mg/dl, 1.63 ± 0,77mg/dl and 1.41 ± 0,56mg/dl at admission, following 24 and 72h,respectively. It was detected that VBLL decreases with time as statistically significant(p=0.019 between 024h and p<0.001 between 072h). The VBLL at admission inpatients with ischemic stroke were detected higher in the patients with the infarct size>2/3 of the MCA territory than the patients with the infarct size <1/3 of the MCAterritory (p=0.018). The admission VBLL in hemorrhagic stroke were detected higherin the subarachnoid hemorrhage than the intraparenchymal hemorrhage (p=0.047). Nosignificant correlation could be detected between the VBLL at admission, following24 and 72h with NIHSS and mRs. VBLL measurement, which's correlation can not befound with NIHSS and mRs, but can help emergency physicians in determining thetype of bleeding, ischemic infarct size and management of stroke.Key Words: Stroke, lactate, NIHSS, mRs