An Analysis of foreign investment in Turkey

Abstract

ÖZET TÜRKİYE'DEKİ YABANCI SERMAYE ÜZERİNE BİR ANALİZ Ali Nihat DİLEK Yüksek Lisans Tezi, Ekonomik ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Yusuf Ziya İRBEÇ Ekim 1993, 69 sayfa Bu çalışma Türkiye'deki yabancı sermaye hakkında iki önemli konuyu açıklamayı amaçlamıştır. Bunlardan ilki Türkiye 'deki yabancı sermayeli ve yerli sermayeli şirketlerin performanslarının karşılaştırılmasıdır. İkincisi ise yabancı sermayedeki eğilim ve bunun sektörlere ve ülkelere göre dağılımıdır. Dört değişik bakış açısı gözden geçirilmiştir, bunlar isim olarak Türkiye'deki yabancı sermayenin tarihsel gelişimi, yabancı sermayenin sektörlere ve ülkelere göre dağılımı, bu şirketlerin performanslarının karşılaştırılması, son olarak da işçi üretkenliğindeki farklılığın belirlenmesidir. Bu çalışma sonucunda, yabancı sermaye girişlerinde yıllık artış trendi açıkça görülmüştür. İlaveten turizm, temel kimya, petrol, lastik, demir çelik, madencilik ve metal eşya sektörlerinin tercih edilen sektörler olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, tespit edilen diğer bir önemli sonuç ise yabancı sermayeli şirketlerin performanslarının yerli şirketlerden daha yüksek olmasıdır. Bu karşılaştırmada altı ekonomik değişken kullanılmıştır. Bunlar işçi üretkenliği, sermaye-işgücü oranı, ücret seviyesi, katma değerdeki ücret payı, karlılık ve katma değer-sermaye oranıdır. Seçilen örneklerin büyük bir çoğunluğu yabancı sermayeli şirketlerin yerli rakiplerinden daha yüksek performans gösterdiği sonucunu vermiştir.

ABSTRACT AN ANALYSIS OF FOREIGN INVESTMENT IN TURKEY Ali Nihat DİLEK M. A. in Economics Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Yusuf Ziya İRBEÇ October 1993, 69 pages This study attempts to clarity two important subjects on foreign capital in Turkey. First one is a comparison of the performance of firms with foreign capital and firms with domestic capital. And second one is trend and distribution of foreign capital entry. Four different point of view are considered, namely historical development of foreign capital in Turkey, distribution of foreign capital between sectors and countries, comparison of performance of foreign and domestic owned firms, finally determination of labor productivity differences between foreign and Turkish owned firms. An increasing trend in the annual entries of foreign capital is reported in this study. Moreover it is found out that tourism, basic chemicals, petroleum, rubber, iron and steel, mining and metal goods are highly preferred sectors. In addition, it is seen that foreign owned firms have higher performance than their domestic rivals. Six economic parameters namely labor productivity, capital-labor ratio, wage level, wage share of value added, profitability and value added-capital ratio are used in this comparison. Most of the selected samples are indicating a higher performance by the foreign owned firms than their domestic rivals. Ill