Eski Türkçeye göre Kazakçanın söz varlığı

Abstract

Kazakların göçebe hayattan, yerleşik hayata çok geç bir zaman diliminde geçmiş olmaları Kazakçanın Türk dili açısında zengin bir söz varlığının oluşmasına neden olmuştur. Bu doğrultuda Kazakçanın söz varlığı, Türkçe kelimeler açısından çok zengin bir yapıdadır. Eski Türkçe, Eski Kıpçakça ve Çağatayca ile bu zenginlik daha da genişlemiştir. Böylelikle Kazakçanın söz varlığı geniş bir çerçeveye taşınmıştır.Bu çalışmada Eski Türkçeye göre Kazakçanın Türkçe söz varlığı ortaya konulmuştur. Çalışma, Eski Türkçe kaynaklar ve sözlükler (An Etimologi Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish ve Drevnetyurkskiy Slovar) ışığında gerçekleştirilmiştir. Bu sözlüklerle Türkçe kelimeler tespit edilerek Kazakçadaki şekli ortaya konulmuştur. Kelimenin Eski Türkçe şeklinden itibaren bütün Eski Türk lehçelerini kapsayacak şekilde, geniş ve bütünlüklü bir çalışma metodolojisi ortaya konmuştur. Değerlendirilen kelimeler, ilk şeklinden itibaren diğer dönemlerde geçirmiş olduğu değişimlerle birlikte verilmiş olup, son olarak Kazakçadaki nihai şekli verilmiştir. Ayrıca çalışmamızda, kelimenin Kazakça şekli verilirken diğer Çağdaş Türk Lehçelerinden örnekler de kelimeyi desteklemek amacıyla verilmiştir. Yine kelimenin Kazakça kısmında, bazı kelimeleri pekiştirmek amacıyla örnek cümlelere yer verilmiştir. Çalışmanın kapsamı ve sınırlılıkları sadece Kazakçada bulunan Türkçe kelimelerden oluşmaktadır. Bunun dışındaki kelimeler değerlendirilmemiştir.

The fact that Kazakhs passed from nomadic life to settled life in a very late period of time led to a rich vocabulary of Turkish language. In this respect, Kazakh's vocabulary is very rich in terms of Turkish words. The Kazakh vocabulary expanded even more with old Turkish, old Kipchak and Chagatai. Thus, Kazakh's vocabulary assumed a broad structure.In this study, according to old Turkish, Kazakh Turkish word presence was revealed. The study was conducted in the light of ancient Turkish sources and dictionaries (an Etymology Dictionary of pre-Thirteenth-Century Turkish and Drevnetyurksky Slovar). Therefore, with the help of these dictionaries, Turkish words were identified and the Kazakh form was revealed. A wide and comprehensive study methodology was introduced to cover all the old Turkish dialects. The words evaluated were given together with the changes that they had undergone in other periods, first from the old Turkish form of the word, and finally the final form given in Kazakh.In addition, in our study, examples from other contemporary Turkish dialects were given in order to support the word. Once more, in the Kazakh section of the word, example of sentences are given in order to reinforce some words. The scope and limitations of the study consist only of Turkish words in Kazakh. Other words are not evaluated.