Çocuk edebiyatı metinlerine dayalı programın ilkokul öğrencilerinin yaratıcı düşünme becerileri üzerindeki etkisi

Abstract

Bu araştırmada çocuk edebiyatı metinlerine dayalı olarak hazırlanan programın, ilkokul öğrencilerinin yaratıcı düşünme becerileri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desenden yararlanılmıştır. Araştırmanın nitel bölümünde ise yaratıcı yazma etkinliği yoluyla deneysel işlemin etkisine yönelik ayrıntılı veriler sunmak amaçlanmıştır. Örneklem, İstanbul ili Gaziosmanpaşa ilçesindeki bir devlet okulunda 2018-2019 eğitim-öğretim yılı ikinci yarıyılında 2. sınıf düzeyinde eğitim gören toplam 72 öğrenciden oluşmaktadır. Bu öğrencilerden Deney-1, Deney-2 ve kontrol grupları oluşturulmuş ve araştırma bu gruplar üzerinde yürütülmüştür. Deney-1 grubuna şiir metinlerine dayalı program, Deney-2 grubuna ise hikâye metinlerine dayalı program uygulanmıştır. Kontrol grubundaki öğrenciler ile normal eğitim-öğretim faaliyetlerine devam edilmiştir. Programın etkililiğini değerlendirmek amacıyla yapılan ön test uygulamalarında Torrance Yaratıcı Düşünme Testi A, son test uygulamalarında Torrance Yaratıcı Düşünme Testi B formu; örneklemdeki öğrencilerin demografik özelliklerini betimleyebilmek amacıyla ise demografik bilgi formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizinde normallik testi sonuçlarına bağlı olarak ilişkili ölçümlerin analizinde bağımlı örneklemler T-testi, gruplar arası karşılaştırmalarda ise bağımsız örneklemler T-testi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre şiir ve hikâye metinlerine dayalı programların öğrencilerin sözel yaratıcılık puanları üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu, buna karşın her iki programın da şekilsel yaratıcılık puanları üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı gözlenmiştir. Elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmış ve alandaki uygulamacılara ve araştırmacılara bazı öneriler sunulmuştur.

In this study, the effect of the program based on children's literature texts on the creative thinking skills of primary school students is examined. Mixed method design used in research. In the quantitative part of the research, quasi-experimental design with pre-test and post-test control group was used. In the qualitative part of the research, it was aimed to present detailed data about the effect of the experimental process through creative writing activity. The sample consists of 72 students in a public school in the Gaziosmanpaşa district of İstanbul in the second period of the education year 2018-2019. Within these students; Experiment-1, Experiment-2 and control groups were composed of. With the Experiment-1 group, a programme based on poem-texts, on the other hand with the Experiment-2 group a programme based on story-texts was carried out. Standardized education schedule was carried on with the students in the control group. In the applications of pretest and posttest which were applied to evaluate the effectiveness of the program, Torrance Creative Thinking Test A-B forms were used, whereas; to describe the demographic information of the students in the sample, demographic information form was used. In the statistical analysis of the findings; The Paired Samples T-test was used for the analysis of related measurements depending upon the results of normality tests. On the other hand, the Independent Samples T-test was used for the comparisons between groups. In the statistical analysis of the obtained data, based on the normality test results the dependent samples T-test was used for the analysis of the related measurements, while the independent samples T-test were used for the comparisons between the groups. According to the results, it was observed that programs based on poem and story texts had a significant effect on students verbal creativity scores, whereas both programs did not have a significant effect on figural creativity scores. The findings are discussed in the light of the related literature and some suggestions are presented to the practitioners and researchers in the field.