İşkoliklik ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmada bireylerin işlerine olan bağımlılığı olarak nitelendirilen işkoliklik ile örgüte faydalı gönüllü davranışları ifade etmek için kullanılan örgütsel vatandaşlık davranışı (ÖVD) kavramı arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Kavramların birbiriyle ilişkisi incelenirken işkoliklik alt boyutları `zevk alma` ve `güdülenme` olarak ele alınmıştır. Örgütsel vatandaşlık davranışı da `birey odaklı örgütsel vatandaşlık davranışı` ve `örgüt odaklı örgütsel vatandaşlık davranışı` olmak üzere iki boyutlu bir yapı olarak düşünülmüştür. Çalışmanın ilk bölümünde işkoliklik, ikinci bölümünde ise örgütsel vatandaşlık davranışı hakkında teorik bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde konuyla ilgili bir uygulama ve analiz sonuçları yer almaktadır. Çalışma kapsamında bir devlet üniversitesinin yüksek lisans programlarında eğitim gören ve aynı zamanda çalışan bireylere yönelik bir anket hazırlanmıştır. 152 kişinin katılımıyla elde edilen anketlerin 147'si çalışmaya dahil edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda işkoliklik ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu görülmüştür. Alt boyutlardan `zevk alma` örgüt odaklı örgütsel vatandaşlık davranışları üzerinde pozitif etkilir. `Güdülenme` ise birey odaklı örgütsel vatandaşlık davranışlarına pozitif etki etmektedir.

The study was designed to envisage the relationship among the concept of workaholism which indicates the addiction to work of individuals and organizational citizenship behaviors (OCB), which is used to express useful volunteer behaviors to the organization. While examining the relationship between concepts, the dimensions of workaholism were considered as `driveness` and `work enjoyment`. Organizational citizenship behavior is also considered as a two dimensional structure as `individual oriented organizational citizenship behavior (OCBI)` and `organization oriented organizational citizenship behavior (OCBO)`. In the first and the second parts of the study, theoretical information about workaholism and organizational citizenship behavior is given. In the third chapter research and analysis results are presented. Within the scope of the study, a questionnaire was prepared for the individuals in the master programs of a state university and also working. The total number of participants is 152 but only 147 questionnaries are included to the research. As a result of the analysis of the data, there was a positive correlation between workaholism and organizational citizenship behavior. Positive correlation was found between `driveness` and `individual oriented organizational citizenship behavior`. Also `work enjoyment` and `organization oriented organizational citizenship behavior` are positive correlated.