Kent planlamasında uygulamaya yönelik bilgisayar destekli veri tabanı oluşturulması Beyoğlu örneği

Abstract

ÖZET Bilgisayarlar, teknolojisindeki hızlı gelişme ile bağlantılı olarak» dünyada ve giderek Ülkemizde birçok uzmanlık alanında vazgeçilmez araçlar haline gelmişlerdir. Bilgisayar sistemleri girdikleri her alana birçok olanagıda beraberinde getirmektedir. Ne varki Ülkemizde bazı uzmanlık alanlarında bilgisayarlardan tüm olanakları ile yararlanılırken bazı uzmanlık alanlarında ise bu son derece sınırlı kalmaktadır. Kent ve Bölge Planlama mesleği de bilgisayar kullanımının sınırlı kaldığı alanlardan biridir. Oysa Kent ve Bölge Planlama alanında bilgisayar sistemlerinin daha yoğun kullanımı Planlama sürecindeki bir çok işlemin daha hızlı ve daha güvenilir olmasını sağlayacaktır. Bu süreçte özelliklede araştırma aşamasında elde edilen verilerin kullanılarak gerçek anlamda bir veri tabanı yaratılması ve bunun sürekliliğinin sağlanarak grafik bağlantısının oluşturulması yapılan planlama çalışmalarına büyük kolaylıklar sağlayacaktır. Dünyada bu konuya yönelik yapılan çalışmalar sonucu Coğrafik Bilgi Sistemi adı verilen» veri tabanı yönetim sistemleri oluşturulmuştur. Ancak bu sistemlerin maliyetlerinin yüksek olması» kullanımının ise uzmanlaşmışkişileri gerektirmesi nedeniyle ülkemizde uygulaması yapılamamıştır. Bu noktadan hareketle yapılan bu çalışma Ülkemizde oldukça yoğun olarak kullanılan Bilgisayar Destekli Tasarım (BDT) paket programlarından birini seçerek» bu programa gerek donanım» gerekse yazılım olarak kullanımı kolay ve programın Coğrafik Bilgi Sistemi gibi davranmasını sağlayacak program parçası eklemeyi amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda yapılan çalışma dört bölümden oluşmaktadır; I. Bölümde çalışmanın temel kullanım aracı olan bilgi sayar sistemlerinin tanımı yapılmış yapısı ve işleyişi hakkında genel bilgi verilerek bu sistemlerin bulunuşundan günümüze kadar olan gelişim süreci saptanmaya çalışılmıştır. II. Bölümde, bir önceki bölümde genel bilgi verilen bilgisayar sistemlerinin yapısı detaylı incelenerek bu sistemleri oluşturan donanım ve yazılım öğeleri ayrıntıları ile açıklanmıştır. Yine bu bölümde bilgisayar sistemlerinin türleri ve türlerine göre özellikleri konusunda bilgi verilmiştir. III. Bölümde, önceki bölümlerde bilgisayar sistemlerini tanıtan bilgiden sonra, bu sistemlerin kent planlama ve mimarlık alanlarında ne şekilde kullanıldığı araştırılmış ve temelde kullanım şekillerinin üç grupta toplandığı belirlenmiştir. Bu üç kullanım grubu, BDT yazılım programları veri tabanı yönetim sistemi yazılımları ve diğer yazılım-lardır. Bu yazılımların detaylı açıklaması yapıldıktan sonra mimarlık ve kent planlamada nerelerde ve ne düzeylerde kullanıldığı belirtilmiştir. Daha sonrada kent planlaması süreci ele alınarak hangi yazılımın nerelerde devreye girmesi gerektiği belirlenmiştir. Bu belirlemeden sonra ülkemizdeki durum incelenerek kent planlaması açısından veri tabanı oluşturulması açısından önemli bir çalışmanın olmadığı saptanmıştır. Bunun nedeni daha öncede belirtildiği gibi veri tabam yönetim sistemlerinin yüksek maliyet ve kullanım güçlükleri olmasıdır. IV. Bölümde de özellikle III. Bölümde belirtilen kent planlamasında veri tabanı yönetim sistemleri sorunundan hareketle, bu sorunu ortadan kaldırmaya yönelik bir uygulama yapılmaya çalışılmıştır. Yapılacak bu uygulamanın amacı, kolay kullanabilen bir program oluşturmaktır. Bu program bir CAD programı ile yine kolay kullanabilen bir veri tabanı yönetim sistemi paketini, PC de çalışan grafik İlişkili veri tabanı yönetim sistemine dönüştürülmesi denemesi olacaktır. Bundan sonra uygun programların seçimi yapılmış ve özellikleri bu bölümde açıklanmaya çalışılmıştır. özellikleri açıklanan programlarla oluşturulan uygulama programı, yine bu bölümde bir örnek üzerinde denenerek programın akışı ve İşleyişi verilmiştir.

ABSTRACT In parallel to the Rapid technological developments» computers have become indispensible tools in many profes sions all around the world and increasingly in our country. Usage of computer systems immensely expand the possibilities in every field of profession. While some professing fully exploit the benefits provi ded by the usage of computers» others remain rather limited in this regard. City and Ragional Planning is one of the those fields in which computers are used to a very limited extent. However, the intense usage of computer systems in City and Ragional Planning would speed up many steps in the planning process and render them more reliable. Especially, the greation of a sound data base and this connection with a mapping inter face would greatly benefit the process of planning. For this purpose, data base management systems, commanly refered as `Geographical Information Systems`, were develo ped. However, these systems have not widely been used in Turkey because of the high financial costs involved and the need for specialists to operate them. In order to fill this gap, this study aims to develop a program piece which would make a CAD program (chosen on thebasis of its wide usage in this country) more user friendly both in terms of hardware and software > and enable it to work in a similar fashion with Geographical Information system. In the first chapter of this study, computer systems are defined, basic information on their structure and operation is given and their process of evolution to date is examined. In the second chapter, the structure of computer systems is further investigated, and their soft ware and hardware elements are explained in detail. Information on different types of computer systems and their charecteristics is also provided. The specific ways in which these computer systems are employed in the fields of city planning and architecture are examined in chapter 3. Their usage in these fields are grouped in three basic categories. These are: Computer Aided Design Softwares, data base management systems and other softwares. These programs are explained in detail; where and to what extend they are used in Architecture and City Plan- ningare analyzed. Then, this analyses is applied to the practice in our country. It is concluded that there is no significant study on developing a data base management system for use specifically in city planning due to the high costs and difficulties of operation as explonied earilier. The forth chapter deals with the program developed inthis study to elimanete the problems involved in this usage of data base management systems in city planning. This program primarly aims to intagrate a user frieudly CAD package with and equally user frieudy data base management system package and transporm the latter into a package which can easily be operated through a Pc and which has a mapping interface facility. The chosen packages which fit to the goals of this study are explained. The new program developed during this study is applied to a case study and its flowchart is given.