Zeyrek bölgesinde çevre analizi ve koruma modeli örneği

Abstract

İstanbul'da, geleneksel ahşap evlerin, yoğun bir şekilde bulunduğu, yerleşim alanlarından birisi de, Zeyrek Bölgesidir. Tezimde, konu olarak ele aldığım Zeyrek Bölgesi, bünyesinde her döneme ait, kalıtları taşımaktadır. Fakat, günümüzde bölge, bakımsızlık sürecine girmiştir. Bu süreç, devam ederse, kültürler katmanı Zeyrek de yok olacaktır. Buna, biran önce önlem alınması gerekmektedir. Tezimde ki, asıl amaç da, bütün bu bölge yok olusunu önleyebilmek için, bir koruma modeli önerisi hazırlamaktır» Bunun için de, bölgeyi çok iyi tanımak gereklidir. Tezi, bölüm bölüm özetliyecek olursak; Giriş bölümünde, `Neden, araştırma alanı olarak, Zeyrek Bölgesini seçtim` ve `Neden, bölge için koruma, gereklidir?` sorunlarına, yer verdim. 1.Bölümde, Zeyrek'i daha iyi tanıyabilmek için, bölgenin kent içi konumundan ve sınırlarından bahsettim. Böylelikle, bölgeyi bilmeyen bir kişi, burdaki bilgilerle, kendisini rahatlıkla aydınlatabilir. 2.Bölümde, Zeyrek Bölgesi'nin tarihçesi hakkında bilgi verilmiştir. Bunun yanında, bölgede bulunan anıt eserler tek tek incelenip, yazıya dökülmüştür. 3.Bölümde, bölgede, bulunan yapılarda, bir tiplemeye gidilmiştir. Herbir tipleme hakkında, bilgi verilmiştir. Geçmiş zamanın Zeyrek'inde, hangi kişilerin oturduğu ve nasıl yaşadığı, konularına da yer açılmıştır. 4.Bölümde, günümüz bölgesinde, hangi kişiler oturmakta ve nasıl yasamakta oldukları, anlatılmıştır Bölgeye ya-pılan göç ile bölgeden yapılan göç ve bunların sonuçları hakkında bilgi verilmiştir. Sonuç olarak, bölgede bir anket uygulaması yapılmıştır. Bu anket örneği ile anketin değer lendirilmesi, bu bölümde ele alınmıştır. 5. Bölümde, bölgeye ait, kat yükseklikleri, kullanım, yapım sistemleri ve yapı yerleşim konularında, 1993 tespit leri yapılmıştır. Bu, 1977 ve 1982 tespitleri ile karşılaş tırılmış ve bölgedeki değişim yazılmıştır. 6. Bölümde, bu bölüme kadar yapılan çalışmalar, koruma modeli önerisi için, bir alt çalışmaydı. Tezin asıl amacı olan, koruma modeli ise, 6. bölümde yazılmıştır. Burda, bölge korunması için gerekli, finans, örgütlenmeler ve planlama ilkeleri ele alınmıştır. Bütün bu çalışmamda, tezin yönlendirilmesi görüşlerin den faydalandığım Sayın Prof. Işık Aydemir'e teşekkür etme yi borç bilirim.

Zeyrek, the sub.ject of nıy thesis, is öne of the early settleraents of İstanbul full of old traditional 7/ooden houses.This aistrict is a collsction of monuments aııd con- tains samples frora almost every age.Unfortunately, Zeyrek is in a şad state of dilapidatioıı today. If it is allowed to go to ruin in this state, tlıe cultural layers of this picturesaue and antiaue part v/ill disappear in. the near future. A auick actioıı should be t ak en to preserve tiıis precious region. The raain objective of my study is to propose a pro- tection model for tlıe preservatioıı of the area. Therefore it is ııecessary to know the region very preciselj*-. IPollovmıg is the brief conteııts of eachsecticn: in the introductioıı part I have stated` why l chose Zeyrek as tlıe fiela of my research and v;hy a protection is necessary for the area.` îhe first sectioıı telis the locatioıı, and boundarj»1 of the aistrict to give an idea to the ones /vlio don't laıov; the region and guide tlıem tiıroughoui. Tiıe seccnd secticn gives informatioıı abcut the his- tory of the region. On the other hand each principle monuınent is describeâ in detail in this section. Tlıe third section is a classification of the buildings v.'ith in the district,3ach specific type of building is described in detail. Also some about the kind of people dv/elled there in olden days and the ir vmy of living is ruentioned in this respect. The fourth section telis us who are livins tiıere today aııd Iıov. tlıe y l i ve and gives information about the movementsto and from the re. 2; ion, plus the consequences of these mo vements. A questinnaire is distributed to the people li ving there. A sample of the questionnaire and its evalua tion is added. The fifth section is about the number of floors the buildings have, the use of the buildings, building systems and the location of the buildings as determined in 1993. These results are compared with those of 1977 and 1982-, and the changes have been noted. The sixth section gives the protection model for which all the above mentioned study has been cond ucted to set the base. The required financial sources, organiza tion and the planning are stated. My thanics are due to Pof. I sık Aydemir for his valu able assistance and advice in leading me at every stage of this research.