Yapı üretiminde maliyet,maliyet türleri ve yurdumuzda uygulanan maliyet analizleri üzerine bir inceleme

Abstract

ÖZET Bu çalışmanın amacı, yurdumuzda kullanılan maliyet verilerindeki eksikliklerin ve farklılıkların meydana getirdiği çelişkilerin, sebeplerinin incelenmesi ve minimize edilmesi için yapılacak çalışmalara yardımcı olmasını sağlamaktır. Bu amaçla, inşaat sektöründe kullanılan ve uygulaması yapılan işlerin gerçek fiyatları ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığının yayınladığı 'Yapı İşleri Birim Fiyat Tarifleri Eki` ndeki fiyatları, karşılaştırmayı kapsamına alan bir çalışma yapılmıştır. Araştırmanın sunulmasından önce, maliyete yönelik tanım ve kavramlar ile maliyet türleri bazında açıklayıcı bilgiler verilmiş; bu bilgilerin ışığı altında çalışmanın odak noktasını oluşturan, yurdumuzda uygulanan maliyet analizlerinin tanıtılmasına geçilmiştir. Maliyet analizleri araştırması yapılırken, Bayındırlık ve İsakan Bakanlığının yayınlamış olduğu fiyat kalemlerinden bazıları seçilmiş ve 1992 / 1993 / 1994 yıllarına ait fiyatlar da baz alınmıştır. Daha sonraki aşamada bu fiyatlarla; aynı yıllardaki aynı kalemlerin piyasadaki gerçek fiyatları araştırılmış ve bulgular arasındaki çelişkiler aranmıştır. Araştırma bulgularının değerlendirilmesi sonucunda, Bayındırlık ve İskan Bakanlığının fiyatlarıyla, piyasadaki fiyatlar arasında farklılıklara Taşlanmıştır. Bu farkların bazı kalemlerde ise negatif yönde olduğu görülmüştür. Çelişkilerin birçok nedenden kaynaklandığı saptanmıştır. Bunlann en önemlisi Birim Fiyat Tariflerinin dayanağı olan Birim Fiyat Analizileri' ndeki miktarlann doğru olmasına karşın fıyatlann gerçeği yansıtmamasıdır. Zira fiyat tesbiti Ekim-Kasım- Aralık aylarında yapılır. Mart ayı içinde ilan edilir ve 1 Ocak' tan geçerli olarak kabul edilir. Enflasyonu yüksek olan bir ekonomide 2-2.5 aylık bir farkın bile fiyatlar üzerindeki olumsuz etkilerini gözardı etmek mümkün değildir. Aynca devam eden yıl içerisinde fiyatların sabit tutulmasının (fiyat farkı verilmeyen malzemeler hariç) aradaki farkın giderek artmasına neden olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak ülkemizde bina maliyeti hususunda inşaat değişik sektöründeki maliyet verilerinin, özellikle birim fiyatlarla, gerçek fiyatların çelişkileri görülmüş ve bu durumun maliyet hesaplamasında (tahmininde) meydana getirdiği olumsuzluklar vurgulandıktan sonra bu olumsuzlukların neden olduğu sonuçlar açıklanmıştır.

ABSRACT The aim of this study to evaluate the differences in the coast data and the reasons of the troubles which have been caused by these differences. Also, this study intends to supply necessary data for the studies to be performed in the future. Therefore, a comparsion has been made between the actual costs of construction materials and the operations and `Constructions works Unit Price Tariffs` published by Ministry of Construction. Before presentation of this study, explanatory information has been given with the concepts regarding cost and types of costs. Thereafter, the cost analysis which have been applied in our country has been clearly explained. During evaluation of cost analysis, some of the price items which have been specified by Ministry of Construction has been selected and prevailing prices during 1992/1993/1994 has been considered as bases Later, actual prices of these items in the same year has been compared thereto, also, the inconsistency between them has been subject to search. As a result of evaluation of findings obtained during this study, the differences between the unit prices specified by Ministry of Construction and market prices has been noted. These differences was noted positive in some items however, negative for some other items. There are several reasons for this difference. Notwithstanding the fact that the amount in Unit Price Analysis are true, the prices are not consistent therewith. This is the most important factor. The reason is fixation of prices in October-November- December, and valid from 1st January. For an economy having a great inflation rates, 2-2.5 mounts of are considerable time periods as it causes also considerable differences in prices. Further, since the prices are fixed during the year (except the materials for which the price difference tariffs are applied) causes the difference to increase. As a consequence, a great inconsistency between actual prices and specified unit prices gas been noted, which caused cost data for construction works to be also inconsistent, and travels caused by them has been emphasized. -Ill-