Türev spektrofotometrik yöntemle aspartam miktar tayini

Abstract

ÖZET Günümüzde yapay tatlandırıcı olarak kullanılan Aspartam (N-L-o(--aspartyl-L-phenylalanine methyl ester), aspartik asit ve fenilalanin'in sentetik bir bileşimidir. Sakkarozdan yaklaşık 200 kat daha tatlıdır. Çeşitli yiyeceklerde ve karbonatlı içeceklerde tatlandırıcı olarak çoğu kez sakkarin yerine kullanılmaktadır. Hernekadar Aspartamın toksik etkisi yoksa da birçok ülkede yüksek otoriteler tarafından yiyeceklerdeki Aspartam miktarı kontrol altında bulundurulmaktadır. Çeşitli yiyeceklerde, tabletlerde ve meşrubatlarda bulunan Aspartamın miktar tayini için çoğunlukla likit kromatografik, gaz kromatografik, spektrofotometrik yöntemler kullanılmaktadır. Bu çalışmada, tatlandırıcı tabletlerdeki ve diyet koladaki Aspartam miktar tayini için türev spektrofotometrik yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem çabuk ve duyarlıdır. Diğer metodlar uzun ön ayırma işlemleri yada pahalı ayırma cihazları ile uygulanmaktadır. Türev spektrofotometrik spektrumların ayırt edilmesinde kullanılan duyarlı bir yöntemdir. -X-Tatlandxrxci tabletlerdeki ve diyet koladaki Aspartam miktarı için şimdiye kadar uygulanan zor, zaman alıcı yöntemler yerine daha kolay ve hassas bir yöntem olarak bilinen türev spektrofotometrik yöntemin kullanılabileceği anlaşılmıştır. Tatlandırıcı tabletlerde Aspartam miktarı için 2. ve 3. derece türev spektrumları kullanıldı. 2. türev spektrumunda 252.4 nm-255.3 nm, 3. türev spektrumunda 253.9 nm-256.9 nm dalga boylarında çalışıldı. Elde edilen sonuçlar USP XXII (1990) da önerilen titrimetrik yöntemle kıyaslandığında aralarında fark olmadığı görülmüştür. Diyet koladaki Aspartam miktarı için 3. derece türev spektrumu ve 253.9 nm-256.9 nm dalga boyları kullanıldı. Bu yöntem hızlı ve duyarlıdır. Ancak elde edilen sonuçların likid kromatografik yöntemle elde edilen sonuçlarla kıyaslanması gerekmektedir. -XI-

SUMMARY Aspatame (N-L-oC-aspartyl-L-phenylalanine 1 methyl ester) is a synthetic combination of two aminoacids, aspartic acid and phenylalanine. it is about 200 times sweeter than sucrose. It is often used as substitute for saccharin in foods and as a sweetener in carbonated drinks. Although Aspartame does not have toxic effect, the amount of Aspartame in foods always controlled by the health authorities in many countries. The amount of Aspartame in foods, tablets and soft drink is determined by using of liquid chromatography, gas chromatography and usual spectrophotometric methods. In this study; the amount of Aspartame in sweetener tablets and diet cola was determined by using of derivative spectrophotometric method. The proposed method is rapid and sensitive compare to other methods, generally, other methods are required either long preliminary separation processes or expensive separation equipments. Seconds and third derivative spectra were used for the determination of Aspartame in sweetener tablets. The wavelenghts at 252.4 and 255.3 nm were taken for second -XII-derivative spectrum, and 253.9 and 256.9 ma were taken for third derivative spectrum and the obtained results were also compared with titrimetric method which is suggested in the USP XXII (1990). The amount of aspartame in diet cola was determined by using of third derivative absorbance values at 253.6 and 256.9 nm. It was find out that this method is very rapid and sensitive but the obtained result from derivative spectrophotometry need to be compared with the results which obtained by using of liquid chromatography. -xni-