Türkiye`de turizm planlaması olgusunun tarihi ve doğal çevreye etkileri ve Güney Antalya gelişim projesinin irdelenmesi

Abstract

ÖZET İnsanların ikametgâhları dışında bulunan yerlere çeşitli merak ve arzularını tatmin etmek, eğlenmek ve dinlenmek amacıyla, her türlü düşünceden uzak kalmak için yaptıkları seyahatlerin bütünü olarak tanımlayabileceğimiz turizm kavramı çağımızda milyonlarca kişiyi ilgilendirmektedir. Tarihin ilk çağlarından beri insanlar açlıktan, ticari ve siyasi nedenlerden ya da tehlikelerden kaçmak için seyahat etmişlerdir. Ancak 19.yy. ' da ortaya çıkan sanayi devrimi sonrasındaki gelişmeler sonucunda turizm kavramı gelişmiş ve çeşitlenmiştir. Ülkemiz ise tarihi ve kültürüyle her zaman seyyahların ilgisini çekmiştir. Bugün ise turizm ülke ekonomisi için bir çıkış noktası olarak görülmekte ve turizm gelirlerimizi arttırabilmek için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. İnsanların yaşadıkları sosyal olaylar arasında turizm en hızlı değişim gösterenidir. Bu nedenle ülkeler artan turizm talebini karşılamak ve turistik gelişime yön verebilmek amacıyla çeşitli plan, program ve politikalar oluşturmuşlardır. Günümüzde turizm planlı bir şekilde geliştirilmediği takdirde tarihi ve doğal çevreyi tahrip eden bir olgu olmaktadır. Bu çalışmanın amacı turizm plan, program ve politikalarının incelenmesi ve bu kavramların ülkemize yansımaları yanında dünyadaki ve ülkemizdeki fiziksel planlama çalışmalarının çevresel etkilerini saptamak olmuştur. Bu amaç doğrultusunda geliştirilen tez 4 bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın 1. bölümünde konuyla ilgili kavramlar incelenmiştir. Turizm, turist ve turistik tesis tanımları ile turistik bölge, turistik bölge, turistik arz ve ürün, turizm yatırımı gibikavramlar bu bölümde açıklanmıştır. 2. bölümde ise Türkiye'de turizm olayının gelişimi irdelendikten sonra, Antalya bölgesinin Türk Turizmindeki yeri, doğal ve tarihi özel likleri ile turistik kapasitesi araştırılmıştır. 3. bölümde turizm 'de planlama ve politika çalışmalarından bahse dilmiş ve ülkemizdeki politikalarla yasal durumun turizm çevre bağlan tısına etkileri incelenmiştir. 4. bölümde dünyadan ve ülkemizden fiziksel planlama örneklerine yer verilmiştir. Ülkemizde incelenen Güney Antalya Turizm Gelişim Pro jesi kararlarının turizm gelişimine ve çevreye etkileri incelenmiş ve projenin revizyon kararları değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda ise Güney Antalya Turizm Gelişim Projesi kapsamında bulunan alanlarda çevrenin korunması için yapılması gereken ler belirtilmiş ve çeşitli öneriler getirilmiştir. Bu önerilerin ben zer alanlarda yapılacak fiziksel turizm planlamaları için bir ışık tutacağı düşünülmektedir. -iv-

ABSTRACT Tourism which we call for all kind of travels done for recreation purposes has taken the interest of millions of people in our century. Begining from early centuries, people have travelled because of hunger, of.social and political reasons or to escape, from dangers. But the industrial revolution was the most inportant factor that helped phenemonen of tourism development. Turkey has always attracted attention of travellers with its history and culture. Today, tourizm has been seen as the saver for the Turkish economy and everybody has been trying to increase the tourism income. Tourism is one of the most fast changing social events in the human life, because of this, countries, to meet the increasing tourism demand, implemented various plans, programs and policies. Tourism could destroy the historical and natural environment if not.developed without planning. The aim of this work (thesis) is to examine tourism plans, programs, policies and their affects to natural, historical enviroment. This work (thesis) consists 4 chapterys. In the first chapter, concepts related with this subject have been examined. Concepts which have been explaned in this chapter like phenemonen of tourism place, touristic demand, tourism investment. In the second capter, after explaining the development of tourism in Turkey, the importance of Antalya in Turkish tourism, its historical and national characteristics, touristic capacity have been investigated. In capter 3, tourism. plans and policies have been discussed and the effects of these policies with the legal atmosphere to the environment have been examined. In the last chapter, examples of physical planning form Turkey and other countries have been given. The desicions of south Antalya tourizm Development Project, its effect to the development of tourism and environment and the revisions about this project have been discussed. At the end of the thesis (work), ways for the protection of the historical and cultural environment in the south Antalya Tourism Development Project have been given. We hope that proposals given int this work (thesis) could be quite useful in the physical tourism planning for similar places. -v-