İstanbul Boğazı ve Marmara Bölgesi deniz trafik düzeni hakkındaki tüzüğe göre İstanbul Boğazı deniz trafiğinin optimizasyonu

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, 1993 yılında İstanbul Boğazı 'ndan kuzey yönüne yapılmış olan 13698 adet gemiye ait geçişler incelenmiş ve Boğaz trafiğinin, Boğaz bölgesini ve İstanbul şehrini herhangi bir tehlikeye maruz bırakmadan ne şekilde optimize edilebileceği araştırılmıştır. Birinci bölümde, İstanbul Boğazı 'nın genel özelliklerinden bahsedilmiştir. Ayrıca, 1994 yılında yürürlüğe konulan Boğazlar ve Marmara Bölgesi Deniz Trafik Düzeni Hakkındaki Tüzük ile Boğazdan geçecek olan gemilere getirilen bazı düzenlemelerden bahsedilmiştir. İkinci bölümde, Devlet İstatistik Enstitüsü 'nden temin edilen ve 1993 yılında İstanbul Boğazı 'ndan kuzey yönüne gerçekleşmiş olan 13698 gemiye ait ham veriler SPSS 6.0 for windows ortamında analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, kuzey yönüne yapılmış geçişlerin % 92,6 sının genel yük gemileri ve tankerlerden oluştuğu, geçişlerin % 67 sinin gündüz, % 37,0 sinin gece, % 80,9 unun boş ve % 19,1 inin dolu olarak gerçekleştiği görülmüştür. Ayrıca, gemilerin ortalama 30,883 dakikada bir Boğazdan geçiş yaptıkları ve bir günde ortalama 47 adet geminin geçtiği tesbit edilmiştir. Üçüncü bölümde, önceki bölümlerdeki sonuçlardan da faydalanılarak, Boğazdan tiplerine göre (tek yönlü olarak) ve toplam kaç geminin geçiş yapabileceği matematiksel lineer programlama ile incelenmiş ve sonuçlar LİNGO (Language for interactive General Optimization) ve LİNDO paket programlan yardımıyla elde edilmiştir. Program sonucunda, bir günde en fazla 237 geminin geçiş yapabileceği, ancak bunlardan sadece 11 adedinin tanker olabileceği görülmüştür. Bulunan bu sonuçlar, tek kuyruk tek hizmet esasına göre oluşturulan kuyruk modelinde değişik durumlar için incenlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, Boğaz'dan kuzey yönüne geçen gemiler itibarı ile, toplam kapasitenin % 20, tanker geçişlerinde ise % 64 oranında kullanıldığı görülmüştür. m

ABSTRACT In this study, conducted here in, the north bound crossing of 13698 vessels from the Strait of Istanbul have been examined and how to optimize the Strait traffic without jeopardizing the Strait area and city of Istanbul has been surveyed. In the first part, the general characteristics of the Istanbul Strait is discussed. In addition, certain stipulated practices regarding the vessels crossing the Strait under the Straits and Marmara Region Maritime Traffic Regulations implemented in 1994 is also mentioned. In the second part, the raw data obtained from the National Institute of Statistics concerning the crossing of 13698 vessels from Istanbul Strait to north course in 1993, has been analyzed under SPSS 6.0 for Windows setting. Among these, In the obtained outcome of the analysis, the north bound crossings of these vessels, it is found that 92,6 % tankers and freighters, 67 % in daylight, 37 % at night, 80,9 % being unloaded and 19,1 % loaded was displayed. In addition, it is found that at an average of 30,883 minutes a vessel entered the Strait and per day an average of 47 vessels crossed. In the third part, by using the data obtained from the previous parts, how many vessels according to its types and total could cross the Strait is calculated with Mathematical Linear Programming and the results obtained with the aid of LINGO (Language Interactive General Optimization) and LINDO programs. In the light of the obtained results, it is observed that in a single day a maximum of 237 vessels could cross the Strait. However, among these vessels only 1 1 of them could be tankers. The results here obtained are based on the single queueing single service varying stituations. According to the results, it is observed that the total performance of Strait being one way only, is 20 % and in tanker crossings the figure rises to 64 %. IV