Seyreltik civa çözeltilerinde ince altın filmin dedektör olarak kullanılmasında kromun etkisi

Abstract

VII ÖZET Cıvanın tüm bileşikleri, özellikle organik bileşikleri vücuda gi riş yolu ile ne olursa olsun zehirlidir. Bu çalışmada seyreltik cıva çözeltilerinde ince altın filmin dedek- tör olarak kullanılmasında kromun etkisi araştırılmıştır. Cıva altınla malgama oluşturduğundan, cıva dedektörü olarak altın film kullanılmıştır. Filmin dayanıklılığını artırmak için, cam taşıyıcıya çok ince bir tabaka halinde krom kaplanıp daha sonra altın kaplanmıştır. Cıva konsantrasyonuyla değişen fiziksel özellik olarak da altın filmin direnci seçilmiştir. Cıvanın filme girginliğini azaltmak ve ab- sorbsiyonun kısa sürede gerçekleşmesini sağlamak için ortalama serbest yoldan büyük olmak üzere ince filmler tercih edilmiştir, `ppb` mertebe sindeki konsantrasyonlarda dahi filmin direncinde ölçülebilir bir deği şiklik tesbit edilmiştir. Bu çalışmada ince film buharlaştırma yöntemiyle elde edildikten sonra `ppm` ve daha sonra `ppb` mertebesindeki konsantrasyonlarda direnç değişimi gözlenmiştir. Çeşitli konsantrasyonlar için elde edilen eğriler alt sınır olarak yaklaşık 12,5 ppb'lik konsnatrasyona kadar cıva tayinine imkan vermek tedir.

VIII ABSTRACT Almost all the compounds of mercury, especially the organic ones are very toxic, independent of the way they enter the human body. In this work, the effect of chrome has been studied where the thin gold film used as a detector in the quantitative determination of mercury. Since mercury has a formation of amalgams with gold, gold film has been used as a mercury detector. To make the film more resistant a carrier glass was covered with a very thin chrome layer. The resistance of the film was chosen as the changing physical property with concentration of mercury. To lessen the penetration of mercury into the film and to shorten the time of the absorbtion, thin film which are thicker than mean free path are prefered. At the concentration of `ppb` level, the measurable difference in the resistance of the film is noticed. In this work, after obtaining the thin film by the vaporization technique, at the concentration of first `ppm` than `ppb` level the difference in its resistance is observed. The curves drawn for various concentrations of mercury show that for quantitative determination of mercury in a aqueous solutions with a concentrations up to 12,5 ppb.