Ticaret mekanlarının oluşum ve gelişim ilkelerinin incelenerek tipolojik açıdan sınıflandırılması

Abstract

Çalışma, ticaretin kentlere ve mekanlara yaptığı etkinin incelenmesiyle başlar. Giriş ve sonuç bölümleri dışında dört aşamadan oluşmaktadır. Çalışmanın hazırlanması sırasında özellikle farklı dönemlere ve kültürlere ait örneklerden yararlanılmıştır. Bunun en önemli nedeni ticaretin evrensel bir olgu olduğu düşüncesidir. Çalışmanın ilk aşamasını ticaretin kente ve sosyal çevreye yaptığı etkinin incelenmesi oluşturur. Bu bölümde kuramsal kaynaklardan yararlanılarak yapılan çalışma sonucunda, ticaretin kentlerin kurulmalarında en önemli etken olduğu belirlenir. Bu da kaçınılmaz bir şekilde sosyal yaşamı etkiler. Ticaretin değiştokuştan kurtularak gelişmesi, bir takım kentsel kurumların oluşumuna ve tüccarların kent yönetiminde söz sahibi olmalarına neden olur. ikinci aşama olarak belirlenen üçüncü bölümde, ticaret yollarının kentlerin oluşumuna yaptığı etkiden söz edilmektedir. Ticaretin gelişmesi ile ulaşımın gelişmesi arasındaki paralellik, kentlerin de gelişimini etkiler. Bir ticaret yolu üzerinde bulunan kent, yol kullanıldığı sürece varlığını sürdürür. Ya da tam tersi gerçekleşir ve ticaret yolunun artık kullanılmaması kentin yok oluşunu hazırlar. Ticaret yollarının etkisi altoda kentlerin fiziksel dokusunun incelenmesinden hemen sonra yapılan, aynı zamanda konunun devamı niteliğinde gördüğümüz İşlem; kent içindeki ticaret bölgelerinin belirlenmesidir. Üçüncü aşamayı oluşturan dördüncü bölümde, ticaretin yer aldığı kentsel mekanlar ve kente özgü diğer yapılara ticaretin etkisi araştırılmaktadır. Kentsel mekanları oluşturan meydan ve sokaklar, bu çalışma içinde sadece ticaret eyleminin yaşandığı yerler olarak değerlendirilmektedir. Konu bağlanımda, ticaret eylemi ile neredeyse bütünleşmiş mekanlar olan agora ve forumdan özellikle söz edilmektedir. Ve kentteki diğer yapılar. Bunlar ticaretle doğrudan ilişkili olmasa da, bir şekilde ticaretten etkilenen yapılardır. Bu yüzden bölümün ikinci kısmında yukarıda sözü geçen yapılar ticaret ilişkisi açısından incelenmektedir. Ticaretin kentle ilişkisi, kenti biçimlendirmesi, kent içinde bulunduğu bölge önceki bölümlerin konulan oldu. Son aşama olarak gördüğümüz beşinci bölümde ise inceleme konusunu ticaret yapılan oluşturmaktadır. İlk zamanlardan günümüze kadar geçen süre içinde çeşitli örnekler biçimsel açıdan incelendi ve bu anlamda sınıflandırıldılar. Sınıflandırma ilk aşamada iki ana grup altoda yapıldı: 1. Tekrarlanan birimlerden oluşan ticaret yapılan, 2.Tek büyük mekanlı ticaret yapılan. Sonuç bölümünü oluşturan altıncı bölümde, genel değerlendirme adı altoda yukarıda özetlenen bölümlerden elde edilen bulgular değerlendirilerek, iki ana başlıkta ortaya konuldu. Bu başlıklar şunlardır: 1. Bölümlerin değerlendirilmesi, 2. Ticaret yapılarının değerlendirilmesi. IV

The study begins with the analysis of the effect of commerce on cities and spaces. It is made up of six parts, including the introduction and the conclusion. The use of examples from different time periods and cultures is intentional. The primary reason for this is the reflection that commerce is universal. The effect of commerce on the city and social environment forms the basis for the first stage of the study. In this part, following the work done using theoretical sources, it is concluded that commerce is the primary factor behind the foundation of the cities. Inevitably, this fact affects the social life. The development of commerce results in the establishment of urban institutions and, also in the merchants, becoming a major force in the administration of cities. In part three, the influence of trade routes on the formation of cities is examined. The progress of commerce and the improvement in transportation go hand in hand and this affects the development of cities. A city on a trade route will live on, as long as the route is used. The abandonment of the route will spell death for the city. The process following the analysis of the physical texture of the cities under the influence of trade routes is, detennining the commercial districts of the city. In part four, the effects of commerce on urban space affiliated with trade and other urban buildings is explored. In the study, squares and streets that make up the urban space are treated as places where only commercial activity takes place. In context, agora and forum which served purposes very much affiliated with trade activity, are emphasized in particular. In this section, also, buildings which are affected by, but not closely related to commerce are discussed in terms of their trade relations. The relation of commerce to the city, the way it influences and shapes the city, and its whereabouts within the city are the topics in the first three stages. In part five, which is the fourth and the last stage, commerce buildings are discussed. Various examples from a wide time spectrum are scientifically analyzed and categorized under two main groups: 1. Commerce buildings formed by repeated units, 2. Commerce buildings with one large space. In the last part of the study, which is also the conclusion, a final evaluation of first the parts of the study, and then the commerce buildings are done.