İstanbul`da güncel kullanımdaki eski yapıların gürültü denetimi açısından incelenmesi ve değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET 2500 yıllık bir tarihi mirasa sahip olan İstanbul, çeşitli zaman dilimlerinde, hızla sahip olduğu kimliği değiştirmiştir. Özellikle son 50 yıl içerisinde, bu değişim çok hızlı olmuştur. Ancak tüm olumsuz koşullara rağmen günümüze kadar ulaşabilmiş çok değerli yapılar bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı da, İstanbul'un geçmişten günümüze kadar değişiminden yapı tiplerinin ne düzeyde etkilendiği ve geleneksel yapıların da bu değişimden etkilenmelerini gürültü denetimi açısından incelemek ve değerlendirmektir. Çalışma 5 bölümden oluşmaktadır. Tezin giriş bölümünde çalışmanın amacı vurgulanmış ve amaca ulaşmada izlenecek yol kısaca tanıtılmıştır. Tezin ikinci bölümünde, dünden bugüne İstanbul ve değişen gürültü kaynaklan incelenmiş, İstanbul kentinin yapılaşması ve ulaşımındaki gelişmeler ayrı ayrı ele alınmış, geleneksel mimaride kullanılan malzemeler ve yapı elemanlarının sesin geçmesi açısından özelliklerine değinilmiştir. Tezin üçüncü bölümünde, geleneksel yapılar işlevlerine göre gruplandırılmıştır. Her yapı grubunun geçmişten günümüze gelişimi anlatılmış ve yapı tiplerinin bu değişimden ne düzeyde etkilendikleri gürültü denetimi yönünden incelenmiştir. Tezin dördüncü bölümünde, yapı tipleri arasından dönemin önemli yapılan seçilmiş ve gürültü denetimi bakımından incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Ayrıca söz konusu yapılarda akustik konforun sağlanması için alınması gereken önlemlere değinilmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda, tarihi yapılarda genel olarak gürültü denetimi açısından gereken akustik konforun sağlanmadığı görülmüştür. Eski yapıların güncel kullanımlarında karşılaşılan genel sorunlar, yapıların onarımlarının zamanında yapılmaması, kentin fon gürültüsünün artması ve yapının işlev dağılımında gürültü denetimi açısından gerekli özenin gösterilmemesi olarak sıralanabilir. Tez kapsamında yapılan çalışmalar değerlendirildiğinde, eski yapılarda gerekli onarımların yapılması ve işlev dağılımına özen gösterilmesi ile birçok yapıda içeride kabul edilebilir gürültü düzeyinin sağlanabileceği saptanmıştır.

ABSTRACT Having a historical heritage of 2500 years, Istanbul has changed its identity işn diverse periods. This change has taken place very rapidly especially in the last 50 years. However, in spite of all the unfavourable conditions, there are many valuable buildings that reached today. The aim of the present study is to evaluate how much Istanbul has been affected by the said change from the past until -today, and also to investigate and to evaluate the effects of this change on the traditional buildings with respect to the noise control. In the first part of the thesis, the aim of the study is emphasised and the method followed to achieve the aim is introduced briefly. In the second part of the thesis, Istanbul changing from the past until today and the noise sources are dealt with. The increment of buildings in Istanbul and developments in transportation are investigated. In addition, the properties of materials and components used in the traditional architecture are mentioned with respect to sound proofing. In the third part of the thesis, the traditional buildings are classified as to their functions. The development of each building type is stated and the building groups are specified to find out how much they are affected by the change specified above with respect to the control of noise. In the fourth part of the thesis, the outstanding buildings are selected from the building types of the relevant period and they are investigated and evaluated with respect to the control of noise. What else, the precautions to be observed in order to render comfort are mentioned. As a result of the investigations carried out, the historical buildings are found that they generally fail to render the acoustic comfort necessary to control noise. The problems usually encountered while using the old buildings today can be enlisted as follows; failing to carry out the necessary repairs on time, the increment of the noise of the city and failing to pay necessary attention to the functional distribution of the buildings with respect to the control of noise. The study carried out under the thesis has been evaluated and, as a result, it is found that many old buildins can be provided with a noise level acceptable indoor through performing the required repairs and paying attention to the functional distribution.