Harmonikli devrelerde güç kompanzasyonu

Abstract

ÖZET Güç sistemine bağlanan elemanlar lineer veya nonlineer olarak 2 gruba ayrılabilir. Lineer elemanların akım ve gerilimleri arasındaki ilişki doğrusaldır ve sistemde sinüzoidal akım ve gerilim dalgalan bulunur. Nonlineer elemanların akım ve gerilimleri arasındaki ilişki ise doğrusal değildir ve sistemde nonsinüzoidal akım ve gerilim dalgalan bulunur. Nonsinüzoidal akım ve gerilim harmonik bileşenler ile ifade edilirler. Harmonik bileşenler ise Fourier analizi sonucunda tespit edilir. Harmonikler güç sisteminde bazı teknik ve ekonomik etkiler meydana getirirler. Bu etkiler gerilim düşümündeki artış, rezonans olaylarının meydana gelişi, dielektrik malzemelerde zorlanma, güç faktöründe değişme, ek kayıplar, yanlış ölçmeler vb. olarak özetlenebilir. Güç faktörünün düzeltilmesi sinüzoidal dalgalann bulunduğu sistemde daha basit iken nonsinüzoidal dalga formlannın bulunduğu sistemlerde harmonik bileşenlerin ve toplam harmonik distorsiyonunun belirlenmesi, güç faktörünün değişme aralığı mutlaka incelenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada güç sisteminde harmoniklerin bulunması halinde güç faktörünün düzeltilmesi ile ilgili yaklaşımlar ve değerlendirilmeler incelenip sunulmuştur. Anahtar kelimeler: Harmonikler, Nonlineer yükler, Güç Faktör Düzeltimi.

ABSTRACT Elements connected to power system can be divided into two groups. Relation between the current and the voltage of linear elements is linear and in this case the system consists of sinusoidal current and voltage waveform. Relation between the current and the voltage of nonlinear elements are nonlinear and the system consists of nonsinusoidal current and voltage waveform. Nonsinusoidal current and voltage is expressed in terms harmonic components. Harmonic components are determined via fourier analyse. Harmonics creat some technical and economical effects in power systems. These effects are summerized as increase in voltage drop, resonance, stress in dielectric materials, variation in power factor, additional losses, faulty measurements etc. While power factor correction is more simple in systems which have sinusoidal waveform, determination of harmonic components and total harmonic distortion as well as power factor variation interval is necessary in nonsinusoidal systems. In this study, the evaluations and approaches associated with the power factor correction in power systems existing harmonics are presented. Keywords: Harmonics, Nonlinear loads, Power Factor Correction. vi ^cTOKSEKÖ?SCTtoMe^ ^JI^JHTASWN MERKF.Sİ