Kara yolu proje elemanlarının yapım maliyetine etkilerinin incelenmesi

Abstract

Ulaşım hayatımızın vazgeçilemez bir parçasıdır. Bu sebeple ulaşımın temelini oluşturan yollarçok önemlidir. Ancak bu yolların yapılması oldukça yüksek maliyetlerle gerçekleşmektedir.Yatırım imkanlarının çok kısıtlı olması sebebiyle, karayollarının yapımında en ekonomikprojeler tercih edilmektedir.Ekonomik projeler özellikle yapım maliyetlerine bağlı olarak belirlenmektedir. Bir projeninyapım maliyetini etkileyen unsurların en önemlisi proje elemanlarıdır. Bu sebeple çalışmada,bir karayolunun en ekonomik şekilde yapılabilmesinde proje elemanlarının etkisiaraştırılmıştır. Bunun için öncelikle karayolunun geçki eksenlerinin belirlenmesigerekmektedir. Yatay ve düşey kurplardan oluşan karayolu geçki eksenlerinde yatay ve düşeykurp sayıları dikkate alınmış, yatay ve düşey kurp sayılarının yapım maliyeti üzerinde düzenliolarak arttırıcı ya da azaltıcı etkilerinin olup olmadığı araştırılmıştır. Burada oluşturulangeçkiler içinden birinci, ikinci ve üçüncü sınıf olmak üzere üç farklı karayolu sınıfı için enuygun yatay ve düşey kurp sayısını içeren geçki seçenekleri belirlenmiştir. Bu geçkiler içinyol sınıflarına bağlı olarak minimum proje elemanları belirlenmiş ve bu proje elemanlarıbelirli oranlarda maksimum değerlerine kadar arttırılarak her sınıf yol için, projeelemanlarındaki değişimlerin yapım maliyetini nasıl etkiledikleri araştırılmıştır. Bu şekilde üçfarklı yol sınıfı için minimum yapım maliyetini veren proje elemanları belirlenerek, bunlarınyapım maliyeti üzerindeki etkileri incelenmiş ve matematiksel modellerle tanımlanmıştır.Serit ve banket genişliklerinden oluşan platform genişliği ile kamulaştırma genişliğinin,karayolu yapım maliyeti üzerindeki etkileri de ayrıca araştırılmıştır.Anahtar kelimeler: Karayollari, maliyet analizi, optimizasyon, yol geometrik standartlari,regresyon.

Transportation is an important section of our life. This reason, the highway, which based oftransportation, is very important. Recently, new projects that taken consideration vehiclenumbers are prepared and applied. However, while opportunity of investment is limited, theeconomic projects are preferred.The economic projects are determined especially depending on preliminary construction cost.The most important parameter of construction cost is elements of project. For this reason inthis study, while the construction of highway economically, the effects of project elements areresearched. Because of this, firstly, horizontal and vertical alignment of highway must bedetermined. For highway investment cost, firstly, numbers of horizontal and vertical curveshave been examinated, because, the horizontal and vertical alignments of highway whichconsist of horizontal and vertical curves. How affect the numbers of horizontal and verticalcurves to highway investment cost that are researched. From this research, optimum numbersof horizontal and vertical curves are determined for first, second and third class of highways.As depending on, highway class and geometric standards, minimum elements of project aredetermined. The minimum elements of project are increased with definite rate up to maximumvalue of elements of projects. To determine for every class highway, how cost of investmentare affected from variation. Therefore, for every class highway, optimum elements of projectare determined and then the effects of element on investment cost are determinated anddescribed with mathematical models.In addition, the effects of width of platform, which consist of width of shoulder and lane andwidth of nationalization, are examinated on investment cost of highway.Key words: Highways, investment cost, optimization, geometric models, regression.