E-devlet kapsamında sayısal coğrafi verilerin korunmasına yönelik uygulamalar

Abstract

Coğrafi Bilgi Sistemlerinin temel bileşenini, sayısal coğrafi veriler oluşturmaktadır. Bu veri setlerini oluşturmak pahalı ve kopyalanması çok kolaydır. Bundan dolayı fikri mülkiyet haklarıyla bu verileri korumak gerekir. Birçok uzmanın, yüksek maliyet ve uzun çalışmalarla ürettiği bu ürünlerin, bire bir kopya edilmesinin veya taklit edilerek benzerinin üretilmesinin diğer ürünlere göre daha kolay ve ucuz olması, bunların hukukî koruma olmadan, yalnızca teknik yollarla korunmasının hiçbir anlamı olmadığını göstermiştir. Üzerinde değişiklik yapılması, kopyalanması ve çoğaltılması belki de en kolay olan ürünler sayısal görüntülerdir. Sayısal görüntülerdeki bu sorunun çözümü için yapılan çalışmalardan biri, görüntülere çalışmanın sahibi, yapım yılı ya da firma logosu gibi bir bilginin damgalanmasıdır. Bu bilgi, taşıyıcı görüntü üzerine görünür bir şekilde damgalanabileceği gibi görüntüye insan gözünün algılayamayacağı bir teknikle de yapılabilir.Bu çalışmada, sayısal coğrafi verilerinde eser sahibi hakları 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu dâhilinde ele alınmış, sayısal coğrafi verilerin yetkisiz kullanımına karşı korumasına yönelik yasal ve teknik yöntemler incelenmiş, uygulanmakta olan raster harita sayısal mühürleme sistemlerin yetkisiz şahısların girişini engelleyen, yasal kullanımı sağlayacak uygulamalar açıklanmıştır.

The base core component of geographic information systems consists of digital spatial data sets. Spatial data sets are expensive to create and are now very easy to copy. So, we need intellectual property rights to protect them. The easiness and cheapness in copying or counterfeiting these products, which require high costs and long studies of many specialists when compared to other products, proved that only technical without legal protection, is nonsense. Digital images are the products which can be easily modified, copied and duplicated. One of the studies to solve copyright protection on the digital images is to embed some information about the author, production year or logo. This information can be embedded into an image where it can be perceptually either visible or invisible.This study, mentions the copyrights in digital spatial data within the frame of the Intellectual Property Rights Law numbered 5846 and discusses the legal and technical methods to protect digital spatial data against unauthorized use and explains how to utilize the raster map watermarking systems that illegal use by preventing unauthorized access to data and from execution of protected applications.